پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، زنان و مردان بختیاری در کنار هم کار می‌کنند آنها از آنجا که همیشه روی پای خود ایستاده‌اند بیشتر وسایلی که برای زندگی نیاز دارند را خودشان با دست تهیه می‌کنند به همین دلیل است که آنچه زنان می‌بافند و یا مردان تولید می‌کنند را صنایع دستی می‌گویند که خاص بختیاری‌هایی است که در دامنه کوه‌های زاگرس پرورش یافته‌اند.
آنها از پشم دام‌هایی که داشتند برای بافتن فرش‌های زیبا استفاده کردند قالی یا همان فرش بختیاری با نقش کاملاً ویژه و متفاوت، گبه قالی گره‌دار با پرزهای بلند، خِرسَک قالیچه‌هایی با پرز بلند و درشت بافت برای زیرانداز استفاده می‌شده است هر کدام از نقش‌ها روی فرش یک قصه دارند و گاهی طرح یک ایل بختیاری با ایل دیگری متفاوت است. خورجین و خورجه و هور و شله و توبره و نمکدان که هر کدام کاربری‌های متفاوتی داشته‌اند توسط زنان بافته و یا دوخته می‌شد.
اما صنایع دستی که توسط مردان تهیه و تولید می‌شود بیشتر با نمد است مثل کلاه نمدی که یکی از اجزای لباس مردان بختیاری در رنگهای مشکی، قهوه‌ای و سفید است. مردان به دلیل داشتن نیروی بدنی قوی بهتر می‌توانند چنین محصولی را تولید کنند چون نیاز به زور و بازوی قوی مردانه دارد این نمدها را معمولاً از کُرک بز، پشم، صابون و رنگهای شیمیایی و گیاهی تهیه می‌کنند.
غیر از فرش بختیاری که آوازه آن در کشور بلند است، قفل‌سازی چالشتر از توابع شهرکرد نیز زبانزد است و درباره قفل چالشتری خیلی‌ها روایت‌های متعددی شنیده‌اند چون آوازه قفل‌های چالشتری نه تنها در ایران بلکه جهانی است. رکورد ساخت قفل‌های متفاوت و منحصر به فرد را هنرمندان قفل‌ساز چالشتری زده‌اند.
از ساخت قفل طلای چالشتری برای کعبه و قرار گرفتن آن در موزه عربستان تا بزرگترین قفل جهان که در میدان رسالت چالشتر قرار گرفته است یا کوچک‌ترین قفل جهان که در موزه لوور است و کم‌وزن‌ترین قفل که در موزه استان قدس رضوی قرار دارد.
قفل‌سازی در چالشتر داستان‌های زیادی دارد از نوشتن آیات و ادعیه روی آنها تا نذر قفل. هر کسی که نام چالشتر را بشنود یاد قفل سازی می‌افتد و اگر گذرش به شهرکرد و چالشتر بیافتد یک قفل سوغات می‌برد. البته این قفل‌ها امروزه بیشتر برای تزئین کاربرد دارد تا امنیت و حفاظت.
یدالله نیکزاد چالشتری از هنرمندان صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری در سال ۹۱ به خبرنگار مهر گفته بود که بزرگترین و ریزترین قفل رمزی را در سال‌های ۴۷ و ۴۸ ساختم. موفق شده‌ام کوچک‌ترین قفل دنیا را با اندازه چهار و نیم میلی گرم در سه موزه جهان از جمله آرمیتاژ در سال ۴۶ به نام خود ثبت کنم. مدتی پیش بخش مهمی از کارهای هنری من در موزه لوور پاریس به نمایش درآمده بود.
هنر دستان زنان و مردان استان چهارمحال و بختیاری در بازارچه‌ای قابل عرضه است تا گردشگران بتوانند با رفتن به این بازارچه سوغات این استان را تهیه کنند. صنایع دستی این بازارچه از نمد و گلیم هست تا قلم‌زنی روی مس و حتی هنرهای جدید. مغازه‌های این بازارچه توسط زنان اداره می‌شود و از صبح تا شب در حال توضیح دادن درباره صنایع دستی استان هستند. این بازارچه در میدان قدس شهرکرد واقع شده است.
منبع:مهر
