پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی،زبان فرهنگ یکی از گویاترین زبان‌ها است و از این رو همواره می‌تواند پل ارتباطی میان حوزه‌های گوناگون زندگی انسان‌ها باشد. با این حال زمانی که بستری شایسته برای شکوفایی فرهنگ در جامعه وجود نداشته باشد و فرهنگ در مسیر رشد خود با مانع‌های فراوانی از جمله کمبودهای اقتصادی و نبود فضای سیاسی و اجتماعی مناسب روبه رو باشد، زبان این حوزه ناگویا و بی تاثیر خواهد شد. در این شرایط دیگر نمی‌توان از حوزه فرهنگ انتظار اثرگذاری بر دیگر حوزه‌ها مانند اقتصاد و جامعه مدنی و سیاسی را داشت.
ایران به عنوان کشوری با قدمت و ظرفیت‌های بالای فرهنگی، در 10 سال گذشته زیر فشار روزافزون تحریم‌ها و به موجب نبود سیاست‌های قابل دفاع در حوزه فرهنگ، نتوانست آنگونه که باید نقش فرهنگیِ درخشان و تاثیرگذاری در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی ایفا کند.
از آنجا که در دنیای امروز رشد و باروری فرهنگ، ارتباطی گریزناپذیر با تبادل‌های فرهنگی با جهان دارد، محدودسازی فعالیت‌های فرهنگی و نبود تعامل می‌تواند فرهنگ یک جامعه را در حالت انزوا و ایستا نگه دارد. اکنون اما رفع تحریم‌ها و اصلاح واقع بینانه راهبردهای سیاست خارجی می‌تواند فرهنگ غنی و پرجاذبه ایران را از آسیب خمودگی دور سازد و به فرهنگ ایرانی فرصتی برای بروز و ظهور پررنگ تر و تاثیرگذارتر در عرصه بین‌الملل دهد.
از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم در زمینه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و … امید به اصلاح و پیشرفت در جامعه ایران جان دوباره‌ای گرفت؛ امیدی که با حل مناقشه چندین ساله ایران و کشورهای غربی بر سر پرونده هسته‌ای کشورمان و رفع تحریم‌های ناعادلانه و تنگناهای فراوان علیه مردم ایران بارور شد.
این تنگناها حوزه فرهنگ را هم بی نصیب نگذاشته بود چرا که پیشرفت و شکوفایی در حوزه فرهنگ نیز مانند دیگر حوزه‌ها نیازمند حاکم بودن فضای کم تنش و آرام بر کشور است. از این رو رفع تحریم‌ها، اجرای برجام و ایجاد شرایط امیدبخش و مساعد، شکوفایی فرهنگ و هنر و بروز خلاقیت‌ها را در پی خواهد داشت.
بدون شک امنیت خاطر ناشی از وجود شرایط با ثبات در کشور نه تنها بر بروز ظرفیت‌ها و استعدادهای فرهنگی و هنری یاری می‌رساند بلکه برای سرمایه گذارانی که دغدغه فرهنگ دارند و به پیشرفت فرهنگ و هنر جامعه خود علاقه مند هستند، امکان و اطمینان سرمایه گذاری را در عرصه‌های فرهنگی و هنری فراهم خواهد ساخت. ایجاد چنین موقعیتی می‌تواند به رونق کسب و کارهای فرهنگی منجر شود و از این دریچه، زمین تشنه فرهنگ و هنر به آبادانی و سرسبزی برسد.
وجود فضای دور از تنش در عرصه سیاست خارجی و برداشته شدن تحریم‌ها همچنین می‌تواند دست هنرمندان را برای عرضه یا فروش اثرهای خود در بیرون از مرزها و شرکت آنان در رقابت‌های فرهنگی و هنری بین‌المللی بازتر کند. در سال‌های گذشته هنرمندان ایرانی برای فعالیت‌های هنری در خارج از ایران همواره با «باید و نبایدهای دست و پاگیر» رو به رو بودند. برای نمونه به دلیل وجود تحریم‌های بانکی، در حراج‌هایی مانند «کریستیز»، «بونامز» و «ساتبیز» هنرمندان ایرانی و خریداران خارجی همواره به دردسر می‌افتادند چراکه خریداران برای پرداخت قیمت آثار باید راه‌های سخت و غیرمعمول را طی می‌کردند و این روند باعث دلزدگی آنان می‌شد.
همچنین، این نکته را نباید از ذهن دور نگه داشت در شرایطی که اقتصاد دچار چالش می‌شود، بی تردید حوزه‌های مهم و همپیوند با معیشت و زندگی مردم، در اولویت قرار می‌گیرند و حوزه‌هایی مانند هنر و فرهنگ به حاشیه می‌روند. در این شرایط فعالیت‌های فرهنگی و هنری به دلیل نداشتن امکان رشد و روزآمدی آرام آرام پا به عقبگرد می‌نهد و عرصه برای هنرمندان و اهالی فرهنگ تنگ می‌شود چرا که شمار زیادی از آنان از راه هنر زندگی می‌گذرانند.
رفع تحریم‌ها در سایه بهره گیری از سیاست خارجی عقلانی و مبتنی بر تنش زدایی می‌تواند موهبتی برای اهالی فرهنگ و هنر باشد. همچنین برداشته شدن تحریم‌ها و به وجود آمدن شرایط اقتصادی مناسب دست دولت را نیز برای افزایش بودجه‌های فرهنگی و توجه بیشتر به این حوزه بازتر خواهد ساخت.
اکنون پس از اجرایی شدن برجام و شکسته شدن قفل تحریم‌ها انتظار می‌رود که با همراهی دولت، زیر ساخت‌های لازم در حوزه فرهنگ فراهم شود و این حوزه که به دلیل محدودیت‌های اقتصادی و وجود فضای دستوری و فرمایشی طی هشت سال معروف، بی رمق شده بود، جان دوباره‌ای یابد
منبع: اقتصادخلاق
