تحرک بازار گردشگری ایران با سرمایه‌خارجی

همایش دوروزه بین‌المللی «سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری با رویکرد اقتصاد مقاومتی» در حالی برگزار شد که دبیر اجرایی این همایش، نتایج حاصل از این گردهمایی را بسیار مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است که در آینده‌ای نزدیک باید شاهد اتفاقات خوشایند در زمینه استقبال سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای ورود به بازار گردشگری و به‌ویژه صنعت هتلداری ایران باشیم.

غلام‌حیدر ابراهیم‌بای‌سلامی تصریح کرد: «حضور 68 میهمان از32  شرکت عمدتا اروپایی صاحب برندهای مطرح و برتر جهانی در حوزه هتل‌سازی و هتلداری که از 18 کشور جهان برای شرکت در این همایش به کشورمان سفر کرده بودند، در کنار استقبال 600 نفری فعالان هتلینگ داخلی از 230 شرکت و دیدار و گفت‌وگوی این سرمایه‌گذاران با یکدیگر و همچنین با مقامات و مسوولان بلندپایه دولتی، همگی از جمله مواردی هستند که بر موفقیت برگزاری این همایش صحه می‌گذارند.»

عضو شورای‌عالی میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به دستاوردهای ملموس و مشخص این همایش توضیح داد: «بسیاری از شرکت‌ها قرارهای بعدی‌شان را برای آمدن به ایران یا دعوت از فعالان گردشگری کشور مشخص و برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مشخصی اعلام آمادگی کردند؛ ازجمله اینکه برند آکور طرحش را برای بازسازی 5 هتل ارائه داده و کار تا مرحله امضای تفاهم‌نامه پیش رفته است .همچنین نمایندگان شرکت وین‌سی، پیش از آغاز همایش و در سفری که به اصفهان داشتند، از پروژه ساخت یک هتل که در مراحل ابتدایی است، دیدن کردند و قرار است برای بررسی‌های بیشتر تا کمتر از یک ماه آینده به ایران بازگردند.» وی ادامه داد: «علاوه‌بر این، طرح دهکده ساحلی بندر انزلی در راستای توسعه گردشگری ساحلی، تعدادی پرو‌ژه در گیلان، مازندران، مشهد و تبریز از دیگر طرح‌هایی بودند که مورد توجه سرمایه‌گذاران خارجی قرار گرفته و برندهای صاحب نام برای مشارکت در ساخت یا برعهده گرفتن کل پروژه اعلام آمادگی کرده‌اند که این اتفاقات به مرور و در مذاکرات و رفت و آمدهایی که از این پس به صورت منظم وجود خواهد داشت، دنبال می‌‌شود.»

انتقال پیام دولت به خارجی‌ها

مدیر هلدینگ گردشگری تامین اجتماعی (هگتا) با بیان اینکه شیوه برگزاری این همایش، منحصربه‌فرد بود و نخستین تجربه ایران در رویدادهایی از این دست به شمار می‌رفت، اضافه کرد: «نشست و دیدار رو در رو میان سرمایه‌گذاران و مقامات دولتی کشور و افزون بر آن، امکان طرح پرسش‌ها و ابهامات از سوی میهمانان شرکت‌کننده در این گردهمایی و به دنبال آن دریافت پاسخ مستقیم از مسوولان عالی‌رتبه در همان زمان به عنوان برنامه محوری این همایش، اتفاقی بود که تاکنون در رویدادهایی با این درجه از اهمیت رخ نداده بود.» به گفته ابراهیم‌ بای‌سلامی، چنین اتفاقی به خودی خود و فارغ از محتوای این همایش، متضمن این پیام دولت ایران بود که همه ارکان دولت و نظام، صنعت گردشگری را سکوی پرتاب و مسیری می‌دانند که از رهگذر آن اقتصاد ایران به شکوفایی خواهد رسید. او همچنین در کنار هم قرار گرفتن برندهای بزرگ و جهانی صنعت هتل‌سازی را یکی دیگر از مهم‌ترین و قابل اعتناترین دستاوردهای این همایش عنوان و تاکید کرد: «حضور برندهای صاحب نام هتل‌سازی جهان در ایران و در همایشی با این ابعاد و اهمیت، ‌ایران را تبدیل به محلی برای رقابت سرمایه‌گذاران کرد و از این‌رو حق انتخاب ایران را بیشتر و قدرت چانه‌زنی‌اش برای انعقاد قراردادهای برد-برد را افزایش داد.»

