پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، معصومه نصیری ، عضو هیات مدیره انجمن سواد رسانه‌ای ایران درباره انتخابات امسال مجلس نوشت، دوم اسفند امسال شاهد برگزاری یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی خواهیم بود. انتخاباتی که به جهت بافت رسانه‌ای موجود شاید بیشترین تاثیرات را از فضای مجازی بگیرد. فضایی که رقبای سیاسی هر یک با سرمایه‌گذاری بر روی ذهن تک تک مخاطبان نقش ویژه‌ای برای آن جهت نیل به پیروزی قائل هستند و اینجاست که نقش مخاطبان هوشمند تعیین‌کننده خواهد بود. شبکه های اجتماعی به عنوان رسانه های برخط و تعاملی می توانند بسان شمشیری دو لبه، هم فضای انتخابات پیش رو را گرم و هم موجبات بی اخلاقی های موثر در این عرصه را فراهم کنند و اینجاست که مخاطبان هوشمند با اتکای به سواد رسانه ای باید توانمندی تشخیص تبلیغات سیاه، سفید و خاکستری را از هم داشته باشند.
مخاطبان هوشمند می‌دانند سرعت، سهولت دسترسی و سرعت بالای بازنشر اخبار، اگرچه از جهاتی نقطه قوت فضای سایبر محسوب می شود اما می تواند در نقطه عکس قراره گرفته و کارکرد تخریبی نیز ایفا کند و در این عرصه از آنجا که ما با مقوله مهمی چون حیثیت و آبروی افراد مواجه هستیم ممکن است اثرات نشر یک اشتباه به سختی از افکار عمومی پاک شود.
مخاطبان باید به اهداف پنهان حامیان هر کاندیدا در پس ارسال پیام های تبلیغی توجه کرده و بدانند این پیام در راستای تخریب تولید شده است یا در راستای تبلیغ کاندیدای موردنظر. در واقع مخاطبان باید آگاه باشند چه میزان از افشاگری هایی که قطعا در ماه‌های آینده بیش از پیش شاهد آن خواهیم بود با هدف اغواگری مخاطب صورت می گیرد و چه میزان در راستای تنویر افکار عمومی و قطعا سوال بعدی در ذهن مخاطب فعال و هوشمند در قبال این رویکرد باید این باشد که چرا تا امروز این اطلاعات در اختیار افکار عمومی قرار نگرفته بود و حالا امروز مخاطب برای متقاضیان قدرت دارای اهمیت شده است و در نهایت قرار است کدام رفتار من در پس این رویکرد تبلیغی، تغییر یابد.
در واقع تاکید باید بر تقویت تفکر انتقادی در مخاطبان در راستای تسلیم نبودن در مواجه با پیام های رسانه باشد چراکه که با تقویت این رویکرد و اینکه مخاطب آگاه باشد که نیت مستتر در هر پیام چیست و ارسال کننده آن کیست، می توان امید داشت شاهد نشر بی اخلاقی ها و بداخلاقی های انتخاباتی نباشیم و بدانیم فضای مجازی در امتداد زیست در فضای حقیقی است. مخاطبان هوشمند بداخلاقی های انتخاباتی و تخریب های احزاب و گروه ها را تشخیص داده و تحت تاثیر آن قرار نمی گیرند.
مخاطب باید با هوشیاری، شعارها و پیام‌های تبلیغاتی را تجزیه و تحلیل کند و با رمزگشایی از کدها و اصطلاحات به کار رفته در تبلیغات داوطلبان، منطقی بودن پیام و صحت شعار تبلیغاتی فرد مورد نظر خود را مشخص کند و تشخیص دهد آیا اساسا شعار و وعده فرد مورد نظر امکان تحقق دارد یا خیر.
نباید از نظر دور داشت در عرصه تبلیغات و رفتارهای سیاسی در دنیا شیوه و روش هایی اعمال می شود که بر مبنای شرایط حاکم بر هر کشور، اهداف سیاستگذاران و مخاطبان روی می دهد که از جمله مهمترین این روش ها جنگ روانی و شایعه است. بازار داغ شایعات در زمان انتخابات، معضلی مهم است که می‌توان آن را با اشاعه الگوهای مناسب رفتاری در فضای مجازی کنترل کرد. یکی از الگوهای صحیح برای تشخیص شایعه از واقعیت توجه به منبع خبر است.
شایعه‌سازی، تخریب و ترور شخصیت‌ها، حرکت‌های پوپولیستی و … از جمله کارکردهای منفی رسانه‌ها در زمان انتخابات است. بخشی از این امر به فقدان و فقر سواد رسانه‌ای در جامعه مربوط می‌شود که هر خبری را بدون اطلاع پخش و بازنشر می‌کنند. بنابراین باید در جریان انتخابات آتی فرهنگی در جامعه شکل بگیرد که هر خبری که از لینک معتبری و ارجاع برخوردار نیست، نمی‌توان به آن اعتماد داشت.
با توجه به نکات مطرح شده و عنایت به اینکه قطعا تبلیغات کاندیداها در فضای مجازی پررنگ خواهد بود، جدای از اینکه باید اداره‌کنندگان صفحات مجازی کاندیداهای مختلف با توسل به تقوای سیاسی، به بداخلاقی ها دامن نزنند، سوی مهمتر مساله افکار عمومی و مخاطبان هستند که باید آگاهانه در معرض پیام ها قرار گرفته و ناخواسته در زمین هر یک از طرفین رقابت‌های انتخاباتی قرار نگیرند.
منبع: شفقنا
