پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی،هرچند ایران یکی از بزرگترین بازارهای رو به رشد خاورمیانه از نظر بازی‌های رایانه‌ای محسوب می‌شود ولی حالا از نظر درآمدزایی این حوزه، در بین 100 کشور برتر رتبه سی و هشتم را به خود اختصاص داده و بعد از فیلیپین قرار گرفته است در حالی که می‌توانست جایگاهی بهتر را ازآن خود کند.
قاعده بازی عوض می‌شود
در گزارش polygon (یک وب سایت معتبر امریکایی که اخبار مربوط به بازی‌های ویدئویی جهان را پوشش می‌دهد)، آمده است هرچند صنعت بازی ویدئویی ایران به دلیل نبود قانون کپی رایت و نیز تحریم‌های موجود، رشدی اندک و آهسته داشته است، ولی با این حال تجارتی بزرگ محسوب می‌شود و در فضای پسابرجام با بازگشت ایران به بازارهای بین‌المللی می‌توانیم شاهد عوض شدن قاعده بازی باشیم.
با برداشته شدن تحریم‌ها انتظار می‌رود صنعت بازی کشور نفس راحتی بکشد چرا که بازارهای ایران برای کمپانی‌های فناوری خارجی و ناشران بازی‌های ویدئویی گشوده می‌شود و البته با توجه به وجود متخصصان داخلی در این کشور، انتظار می‌رود گیمرهای ایرانی همچنین بزودی شاهد بازی‌های ویدئویی بومی بیشتری در بازار باشند. این گزارش، برداشته شدن تحریم‌ها را برای گیمرها و طراحان و تولیدکنندگان بازی ایران، یک نقطه عطف می‌داند و با اشاره به جمعیت جوان این کشور آورده است، ایران بیشترین جمعیت گیمر را در خاورمیانه دارد که این رقم تقریباً معادل یک چهارم جمعیت این کشور است و ظرفیت مناسبی برای طراحان بازی داخلی و نیز دلیلی برای گرایش بازی سازان برتر جهان برای حضور در ایران محسوب می‌شود.
در این گزارش، به تحریم‌ها و وجود بازی‌های قفل شکسته غربی در بازار ایران با بهایی معادل بازی‌های بومی، به عنوان چالش‌های اصلی بازی سازان ایرانی اشاره شده و آمده است وقتی بازی‌های خارجی که با صرف میلیون‌ها دلار هزینه و استفاده از تیم‌های 200 نفره ساخته می‌شوند با بهایی مشابه بازی‌های ایرانی که گاه تعداد اعضای سازنده آن تنها به 15نفر می‌رسد ارائه می‌شود درواقع این، بازی سازان ایرانی هستند که ضربه می‌خورند و اگر ایران می‌خواهد از فضای پسابرجام بهترین استفاده را در این حوزه ببرد باید به فکر اجرای قانون کپی رایت در کشور باشد.
یک بازار 140 میلیون دلاری
اما این، تنها گزارش و پیش‌بینی مربوط به بازار بازی‌های رایانه‌ای ایران نیست و مؤسسه پژوهشیNewzoo نیز با اشاره به اینکه در سال 2015 میزان درآمد حاصل از بازار بازی‌های رایانه‌ای و کنسول بازی‌های ایران به 140میلیون دلار رسیده است، انتظار دارد این درآمدزایی، تا پایان سال 2016 میلادی به 167میلیون دلار برسد هرچند مشخص کردن دقیق این رقم چندان راحت نیست چراکه با وجود تحریم طولانی و درغیاب مجاری رسمی، این محصولات تاکنون بیشتر در بازار سیاه داد و ستد می‌شد.
