پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، «ای کاش ما را به این مهمانی دعوت نمی‌کردند!» این تیتری بود که برای یادداشت کارگردان تنها اثر انیمیشنی حاضر در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر زده شد، انیمیشنی که پتانسیل آن در جشنواره فجر سال گذشته، از نگاه داوران دور ماند، اما مدتی بعد قدر آن با اخباری که از جشنواره‌های به نامی چون کن دراین باره به گوش می‌رسید، معلوم شد. «رهایی از بهشت» انیمیشنی است که بعد از کم لطفی‌ها به آن در جشنواره فجر، بار سفر بست و بعد به عنوان فیلم افتتاحیه روز انیمیشن جشنواره کن به نمایش درآمد. دریافت جایزه اسکار و امی نیز از دیگر افتخارآفرینی‌های این سینمایی هستند. علاوه بر این‌ها این انیمیشن به تازگی از بین بیش از هزار فیلم جایزه بهترین فیلم جشنواره آکولید کالیفرنیا را از آن خود کرد؛ جشنواره‌ای که برگزیدگان آن جزو برندگان جوایز اسکار و امی هستند. این رخداد بهانه‌ای شد تا ما در «صبح نو» با آقای علی نوری اسکویی، کارگردان این اثر گفت و گویی داشته باشیم.
شکل گیری «رهایی از بهشت»؛ آن هم در مدت ۴ سال، شروعی بود که نوری اسکویی درباره آن گفت: ما از حدود ۴ سال پیش خواستیم تا انیمیشنی بسازیم که قابلیت‌های انیمیشن‌های بومی ما را که در این سال‌ها هنرمندانمان به آن رسیده بودند، هم به دنیا و هم به فیلمسازان خودمان معرفی کند. چرا که این پتانسیل وجود داشت، اما به صورت یک کار سینمایی و با درنظر گرفتن جنبه‌های هنری که بتواند تمام دستاوردهای فنی و هنری انیمیشن کشور ما را یکجا به مخاطب نشان دهد، اتفاق نیفتاده بود. طبیعتاً این ریسک بالایی می‌خواست که در مدت ۴ سال با هزینه زیاد، از حداکثر توان انیمیشن استفاده کنی. ما با این قصد کارمان را در فرم، انتخاب تکنیک و موارد دیگر شروع کردیم و سعی‌مان بر این بود تا تکنیکی را انتخاب کنیم که پیش از این در دنیا سمت آن نرفته باشند و نو باشد. در محتوای فیلم نیز، یک قصه غیرخطی را انتخاب کردیم که مخاطب آن نوجوان تا بزرگسال است. تمام این موارد در جهتی بودند که کار در حوزه جشنواره‌ای حرفی برای گفتن داشته باشد.
کم توجهی به یک اثر فاخر
وی ادامه داد: در جلسات اولیه‌ای که با گروه داشتیم، من از ابتدا می‌گفتم ما تا الان فیلم‌های مطرحی را در حوزه انیمیشن کوتاه در دنیا داشتیم، اما برای اینکه وارد صنعت جهانی انیمیشن شویم و به همه بفهمانیم که ایران در این حوزه توانمندی‌های زیادی دارد، هنوز نتوانسته‌ایم کاری را در حوزه تولیدات بلند سینمایی معرفی کنیم. این مسیر به همت هنرمندان بزرگ کشورمان هموار شد و همه این‌ها در حالی اتفاق افتاد که در برخی از بازدیدهای کارشناسان، آن‌ها می‌گفتند که امیدی نیست این پروژه با این وسعت به انتها برسد!
اما جشنواره فیلم فجر و رخدادهایی که در آن برای این انیمیشن افتاد، موضوع دیگری بود که اسکویی در خصوص آن عنوان کرد: در دوره قبل از حضور ما در جشنواره خود من داور این رویداد بودم و در آن سال ما جایزه مستقلی را برای انیمیشن طراحی و به آن‌ها توجه کردیم. پس از آن برای جشنواره سی و پنجم همه خوشحال بودند و می‌گفتند که امسال یک اثر پر قدرت انیمیشن در جشنواره داریم که حتی یک راست راهی بخش سودای سیمرغ شد. ما امیدوار بودیم در این بخش بسیاری از موارد دیگر فیلم از جمله صداگذاری‌های ویژه، نزدیک به ۸۰دقیقه موسیقی فوق العاده که آقای علی قلی برای آن ساخته بودند و بخش‌های مختلف و قابل توجه دیگری، که از تدوین تا جلوه‌های ویژه قدرتمندی را شامل می‌شدند، نیز دیده شود، اما به دلایل مختلف این اتفاق نیفتاد.
