به گزارش فناوری فرهنگی، صنایع دستی، کارهای ماندگاری است که نقش و نگار و رنگ و لعابشان را از جان و دل هنرمندان و از عشق جاری در دست هایشان گرفته اند. در این میان مردم اصفهان از ذوق و سلیقه سرشارند و صنایع دستی جلوه ای از فرهنگ غنی آنان است و هنرمند اصفهانی با پشتوانه فرهنگ غنی و با مهارت استادانه، همیشه در هنر پیشتاز بوده و احساس زیبایی و نبوغ خود را در این صنایع دستی نشان داده است. اما لزوم توجه به رعایت استانداردهای لازم در تولید صنایع دستی فاخر و همچنین جلوگیری از ورود کالاهای کم کیفیت و بعضاً تقلبی موضوعی است که می تواند در حفظ جایگاه اصفهان با عنوان شهر جهانی صنایع دستی و البته شهر خلاق در حوزه صنایع دستی اثرگذار باشد.
استان اصفهان یکی از بزرگترین مراکز تولید انواع صنایع دستی ایران و از قدیم مهد هنرهای زیبا و صنایع ظریفه بوده است. از سویی دیگر اصفهان شهر جهانی صنایع دستی است، شهری که در فهرست شهرهای خلاق جهان در زمینه صنایع دستی نیز جای گرفته و با بیش از ۱۹۹ رشته از جایگاه ارزشمندی در زمینه صنایع دستی در کشور و حتی جهان برخوردار است که باید از این ظرفیت در گرهگشایی مسائل اقتصادی و اشتغال بهره گرفت. اما لزوم توجه به تولید و ارائۀ صنایع دستی باکیفیت بالا در شهری که در زمینه صنایع دستی دومین شهر جهانی بشمار می رود شایان توجه است و باید با موضوع عرضۀ صنایع دستی تقلبی و یا کم کیفیت مقابله کرد.
این گزارش به موضوع ضرورت توجه به تولید صنایع دستی دارای کیفیت بالا در کارگاه ها و ارائۀ آن ها در فروشگاه های صنایع دستی از دیدگاه عباس شیردل رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان و جعفر جعفرصالحی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان می پردازد.
ضرورت رعایت استانداردها در تولید صنایع دستی
عباس شیردل رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان می گوید: «طبق جلسه ای که با محوریت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در اداره کل استان برگزار شده، قرار است که استاندارهایی که درخصوص کیفیت صنایع دستی تعریف شده الزامی و اجباری شود، چرا که برای بسیاری از این هنرها استاندارهایی تعریف شده و به تولیدکنندگان فرصتی را داده بودیم که بتوانند بر اساس آن استانداردها آثار خود را تولید کنند. این استانداردها لازم الاجرا شده است و قطعا باید اجرا شود که هیچ کالای کم کیفیت و بی کیفیتی حتی در بازار دیده نشود.»
وی ادامه می دهد: «در استانداردهایی که تعریف شده ذکرشده که هر کالایی باید شناسنامه داشته باشد و در شناسنامۀ آن، حقیقت گفته شود. وضعیت الان هم به گونه ای است که داریم آرام آرام به استانداردها نزدیک می شویم. اکنون بسیاری از تولیدکننده ها کالاهای باکیفیت تولید می کنند اما گاهی دیده می شود که مثلا فردی از چسب های نامرغوب استفاده می کند که آن ها هم کاملا مشخص است و خیلی کم وجود دارد، اما قطعا وقتی شناسنامه ها و استاندارها اجباری شد خیلی از مسائل مشخص می شود.»
شیردل تصرح می کند: «این استانداردها تعریف شده و به تایید اداره استاندارد استان اصفهان رسیده است اما زمان می خواهد که تولیدکنندگان آنها را رعایت کنند، البته بسیاری از تولیدکنندگان این استانداردها را رعایت می کنند و به ندرت یک کالای غیر مرغوب و خارج از استاندارد دیده می شود که ما با آنها برخورد کرده و می کنیم اما یقین داشته باشید وقتی قرار شد کالاها شناسنامه داشته باشند قطعا کالاهای نامرغوب به سرعت قابل شناسایی خواهد بود.»
رئیس اتحادیه صنایع دستی استان درخصوص آمار واحدهای تجاری دارای مجوز می گوید: «در استان اصفهان آمار تولیدی ها و فروشندگانی که واحد صنفی تجاری آنها ازطرف اتحادیه صنایع دستی مشخص شده حدود سه هزار واحد است که از سوی اتحادیه برای آنها جواز کسب صادر شده است، اما اتحادیه برای واحدهای صنفی غیر تجاری مثل خانه ها که بسیاری از هنرمندان در خانه هایی خود فعالیت می کنند اجازۀ صدور مجوز ندارد؛ بنابراین به این عزیزان ازطرف سازمان صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری کارت شناسایی و پروانه تولید داده می شود.»