این مؤسسه پژوهشی بین روزهای 25تا 28 ژانویه سال جاری میلادی،743 داوطلب حاضر در شبکه لاین را در نظرسنجی میزان علاقه ایرانی‌ها به بازی‌های رایانه‌ای شرکت داد این درحالی است که بیشتر شرکت کنندگان در این پژوهش ناچار به استفاده از VPN بودند زیرا دسترسی به سرویس Survey Gizmo که برای این بررسی از آن استفاده شده، در برخی ISPهای ایرانی مسدود است. نتیجه این پژوهش نشان داد42درصد ایرانی‌ها به کنسول ایکس باکس360 علاقه مندند، 31درصد پلی استیشن 4، 14درصد ایکس باکس وان و 8درصد نیز wii را در صدر علاقه خود عنوان کردند که این ارقام نشان می‌دهد کنسول ایکس باکس360 در رتبه نخست علاقه حاضران در این مطالعه قرار دارد و تعداد طرفداران پلی استیشن 4 تقریباً دو برابر ایکس باکس وان است.
این درحالی است که 58 درصد از کاربران مورد مطالعه، قطعی اتصال به اینترنت را در جریان بازی تجربه کرده‌اند و یک سوم کاربران نیز گفته‌اند که این مشکل، همیشگی است.
نکته جالب توجه دیگر این تحقیق این است که 62 درصد گیمرها کنسول و بازی خود را به صورت اوریجینال یا کپی، از مغازه‌ها در ایران خریداری کرده و 28درصد نیز بازی‌های کنسول را به صورت آنلاین از سایت هایی ازجمله دیجی کالا خریداری می‌کنند که البته تنها نسخه‌های اوریجینال بازی‌های کنسول در این سایت فروخته می‌شود.
همچنین در این گزارش عنوان شده است که 49درصد از کاربران حداقل یک بار در روز و 26درصد نیز چند بار در روز، بازی کنسول را انجام می‌دهند. همچنین 54 درصد حداقل یک ساعت در روز بازی کنسول انجام می‌دهند، 22درصد روزانه 3ساعت یا بیشتر و 5درصد نیز بیش از 5 ساعت را به بازی کنسول اختصاص می‌دهند که همه این ارقام نشان از بازار مناسب ایران برای صنعت بازی‌سازی دارد و به همین دلیل هم بسیاری از کمپانی‌های بزرگ این عرصه، به فکر ورود به بازار ایران هستند.
درآمد بازی‌های موبایلی ترکیه 4برابر ایران
مؤسسه پژوهشی Newzoo تحقیقاتی نیز در زمینه بازی‌های تلفن همراه دارد و با انتشار نتیجه آن در نشریه techcrunch نشان می‌دهد در سال 2015میلادی، میزان درآمد بازی‌های موبایلی در ایران حدود 39میلیون دلار بوده است و به بیان دیگر سهم درآمدزایی بازی‌های موبایلی حدود 20درصد از کل درآمد بازی ایران بوده است که این درصد کمتر از متوسط جهانی بازی‌های موبایل یعنی 30 تا 35درصد است. در یک تخمین خوشبینانه گفته می‌شود ارزش بازار بازی‌های موبایل ایران باید تا پایان سال 2016 میلادی به44 میلیون دلار رشد یابد چراکه 60 درصد از جمعیت 80 میلیونی ایران، زیر 30سال بوده و 63 درصد جمعیت آن نیز دانش آموز و دانشجو هستند، پس تعجبی ندارد که 67 درصد گیمرهای موبایل زیر 24سال باشند.
در این گزارش همچنین آمده است که درآمد سالانه بازی‌های موبایلی ترکیه در همسایگی ایران 144میلیون دلار است یعنی 3 تا 4 برابر ایران، به بیان دیگر صنعت بازی موبایل ایران از نظر سهم سودآوری بازار از همسایگانش عقب افتاده است که شاید بتوان آن را به مشکلات تحریم مرتبط دانست. ایرانی‌ها برای فروش محصولات خود در بازارهای دیجیتال جهانی مشکلاتی داشتند و به دلیل تحریم سیستم‌های بانکی، نمی‌توانستند با کارت‌های اعتباری خود از اپ استورها (بجز steam وشبکه پلی استیشن) خرید کنند. البته راه‌اندازی کافه بازار به عنوان یک فروشگاه اندروید بومی در سال 2010 با بیش از 55 هزار اپلیکیشن که 8 هزار مورد آن بازی است، بیش از 27میلیون کاربر را به خود جذب کرد و تا حدی توانست به فروش بازی‌های تلفن همراه کمک کند.