جابه‌جایی سطح اطمینان به بازار ایران

دبیر اجرایی همایش بین‌المللی سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری، در ادامه و در پاسخ به پرسشی مبنی بر مقایسه سطح اطمینان سرمایه‌گذاران پس از برگزاری این رویداد با دوره پیش از آن برای ورود به بازار گردشگری ایران افزود: «اعلام معافیت مالیاتی 5 تا 13 ساله برای هتل‌سازان و نیز محاسبه ارز وارداتی سرمایه‌گذاران به نرخ آزاد که تفاوتی 10 تا 15 درصدی در درآمد آنها ایجاد می‌کند، ازجمله تضامینی بود که توسط رئیس سازمان سرمایه‌گذاری کشور و از طریق یک تریبون رسمی مطرح شد. علاوه‌بر این رئیس بانک مرکزی هم یک‌بار دیگر بر تضمین اصل و سود پول سرمایه‌گذاران تاکید کرد. وجود این مشوق‌ها و اعلام این تسهیلات از طریق یک مقام رسمی و دولتی، دلگرم‌کننده‌ترین خبر برای سرمایه‌گذاران بود که عزم‌ها را برای ورود به ایران بسیار جدی‌تر از پیش کرد.» ابراهیم‌بای‌سلامی امنیت حاکم بر ایران در منطقه آشوب‌زده خاورمیانه و همچنین اشتیاق فراوان گردشگران و سرمایه‌گذاران را برای ورود به ایران در پی وقفه نزدیک به 40 ساله‌ای که به وجود آمده بود، از جمله دیگر جاذبه‌هایی دانست که تمایل و اصرار سرمایه‌گذاران به‌ویژه سرمایه‌گذاران خارجی را برای آمدن به ایران دو چندان کرده است.

مدیرعامل هگتا در خصوص طرح 100 هتل 100 کسب و کار نیز که به صورت جدی در این همایش مطرح شد، توضیح داد: «سرمایه‌گذاران ضمن استقبال از این طرح، آن را انقلابی اقتصادی و یک فرصت ذی‌قیمت برای نگاه به سرمایه‌گذاری در گستره ایران و آمایش سرزمین عنوان کردند.» ابراهیم‌بای‌سلامی توجه به گسترش یکنواخت زیرساخت‌های گردشگری در سطح کشور را از مهم‌ترین ملاحظات طرح مذکور عنوان و تاکید کرد که هدف از این پروژه بزرگ کردن بازار گردشگری، ایجاد درآمد با رویکردهای نوین، توسعه عدالت اجتماعی و فقرزدایی است. علاوه‌بر این او تصریح کرد: «در پی فرصتی که این همایش ایجاد کرد، نظرات سرمایه‌گذاران خارجی شرکت‌کننده بسیار تغییر کرد و شرایط را بسیار مثبت‌تر از آنچه در ذهن داشتند ارزیابی کردند. آنها همچنین از اینکه با طرح‌هایی که در نتیجه مطالعه، با اتکا به دانش فنی و نگاه به هتل به عنوان یک مرکز اقتصادی و نه صرفا مکانی برای استراحت و اقامت شبانه مدون شده بود مواجه شدند، ابراز تعجب کردند و خاطرشان برای ورود به ایران مطمئن‌تر از پیش شد.»

ابراهیم‌بای‌سلامی با تاکید دوباره بر اینکه حضور در این همایش از آنجا‌که فرصت شنیدن تفاسیر اشخاص صاحب منصب کشور از قوانین مصرح را به صورت زنده فراهم می‌کرد، بسیار حائز اهمیت و تاثیرگذار بود، گفت: «از آنجا‌که متاسفانه محیط اقتصادی ایران هنوز از آمادگی‌ها و استانداردهای لازم برخوردار نیست ابراز این صحبت‌ها و به صورت مستقیم توسط مقامات ارشد کشور در این مقطع بسیار حیاتی بود.» این فعال صنعت گردشگری کشور همچنین در مورد جلب مشارکت بخش خصوصی ایران برای همراهی با این هلدینگ و پیش نرفتن فضا به سوی انحصارگرایی تصریح کرد: «در بیانیه‌ای که پیش از همایش منتشر شد، تاکید کردیم که از تمامی فعالان گردشگری ایران در قالب 4 گروه شرکت‌های ساختمان‌ساز و هتل‌ساز، موسسات بانکی و پولی، هتلداران و صاحبان مجتمع‌های بین‌راهی برای شرکت در این همایش دعوت شده و خوشبختانه مشارکت در عمل فراتر از حد انتظار بود و 15 شرکت ایرانی به‌صورت فعال با طرف‌های خارجی خود دیدار و گفت‌وگو کردند.»

