نیم نگاهی به صنعت انیمیشن در ژاپن

به گزارش فناوری فرهنگی، در ژاپن انیمیشن را با نام انیمه می شناسند. انیمه ها به دو صورت دستی و کامپیوتری طراحی و ساخته می شوند و  ژانرهای آنها غالبا تخیلی و افسانه ای هستند و در سبک های تلویزیونی، سریالی، بازی ویدیویی، فیلم، آگهی تجاری و… ساخته می شوند. اولین جرقه های ساخت انیمه در دهه 1930 زده شد که باعث شد این صنعت در ژاپن اولین گامهای خود را بردارد. در همین راستا چند عامل مهم  از جمله ساخت انیمیشن های کم هزینه و کمک دولت در استفاده ی انیمیشن در آموزش و پرورش به صنعت انیمیشن در ژاپن کمک کرد. صنعتی که روزی با کمک دولت ژاپن حمایت شد وپا گرفت اکنون به یکی از صنعت های پولساز ژاپن تبدیل شده است به طوری که درآمد فقط یک انیمیشن معروف آن یعنی پوکمون 19 میلیون دلار بوده است، همچنین در کشورهایی مانند ژاپن که به صورت صنعتی به انیمیشن پرداخته می شود پیوست محصولات فرهنگی از اهمیت ویژه ای برخودار است. بنابراین باید درآمدزایی حاصل از پیوست محصولات فرهنگی را به درآمدهای حاصل از فروش انیمیشن اضافه کنیم. تخمین زده می شود که درآمد ژاپن از صنعت انیمیشن حدود 2 برابر درآمد کشور ایران از نفت باشد بنابراین می توان گفت سرمایه گذاری بر روی صنعت انیمیشن می‌تواند در کنار درآمد سرشار خود به چرخه فرهنگی و اشتغال زایی کمک قابل توجه ای داشته باشد.در همین راستا بد نیست بدانید ارزش کل بازار انیمیشن جهان در سال 2014 حدود 223 میلیارد دلار بوده است و سهم ژاپن از این رقم 50 درصد بوده است که نشان دهنده ی اهمیت این صنعت در ژاپن است به طوری که در ژاپن وزارت خانه ای مختص به انیمیشن وجود دارد.از نکات مهم دیگر در صنعت انیمیشن ژاپن استفاده از کتابهای مصور ژاپنی (که در ژاپن معروف به مانگا هستند و در زبان انگلیسی از آنها با نام کمیک بوک یاد می کنند) در این صنعت است. یعنی ژاپنی ها برای کسب بازار هدف خود از مفاهیم مورد علاقه ی ژاپنی ها که در کتابهای مصورشان آمده است در سوژه سازی و داستان پردازی و خیال پردازی های انیمیشن هایشان استفاده می کنند.

بنابراین یکی از مهم ترین دلایلی که ژاپنی ها و حتی مردم کشورهای دیگر برای تماشای انیمیشن دارند، محتوای آن است که اکثرا از کتابهای مصور انتخاب می شوند.

این مساله نیز می تواند بسیار در خور اهمیت باشد، یعنی انیمیشن ساز ایرانی اگر می خواهد بازار هدف خود را توسعه دهد و به بازارهای جهانی دست یابد باید به سوژه های کتابهای مصور رو بیاورد که در این صورت بیننده با داستان انیمیشن ارتباط خوبی برقرار میکند و این خود نیز نیازمند توجه به کتاب مصور و ترویج آن به عنوان یک پیوست فرهنگی می باشد. در میان انیمیشن های برتر ژاپن در دهه های 60 و 70 نکته مهمی وجود دارد و آن هم توجه به مساله نجات انسانها البته در دنیایی تخیلی می باشد. در اکثر انیمیشن های موفق آن زمان، دنیا توسط بمب اتم نابود می شود و سپس شخصیت اصلی داستان که مثلا دختر نوجوان یا پسر نوجوانی است آن دنیای نابود شده را دوباره می سازد و البته این ساختن های دوباره در انیمیشن ها قرین داستان پردازی های دیگری می شود که باعث تاثیر گذاری بیشتر آنها می گردد یعنی دائما جدال خیر و شر وجود دارد تا آنجا که نهایتا با تلاش و ممارست شهرها ساخته می شود که البته به نوعی شاهد این نوع تفکر در نسلهای بعدی ژاپن هستیم و از این منظر می توان به عنوان شاهدی عینی به تاثیر گذاری فرهنگی انیمیشن های خوب بر نسلهای مختلف پی برد. در رابطه با ارتباط انیمیشن‌های خوب ژاپنی با کتابهای مصور می توان اثر متروپلیس را نام برد. این اثر در سال 2001 ساخته شد و 5 سال برای آن وقت صرف شد. همچنین 15 میلیون دلار هزینه ساخت آن بود. این اثر از روی کتاب مصور متروپلیس که در سال 1947 به چاپ رسیده بود، اقتباس شده است این اثر از ان جهت مهم است که جزء انیمیشن های موفق ژاپن می باشد. در سال 2013 پرفروش ترین فیلم داخلی ژاپن مربوط به اثر انیمیشنی بود که کارگردان معروف انیمیشن در ژاپن یعنی هایائو میازاکی آن را کارگردانی کرده بود. این اثر با نام باد بر می خیزد حدود 12 میلیارد ین ( 116 میلیون دلار ) فروش داشت که با توجه به داخلی بودن میزان فروش، این عدد بسیار مورد توجه است.

نویسنده: سید میلاد علیزاده

منبع: باشگاه خبرنگاران، خبرگزاری مهر،