یک نفر اخبار فرهنگی را به رئیس جمهور برساند

اینها بخشی از سخنان علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت تدبیر و امید در آیین اختتامیه سی و سومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران است. این سخنان در حالی ایراد شده که اوضاع نشر در کشور به شدت وخیم است.

در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران با اشاره به سخنان علی جنتی گفت: «آن طور که وزیر فرهنگ و ارشاد دقایقی پیش بیان کرد حال کتاب و طبع کتاب و فروش کتاب چندان خوش نیست. اگر حال کتاب خوش نباشد به معنای آن است که در جامعه ما و در مسیر رشد تعالی جامعه و کشور ما با مشکل مواجه هستیم.

وی تأکید کرد: چرا در نشر کتاب، طبع کتاب و نوشتن کتاب و بالاخره در مقصد نهایی یعنی خواندن کتاب ما امروز دچار مشکل هستیم؟ چرا تیراژ کتاب پایین است؟ البته وضعیت عناوین کتب بد نیست و تعداد عناوین خوب است اما وقتی تیراژ کتاب پایین است معنایش این بوده که ناشر مؤلف و … دچار مشکل می‌شوند و این سوال پیش می‌آید که باید چگونه جامعه خودمان را به کتاب و کتاب خواندن تشویق کنیم و چگونه هم باید کتاب در صحنه رقابت قرار گیرد؟»

سخنان روحانی در حالی بیان شده که به نظر می‌رسد او از اتفاقات حوزه نشر بی‌خبر است و برای اولین مرتبه است که از اوضاع کتاب و کتاب‌فروشی‌ها و ناشران به او خبر می‌دهند. یعنی بولتن‌سازان دفتر رئیس جمهور نسبت به مسئله فرهنگ که از اهم مهمات یک جامعه است بی توجه هستند؟ یا وزیر فرهنگ و ارشاد دولت گزارش‌هایی از اوضاع به او نمی‌دهد؟ شاید هم کسانی که باید اخبار این حوزه را به گوش رئیس جمهور برسانند به وظیفه خود درست عمل نمی‌کنند!

رئیس جمهوری اسلامی ایران که عالی‌ترین مقام اجرایی در کشور است به گونه‌ای اعلام می‌کند «حال کتاب و طبع کتاب و فروش کتاب چندان خوش نیست»، که به نظر می‌رسد اولین بار است از این اوضاع خبردار شده است.

البته جای خوشبختی دارد که این بار رئیس جمهور بد بودن اوضاع کتاب را رد نکرد و مانند گزارشی که چند وزیر دیگر او از وضع رکود اقتصادی دادند اعلام نشد که از رکود عبور کرده‌ایم. اما نحوه بیان و برخورد روحانی با مسئله کتاب و نشر بر زخم‌های فعالان نشر بیشتر نمک پاشید.

شمارگان ۲۰ نسخه، تعطیلی پشت هم کتاب‌فروشی‌ها و تبدیل شدن آنها به ساندویچی، تغییر شغل ناشران کشور، پایین بودن سرانه مطالعه و خرید کتاب در خانواده‌ها و … (که معلوم نیست از این‌ها نیز خبر دارید یا خیر) همه نشان‌گر اوضاع بد کتاب و نشر در کشور دارد و فعالان در انتظار تحولی از سوی نظام اجرایی کشور هستند که اکنون شما در راس آن نشسته‌اید.

شاید هم به طور خاص در حوزه کتاب و در کل در فرهنگ مانند سایر حوزه‌ها، دولت تدبیر و امید برنامه‌ای ندارد و دست‌هایش خالی است. آقای رئیس جمهور … ای‌کاش برنامه داشتید. آقای روحانی این بار به جای سیاسی کاری و گل‌آلود کردن فضا بهتر است واقع‌بین باشیم و با نگاهی درست به برطرف کردن مشکلات نشر کشور بپردازید و تقصیرها را به گردن هشت سال و شانزده سال پیش نیاندازید.

«وقتی تیراژ کتاب پایین است معنایش این بوده که ناشر مؤلف و … دچار مشکل می‌شوند و این سوال پیش می‌آید که باید چگونه جامعه خودمان را به کتاب و کتاب خواندن تشویق کنیم و چگونه هم باید کتاب در صحنه رقابت قرار گیرد؟» این سوال هم پاسخش را باید شما و هیات دولت شما بدهد و بهتر است بعد از گذشت بیش از دو سال از آغاز دولت‌تان، تدبیری برای برون‌رفت از آن بکنید.