به گزارش فناوری فرهنگی، در کنار جشنوارههای ملی و بینالمللی که در حوزه تئاتر برگزار میشوند، هر کدام از استانهای کشور براساس شیونهنامهای تایید شده از اداره کل هنرهای نمایشی، جشنوارههایی را در سطح استانی برپا میکنند و این رویدادی مهم برای هنرمندان آن استانهاست. سالها قبل بر سر اینکه چه بخشی مسئولیت برگزاری این جشنوارهها را برعهده داشته باشد و نیز اینکه هنرمندان بومی یا انتخابی از مرکز، آثار را داوری کنند، اختلافنظرهایی وجود داشت ولی از چند دوره اخیر با تغییراتی که به وجود آمد تقریبا تمام مسئولیت به خود استان و بیشتر به انجمنهای نمایشی استانها واگذار شد.
اما آنچه اخیرا در اینباره حاشیهساز شده، ارسال شیوهنامهای به ادارههای کل استانی است که نه تنها تغییراتی بدون هماهنگی با انجمنها در آن اعمال شده، بلکه گویا چند روز پس از استعفای شهرام کرمی، مدیرکل سابق و پیش از معرفی و حضور قادر آشنا، مدیرکل جدید به استانها فرستاده شده است. نکته قابل تامل این شیوهنامه تاکید بر معرفی دبیر و انتشار فراخوان در همین یکی دوماه اول سال است که شیوع کرونا عملا هر رویداد هنری را در کشور بلاتکلیف کرده است.
در این باره محمدرضا درند، مدیر انجمن هنرهای نمایشی کرمانشاه در گفتوگویی با ایسنا توضیح داد: جشنواره تئاتر استانی در سالهای مختلف به شکلهای متفاوتی برگزار میشد و بعد از اینکه انجمنهای نمایشی در فرایند انتخابات قرار گرفتند و صاحب هیات مدیره شدند، شیوهنامه جشنواره از سال 95 به شکلی تغییر کرد که دیگر برگزارکننده جشنوارهها، ادارههای کل استان نبودند، بلکه انجمنهای هنرهای نمایشی این مسئولیت را برعهده داشتند و وظیفه حمایت مالی جشنواره هم به عهده ادارات کل بود که به این ترتیب امکان جذب حمایت از بخشهای دیگر هم راحتتر امکانپذیر میشد.
او ادامه داد: اما بعد از مدتی بخاطر اعتراض برخی مدیران کل استانها تغییراتی به وجود آمد که در پی آن شورایی متشکل از رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان، یک نفر به انتخاب انجمن، مدیر کل (ارشاد استان)، معاون هنری، یک کارشناس تئاتر و یک نفر به انتخاب مدیر کل تشکیل شد و شورا با این ترکیب به این معنا بود که اگر اتفاقی بیفتد و انجمن نمایش نظری بدهد، از سوی مقابل که تعدادشان بیشتر است میتواند وتو شود و این میتوانست بر سر راه جشنواره مشکلات زیادی را پیش بیاورد. البته این وضعیت در حال حاضر هم وجود دارد و هنوز محل اعتراض دوستان است و نمیدانم با وجود اینکه بعضی همکاران ما در اداره کل هنرهای نمایشی (مرکزی) از بچههای استانی هستند، روی چه حسابی چنین کاری در حال تکرار شدن است؟!
وی با اشاره به اینکه «پیش از این تاکید بر برونسپاری بود تا حجم اجرایی کار ادارهها کم شود، اما از آن طرف خلاف جهت آن بخشنامه صادر میشود» گفت: شیوه نامهای که به دست ما میرسد بر این مبنا است که همه کاره، ادارات کل استانی هستند و آنها تصمیم میگیرند که دبیر چه کسی باشد یا جشنواره چطور برگزار شود و انجمن که یک بخش تخصصی است به حاشیه رانده میشود.
درند با تاکید براینکه «من خودم شخصا علاقهای به دبیری جشنواره استانی ندارم و ترجیح میدهم اجرا داشته باشم» افزود: درباره حضور کسانی که فقط سِمتی اداری دارند و مسئولیت مهم در جشنواره به آنها سپرده میشود باید اشاره کرد که وقتی دبیر یا مسئول جشنواره نگاه کارشناسی نداشته باشد، کار به جایی میرسد که از دادن جایزه مناسب به نمایشنامهنویس خودداری میشود چون تصور میکنند نمایشنامهنویسی بخش مهمی در جشنواره نیست و متاسفانه این فقط یک مثال نیست بلکه اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به اینکه تغییرات مورد اعتراض انجمنهای نمایشی استانها از پیش از شروع مدیریت شهرام کرمی آغاز شده بود، بیان کرد: در حال حاضر برای سال ۹۹، نه تنها آن بخشنامه تکرار شده بلکه بندی به آن اضافه شده که بیشتر مورد اعتراض است؛ یعنی قبلاً هر چه بود در خود استان اتفاق میافتاد و مرکز دخالتی در داوری نداشت، اما در شیوهنامه جدید قید شده که باید یک داور سوم و ناظر حتما از اداره کل هنرهای نمایشی از تهران برای هر جشنواره استانی حضور داشته باشد. همچنین در این شیوهنامه ذکر شده که آغاز فرایند جشنوارههای استانی از 20 فروردین باشد و تا آخر اردیبهشت هم برنامه زمانبندی به مرکز اعلام شود و ما اصلا فکر نمی کردیم در این شرایط مملکت که وضع هیچ چیز مشخص نیست با چنین مسئلهای روبرو شویم.
او ادامه داد: اتفاق عجیب این است که از طریق اعلام فراخوان یکی از استانها، متوجه شدیم شیوهنامه در تاریخ 27 اسفند سال 98 به اداره کل استان رسیده و نمیدانم چه طور چنین چیزی پیش آمده است. الان مملکت در شرایط ویژهای قرار دارد و برنامههای هنری تعطیل است، آن وقت چنین بخشنامهای صادر میشود که اگر ملزم به اجرایش باشیم به این معناست که باید به گروهها اعلام کنیم تا چهار ماه آینده فرصت ارائه کار به جشنوارههای استانی را دارند و بعد در خوشبینانهترین حالت اگر فکر کنیم تعداد محدودی گروه هم در یک استان بخواهد تمرین کند در چه فضایی باید کار کنند؟ همه اینها در شرایطی است که برای پذیرش گروهها باید سقف تعداد اجرای آنها هم درنظر گرفته شود و با این تعطیلی فعلی برنامههای تئاتری، اصلا زمان نخواهیم داشت.
درند که عضو شورای مشورتی انجمن هنرهای نمایشی هم هست، در پایان گفت: تمام این مسائل باعث گله دوستان در انجمنهای نمایشی شده و هنرمندان هم مستأصل هستند چرا که اگر قرار باشد این شیوهنامه اجرایی شود ما نسبت به آن معترض هستیم. برای این موضوع هیچ مشورت و گفتوگویی صورت نگرفته در حالی که پیش از این یک روند گفتوگو وجود داشت. البته در پیگیری ماجرا متوجه شدیم که این نامه بدون اطلاع آقای آشنا ارجاع شده و اول باید دید به امضای کیست!
منبع:ایسنا