وی می افزاید: «ما تا الان به حدود ۴۰ تا ۵۰ مغازه در میدان نقش جهان نشان اعتماد دادیم و آنها را به عنوان فروشگاه منتخب انتخاب کردیم و آنها فروشگاه هایی هستند که صد درصد کالای ایرانی می فروشند و صد درصد کالاهایشان استاندارد است. شرایط نشان اعتماد هم این است که مثلا کالا حتما باید ایرانی باشد و استانداردها در تولید آن رعایت شده باشد یا اینکه نحوه توزیع و ارائه آن و یا برخی آیتم های دیگر را بررسی می کنیم؛ البته سایر مغازه ها هم برای داشتن نشان اعتماد درخواست کرده اند.»
هر جنسی مخاطب خاص خود را دارد
جعفر جعفرصالحی معاون صنایع دستی استان اصفهان می گوید: «نکته این است که اولا باید چارچوب و استاندارهای لازم در مورد صنایع دستی تاثیرگذار استان مثل قلمزنی، قلمکار، میناسازی، خاتم، فیروزه کوبی، احجام فلزی، گره چینی و برخی دیگر از انواع صنایع دستی تعریف شود که البته تا کنون برای حدود ۱۲ رشته صنایع دستی استانداردسازی شده است یعنی درخصوص تولید و ارائۀ آن ها توسط واحد فنی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با همراهی اداره استاندارد استان و با حضور پیشکسوتان هر یک از این رشته ها استاندارد و معیار و چارچوب سنجش آن ها تهیه شده است.»
وی ادامه می دهد: «قاعدتا تمام کارگاه های تولیدی باید در تمام رشته های صنایع دستی از یک استاندارد و وحدت رویه ای برای تولید برخوردار باشند، مثلا اگر کسی بجای استفاده از چسب سفید که در استاندارد خاتم وجود دارد از چسب تینری استفاده کند دراین صورت خلاف کرده و هم کارگاه او پلمپ می شود و هم از عرضه مصنوعات آن جلوگیری خواهد شد.»
جعفرصالحی تصریح می کند: «در کارگاه های تولیدی معمولا خبر خاصی درز پیدا نمی کند، ازطرفی نمی شود تمام کارگاه های تولیدی را رصد کرد و وقتی که خروجی پیدا کرده و در فروشگاه ها عرضه می شود می توان کیفیت آن ها را مورد بررسی قرار دارد و اگر اصول و قواعد رعایت نشده باشد قطعا برخورد می شود، اما گاهی مثلا کیفیت نقش در یک ظرف مینا پایین است که در این خصوص قانون خیلی دست را برای برخورد باز نگذاشته است.»
وی با بیان اینکه بازار همه نوع کالایی می طلبد به شرطی که اصول اولیه آن استاندارد رعایت شده باشد و نمی شود در بسیاری مواقع خیلی سخت گیر بود، تصریح می کند: «هر جنسی مخاطب خاص خود را دارد البته یگان حفاظت ما اخیرا هم به عنوان دستگاه ضابط و هم به عنوان کاشف فعالیت دارد و با همکاری اتاق اصناف و بازرسان اتحادیه، بازار را رصد می کنند تا در فاز اول مصنوعات خارجی به بازار ورود پیدا نکنند؛ ضمن اینکه درحال برنامه ریزی هستیم که برای صنایع دستی بی کیفیت هم فکری داشته باشیم تا حداقل وقتی جلوی آن را در بازار عرضه ببندیم دیگر کارگاه های تولیدی عملا بازار خود را از دست خواهند داد و مجبور می شوند به سمت کارهای با کیفیت پیش روند.»
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان می افزاید: «درکل کشور استاندارهای حدود۱۵۰ رشته نهایی شده است، ما نیز در استان اصفهان برای رشته های تاثیرگذار این استان که حدود ۱۲ رشته هستند این کار را انجام دادیم که تولیدکنندگان برای مشاهده این استانداردها که نهایی شده اند می توانند به وبسایت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و یا به واحد استانداردسازی حمایت از تولید این اداره مراجعه کنند و آن ها را دریافت کنند. این رشته ها به لحاظ فراوانی و اولویت های تولید در استان اصفهان انتخاب شده اند چرا که در هر استانی برخی رشته ها شاخص تر هستند و به ترتیب در هر سال چند رشته به لیست این رشته ها اضافه مشود
منبع: باخبرباش