صنعت مد و لباس، مصداقی مهم از صنایع فرهنگی

مرور و پایش جریانهای حاکم بر توسعه، گواه این حقیقت است که در هر عصری متناسب با شرایط و جریانهای خاص حاکم بر آن عصر، حوزه و فناوری خاصی به عنوان پیشران توسعه در آن عصر محسوب می گردد. عصر کشاورزی زمانی بود که فناوریهای حوزه کشاورزی به عنوان مزیت مطرح می گردیدند و مزیت رقابتی از آن کشورهایی بود که دارای امتیازاتی در حوزه کشاورزی بودند. این روند ادامه یافت تا به عصر صنعت رسید، عصری که تولید انبوه معنا پیدا کرد، عصری که فعالیت نیروی انسانی متعدد در خط تولیدهای بزرگ معنا پیدا کرد، عصری که تولید انبوه محصول مزیت یافت و … . این روند ادامه پیدا کرد تا به جنگ جهانی ختم گردید. در این عصر نیز متناسب با شرایط خاص آن دوره، مزیت از آن فناوری دفاعی گردید و محصولات دفاعی نیز دارای اولویت در بین کشورها گردیدند. اکنون پس از ثبات نیمه پایدار در عصر بین الملل، مزیت از آن دانش و فناوریهای فکری گردید و عصر دانش نام گرفت. دانش و مهارت مزیت و اولویت کشورها گردید و باعث استیلا و برتری کشورهای مختلف گردید. آینده پژوهان و اقتصاددانان بر این باورند که دنیای آینده، دنیای رقابت فرهنگی است و عصر فرهنگی نامیده شده است. عصری که از آن جهان فرهنگی نیز نام می برند و به تبع آن فناوریهای فرهنگی دارای مزیت می گردند. فناوری فرهنگی فناوری است که در حوزه اندیشه و فکر تولید می گردد و خروجی و برونداد آن در قالب صنایع فرهنگی یا محصولات فرهنگی جلوه گر می گردد. صنایع فرهنگی صنایعی هستند که از پیوند میمون صنعت و فرهنگ تولید می گردند و علاوه بر بعد فرهنگی و ارزشی، دارای شاخصهای حوزه صنعت که به برخی از آنها اشاره گردید نیز هستند.

صنایع فرهنگی طبق آمار رسمی سازمان یونسکو شامل ١٣ مصداق هستند که برخی از آنها عبارتند از: صنعت مد و لباس و طراحی، صنعت توریسم، صنعت چاپ و نشر، صنعت معماری، صنعت فیلم، انیمیشن و بازیهای رایانه ای و …

یکی از مصادیق مهم صنایع فرهنگی، صنعت مد و طراحی است. این صنعت علاوه بر اینکه کاملا ارزشی و مبتنی بر ایدئولوژی و فرهنگ است، دارای بعد صنعتی بسیار بزرگی نیز هست. صنعتی که اشتغالزایی دارد، صنعتی که سود و ارزش افزوده فراوان دارد، صنعتی که تولید انبوه محصول دارد و … .

این امر تا حدی گسترش یافته است که اقتصاد بسیاری از کشورها، در تیول توسعه این صنعت قرار گرفته است. این مهم بیانگر این حقیقت است که کشورهایی که دارای درون مایه عظیم فرهنگی هستند، می توانند با برخی هوشمندیها و بهره گیری از فناوریهای روز، در این حوزه دارای اولویت و مزیت گردند و علاوه بر چرخه اقتصادی، بتوانند از آن به عنوان حامل برای صدور فرهنگ غنی اسلامی ایرانی استفاده نمایند.

نویسنده مهدی محمودی