در این گزارش همچنین آمده است که در نتیجه ضریب نفوذ بالای تلفن همراه، بخش بازی‌های موبایل در خاورمیانه‌دارای یکی از سریع ترین رشدها در جهان است. Nour Khrais مدیرعامل کمپانی Maysalward Games نخستین کمپانی طراحی و تولید بازی‌های موبایل در خاورمیانه می‌گوید: بازی‌های موبایلی در این منطقه جزو محبوب ترین بازی‌ها هستند چرا که بهای چندانی ندارند وکشورهایی با جمعیت بالای گیمر همچون اردن، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت و مصر به سوی پوشش مناسب نسل 3 و 4 شبکه تلفن همراه می‌روند.
ازسوی دیگر 68 درصد جمعیت این منطقه زیر 34سال و مرد هستند که این سن و جنس، گرایش به بازی‌های ویدئویی را نشان می‌دهد طوری که خاورمیانه و آفریقای شمالی در حال تبدیل شدن به کانون توجه بازی‌سازان هستند و نگاه صنعت بازی‌سازی جهان به این منطقه جلب شده و انتظار می‌رود ارزش بازی‌های رایانه‌ای این منطقه از1.6 میلیارد دلار سال 2014 به 4.4 میلیارد دلار در سال 2022 برسد.
چین در صدر درآمدزایی بازی‌های رایانه‌ای
گزارش Newzoo همچنین 100 کشور برتر از نظر درآمدزایی در حوزه بازی‌های رایانه‌ای را مشخص کرده و آنها را بر اساس جمعیت و تعداد کاربران اینترنت و درآمدزایی در این حوزه طبقه‌بندی کرده است.
این گزارش، نشان می‌دهد چین در سال 2015 با داشتن بیش از 700 میلیون کاربر اینترنت، از نظر درآمدزایی بازی‌های رایانه‌ای در صدر بازار 91میلیارد و 252میلیون و 478 هزار دلاری جهان قرار گرفته و پس از آن ایالات متحده امریکا با حدود 290میلیون کاربر در رتبه دوم جای گرفته است. سومین جایگاه نیز ازآن ژاپن با115میلیون و 751 هزار کاربر اینترنت شده است و کره جنوبی نیز با بیش از 42میلیون کاربر در رده بعدی قرار دارد.
طبق این گزارش، پنجمین کشور برتر فهرست، آلمان با بیش از 71میلیون کاربر اینترنت است و بریتانیا با 59 میلیون و 933 هزار کاربر در رده ششم جای گرفته است. هفتمین کشور برتر نیز فرانسه با بیش از 55 میلیون کاربر اینترنت است و کانادا و اسپانیا در رده‌های هشتم و نهم قرار دارند. ایتالیا نیز دهمین کشور درآمدزای جهان در حوزه بازی‌های رایانه‌ای محسوب می‌شود، تایوان پانزدهمین و ترکیه شانزدهمین کشور برتر در این حوزه است. از دیگر کشورهای آسیایی حاضر در این فهرست می‌توان به مالزی، تایلند، اندونزی، هندوستان، امارات متحده عربی ، قزاقستان و مصر اشاره کرد که به ترتیب در رتبه 19 ،20، 21، 26، 40، 47 و 50 قرار دارند. عربستان سعودی در جایگاه 25 و ویتنام در رتبه 33 قرار دارد، هنگ کنگ 30، پاکستان 52، قطر 53، بنگلادش 64،کویت 55 و سریلانکا 70 جایگاه را به خود اختصاص داده و نپال نیز صدمین کشور است که در این فهرست جای دارد. به هر حال انتظار می‌رود در شرایط پیش رو، با ورود بازی‌های ایرانی به بازارهای بین‌المللی و شکوفایی این حوزه، جایگاه ایران از رتبه سی و هشتم این فهرست ارتقا یابد و شاهد رتبه بهتر آن باشیم.
منبع: تابناک