او پیرامون این دلایل اضافه کرد: از جمله مهم‌ترین عللی که می‌توان برای این نگاه برشمرد، این است که جشنواره فجر اساساً جشنواره‌ای است که روابط در آن تأثیر بسزایی دارد، یعنی ما هر ساله شاهد تقسیم جوایز هستیم، در کل این جایزه به انواع گوناگونی تقسیم می‌شود و این را همه می‌دانند. عدم وجود نگاه کارشناسانه موضوعی است که من بعد از چهار دوره کسب موفقیت در این جشنواره و ۱۰ ها بار شرکت در آن با قطعیت از آن می‌گویم. با همه این‌ها حضور در جشنواره داخلی خودمان برای ما مهم بود و متأسفانه این اتفاق درست نیفتاد و من حتی مطمئن نیستم که کار به درستی برای داوران به نمایش گذاشته شده باشد. پس از آن هم این اثر در جشنواره پویانمایی به عنوان بهترین کار انتخاب شد.
درخشش در جشنواره کَن و دنیای هنر
سفر به فرانسه و آغاز دریافت جایزه‌های مهم جهانی، ادامه راه تیم «رهایی از بهشت» بود، اتفاقی که این کارگردان درباره‌اش بیان کرد: بعد از مقداری تغییرات و اضافه کردن دوبله انگلیسی به کار، آن را برای جشنواره «کن» فرستادیم و کار در آن جا به عنوان انیمیشن برگزیده جشنواره انتخاب و جایزه بهترین انیمیشن مضمونی را از آن خود کرد.
این اتفاق در حالی بود که ما رقبایی از ژاپن، انگلیس، آمریکا، فرانسه و… داشتیم. پس از این موجب شد توفیقات خوبی در پخش بین‌المللی داشته باشیم و در آینده شاهد پخش گسترده آن در سطح بین‌المللی خواهیم بود. بعد از آن هم پای ما به دیگر جشنواره‌های مهم جهانی مثل «یوروفست» سن پترزبورگ و «آکولید» کالیفرنیا باز شد. در آکولید، این کار جایزه بهترین فیلم را از بین بیش از ۱۰۰۰کار سینمایی، انیمیشن و… با بالاترین رأی گرفت.
داستانی برای تمام دنیا
نوری اسکویی در ادامه پیرامون داستان و محتوای این اثر گفت: موضوع داستان ترکیبی از حوادث معاصر ما با آن چیزی است که در تاریخ اسطوره‌ها و افسانه‌ها بشر تجربه کرده است. این داستان یک نویسنده است که هرچند خودش درگیر به هم ریختگی اجتماعی بشر است، اما داستانی که می‌نویسد مربوط به یک ناکجاآباد است که تحت تأثیر اتفاقاتی است که امروز برای او می‌افتد. قلب تپنده داستان این نویسنده به ماجراهای کودکی او و تجربه دریافت یک محبت در دوران جنگ برمی‌گردد. قصد ما این بود تا برسانیم که درکنار جنگ‌ها و منیت‌هایی که بزرگ‌تر می‌شوند، کودکانی هستند که حتی در بدترین شرایط می‌شود با آن‌ها همراهی کرد و شاید آن‌ها بتوانند ما را از این فضا دور کنند.
این کارگردان که علاوه بر انیمیشن موجود، این روزها مشغول یک سینمایی و پروژه ترکیبی از انیمیشن و فیلم با همکاری هنگ کنگ است، در پایان با اشاره به حضور «رهایی از بهشت» در جشنواره‌های دیگر خاطرنشان کرد: تا کنون شاید نزدیک به ۳۰ جشنواره این اثر را انتخاب کرده‌اند و تا زمان اعلام نتایج نهایی و انتشار اخبار قطعی باید منتظر ماند. سکاف کره جنوبی، یوروپن فیلم فستیوال، جشنواره فیلم لس آنجلس، تورنتو، برلین و…. از جشنواره‌های قابل توجهی‌اند که این اثر به آن‌ها ارائه شده است.
منبع:تراز
