صنایع دستی؛ پتانسیلی که درسالهای اخیردیده شد-بخش دوم

به گزارش فناوری فرهنگی، در یادداشت قبلی با همین موضوع از جهاتی اهمیت صنایع دستی بیان شد و چه بسا شرایط کنونی کشور ایجاب کند که بیش از پیش در بحث اقتصاد مقاومتی و رو آوردن به صادرات غیر نفتی پرداخته شود که در همین راستا، صنایع دستی یکی از بهترین راه کارها خواهد بود. در واقع همانطور که بیان شد، با صادرات صنایع دستی از خام فروشی و اتکا به اقتصاد نفتی دور خواهیم شد و چون این هنر- صنعت دارای ارزش افزوده بسیار زیادی است اشتغال زایی و پولساز بودن این صنعت قابل توجه خواهد بود. در سال 95 تقریباً برای بالغ بر 30 هزار نفر در زمینه صنایع دستی اشتغال زایی صورت گرفت و مجوز 720 کارگاه تولید جمعی و تقریباً 17 هزار کارگاه تولید انفرادی صادر گردید که این کار از سوی سازمان حمایت از تولید صنایع دستی صورت گرفت[1]. این چنین کارهایی حاکی از توجه مسئولان ذی ربط به اهمیت صنایع دستی است. از جمله راه کارهای ایجاد اشتغال که متکی به هزینه کرد مستقیم دولت نیست و فقط ایجاد زیر ساختها مستلزم حمایت مسئولین است، بحث صنایع دستی می باشد. این خود امتیاز مثبتی برای رشد صنایع دستی است ، چون در واقع بازیگران اصلی این صحنه خود مردم و هنر مختص به هر منطقه است که باعث درآمد می شود در همین رابطه رشد صادرات هنرهای دستی در سال 93 بالغ بر 36 درصد و در سال 94 با کاهش چشم گیر به 13 درصد رسیده بود. اما خوشبختانه در سال 95 رشد صادرات صنایع دستی به 3/36 رسید که خبر بسیار خوبی برای اهالی این هنر – صنعت می باشد.

اشتغال پایدار که متکی به نفت و درآمدهای حاصل از آن نباشد از شعارهای اقتصاد مقاومتی است که تحقق آن در صادرات صنایع دستی تجلی پیدا خواهد کرد. سال 96 به منظور حمایت از صنایع دستی جنوب کشور سال حصیر بافی نام گذاری شد. به گفته ی معاون صنایع دستی چون در ماه های گرم سال ، مسافرت به استانهای جنوبی کشور کم می شود، نتیجه آن کمتر دیده شدن هنر حصیر بافی خواهد بود، در همین راستا کار بسیار جالب و درخور توجه برنامه ریزی شده است و آن هم خرید تمام حصیرهای با کیفیت جنوب کشور و فروش آنها در استانهای شمالی مانند گیلان، مازندران و گلستان خواهد بود. که حتی اگر بخشی از این تصمیم عملیاتی شود، شاهد نتایج بسیار خوبی در اقتصاد حاصل از هنر حصیر بافی خواهیم بود. مشابه این کار در سال 95 در سطح بین‌الملل صورت گرفت یعنی اولین مرکز بین المللی فروش صنایع دستی ایران در خارج از کشور یعنی در هلند راه اندازی شد که زمینه ترویجِ هرچه بیشتر صنایع دستی ایران را در کشورهای دیگر فراهم کرد. البته می توان حدس زد که اکثر ملتها در خرید صنایع دستی ایران رغبت بسیار خوبی از خود نشان خواهند داد. در خود  ایران نیز در سال 95 دهکده ی صنایع دستی در شهر شیراز راه اندازی شد و برای دو دهکده صنایع دستی دیگر در قم و تهران برنامه ریزی هایی صورت گرفته است. برگزاری نخستین جشنواره فجر صنایع دستی در سال 95 از اتفاقات خوب دیگر برای اهالی این صنعت به حساب می آید. در راستای پر رنگ کردن نقش صنایع دستی در اقتصاد و زمینه  سازی برای احیای هر چه بیشتر این صنعت ، چند شهر ایران و صنایع دستی معروف انها ثبت ملی شدند تا بدین ترتیب زمینه برای شناخت هر چه بیشتر صنایع دستی آن شهرها ایجاد شده باشد. در همین راستا شهر نودشه استان کرمانشاه به عنوان شهر گیوه نام گذاری گردید ، شهر گنبد کاووس استان گلستان به عنوان شهر قالی و زیور آلات نام گرفت و شهر رضا اصفهان به عنوان شهر سفال نام گذاری شد. با این ابتکار بسیار زیرکانه هر بار که قصد سفر به این شهرها را داشته باشیم ناخودآگاه نام شهر به همراه صنایع دستی معروف آن برده می شود و قطعا مسافران یا جهانگردان ترغیب خواهند شد که با مسافرت به این شهرها ، سری هم به بازار صنایع دستی آن بزنند.

شاید به عنوان کلیدی ترین ماحصل عنوانهای خوبی که برای صنایع دستی در سال گذشته به عرصه ظهور رسید ، بحث نمایشگاه های داخلی و خارجی  به عنوان بهترین روش در فروش صنایع دستی و رونق بازار  این صنعت به توان نام برد. در واقع همیشه این گونه است که اگر نمایشگاهی تدارک دیده شود و در آن از اقوام مختلف و فرهنگهای مختلف داخل کشور دعوت شود که صنایع دستی منطقه ی خودشان را در آن نمایشگاه در معرض دید عموم قرار دهند، استقبال بسیار خوبی از آن نمایشگاه ها صورت خواهد گرفت و طبعا فروش خوبی نیز نصیب صاحبان آن صنایع خواهد شد. بنابراین اگر بتوان نمایشگاه های داخلی و خارجی را در زمان های مشخص به صورت مستمر و مداوم برپا کرد آن نمایشگاه ها ، اصالت پیدا خواهند کرد و مورد استقبال عموم مردم واقع می شوند. از طرفی به عنوان راه کار دیگری برای رونق بازار صنایع دستی باید شهرک ها و مناطق مشخصی در شهرهای مختلف تدارک دیده شود که در فصل های  مختلف که مسافران از اقصی نقاط کشور و حتی جهان به آن شهرها می روند، با چنین مکانهایی روبه رو شوند و به بازدید از صنایع دستی آن شهرها بروند تا بدین ترتیب بازار فصلی و حتی دائمی صنایع دستی شکل بگیرد که رونق این صنعت را در پی خواهد داشت و به عنوان آخرین مطلب در این یادداشت بحث صادرات صنایع دستی می باشد چون همیشه صادرات غیر نفتی به عنوان صادرات ارزشمند و اَرزآور مورد تایید همه ی نهادها است . بنابراین باید با تمام قوا در این عرصه تلاش شود.

*سید میلاد علیزاده

منابع:

[1] دنیای اقتصاد