در همایش بین‌المللی «سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری با رویکرد اقتصاد مقاومتی» که با حضور نمایندگانى از 17 برند معتبر هتلدارى جهان و همچنین فعالان گردشگری داخلی برگزار شد، به برخى ابهامات سرمایه‌گذاری در بخش گردشگرى ایران به ویژه صنعت هتلدارى پاسخ داده شد. در این همایش، رئیس سازمان گردشگرى، وزیر راه و شهرسازى، رئیس بانک مرکزى، رئیس سازمان سرمایه‌گذارى خارجى و معاون وزیر کار و تعاون با توضیحات خود، به سرمایه‌گذاران براى ورود به بازارگردشگرى ایران اطمینان خاطر دادند. حرکت به سوى آزادسازى نرخ هتل‌ها و ایجاد سازوکار عملى آن، تلاش بانک مرکزى براى ممکن ساختن استفاده از کارت‌هاى اعتبارى خارجى در ایران، درنظر گرفتن راهکارهایى براى نقل و انتقالات مالى سرمایه‌گذاران خارجى، نحوه فروش زمین براى احداث هتل در کشور به خارجی‌ها و… بخشى از نکاتى بود که مسوولان دولتى در پاسخ به ابهامات مطرح کردند.

درحالی‌که برای نتیجه‌گیری و اظهار‌نظر در خصوص نتایج برگزاری این همایش قدری زود است، اما بنا بر اظهارنظر مسوولان برگزارکننده این همایش و همچنین نظر به استقبال برندهای خارجی برای شرکت در این نشست و به دنبال آن، درخواست برای مذاکرات بیشتر در سفرهای دوجانبه، می‌توان نسبت به اتفاقات آینده صنعت گردشگری کشور و به صورت خاص در حوزه هتل‌سازی امیدوار بود. طبیعتا پیگیری‌های بعدی بیشتر در معرفی و ترجمه فرصت‌های سرمایه‌گذاری ایران تنها از طریق نمایندگان بخش خصوصی، سفارتخانه‌ها و در دیدارها و نشست‌هایی که در سفرهای مقامات دولتی به کشورهای مختلف صورت می‌گیرد، ممکن خواهد بود.

تجربه و سرمایه ایتالیایی و آلمانی در احیا و مرمت

نمایندگانی از شرکت سایکامون ایتالیا و شرکت استیکون آلمان، آمادگی خود را برای انتقال سرمایه و تجربه خود برای احیا و بهره‌‏برداری از بناهای تاریخی قابل واگذاری ایران اعلام کردند. این اتفاق که در حاشیه همایش «سرمایه‏ گذاری در صنعت گردشگری ایران» به وقوع پیوسته است، می‌‏تواند سرمایه دیگر کشورهای باتجربه در این زمینه را نیز به سمت ایران سوق دهد. نماینده شرکت سایکامون ایتالیا درباره نحوه همکاری با ایران گفته است: «ما تصمیم گرفتیم با نهادهایی که نیاز به تخصص مرمت دارند، نامه نگاری کنیم و دانش و تجربه خود را در این بخش انتقال دهیم و پروژه‌‏های مشترکی را کلید بزنیم.» وی با تاکید بر اینکه ایتالیا در حوزه مرمت حرف اول را در دنیا می‏زند، ابراز کرده است:‏ «می‌‏توانیم با کمک صندوق احیا پروژه‌‏های بزرگی در ایران اجرا کنیم؛ چه اینکه قبل از سفر به ایران نیز با همکاران خود در ایتالیا گفت ‏وگوهایی در مورد سرمایه‌گذاری در ایران انجام دادیم و حتی پیشنهادهایی برای سرمایه‏ گذاری در حوزه ‏های مختلف و ازجمله احیای بناهای تاریخی دریافت کردیم. بر اساس این پیشنهادها ما می‌‏توانیم به راحتی شرکت‌هایی را برای سرمایه ‏گذاری در بناهای تاریخی ایران معرفی کنیم.» این شرکت پیش از این، در مرکز شهر رم دو ساختمان تاریخی با قدمت پانصد ساله را مرمت کرده که هم‌اکنون تبدیل به هتل‌های 5 ستاره شده‏اند.

نماینده شرکت استیکون آلمان نیز برای فاینانس دست‏کم 50 میلیون یورویی در حوزه احیای بناهای تاریخی و جذب سرمایه‏ گذاری‌‏های خارجی اعلام آمادگی کرده است. او همچنین خاطرنشان کرده است: «ما همین‌طور می‏‌توانیم در مباحث مالی با مبالغ اعلام‏‌شده به صندوق احیا کمک کنیم، چرا که قبلا هم فاینانس‌هایی را برای ساخت هتل و بیمارستان تجربه کرده‌‏ایم.» نمایندگان این شرکت پیشنهاد داده‏‌اند که بسته‌‏های سرمایه ‏گذاری صندوق احیا را به‌عنوان یکی از فرصت ‏های سرمایه‌گذاری، در سایت خود رونمایی کنند و در صورت ابراز تمایل شرکت‌های خارجی، درخواست ‏های آنها را اعتبارسنجی کنند و آنها را با صندوق احیا ارتباط دهند. شرکت استیکون در بحث فاینانس و سرمایه‏ گذاری جزو سه شرکت بزرگ دنیا است که هم ‏اکنون در ایران فعالیت می‌‏کند