پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، معمولاً بازی‌های رایانه‌ای به دلیل جذابیت بصری و تعاملی که شخص با آن پیدا می‌کند، مورد استقبال همه سنین قرار می‌گیرد. این استقبال همان‌طور که در سنین مختلف متفاوت است، در میزان زمان پرداختن به این رسانه‌ی جدید هم متفاوت است.
معمولاً خردسالان به دلیل نظارت بیشتر والدین بر روی ساعات بازی آنها با کنسول‌هایشان به صورت نرمال به بازی‌های رایانه‌ای می‌پردازند.
امّا این نظارت روی نوجوانان و جوانان به دلیل بلوغ فکری معمولاً کمتر صورت می‌گیرد و آماج بازی‌های رایانه‌ای هم به سمت این سنین است.
آن چه در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است اعتیاد کودکان و نوجوانان به بازی‌های رایانه‌ای است که باید مانند هر نوع اعتیاد دیگری درمان شود.
در واقع کاربران بازی‌های رایانه ای اغلب در حال تلاش برای فرار از مشکلات زندگی هستند و این بازی‌ها یک راه فرار جذاب به ویژه برای جوانان که دارای ناسازگاری‌های اجتماعی هستند؛ ارائه می‌کند.
لیلا رازقیان جهرمی متخصص اعصاب و روان با اشاره به اینکه یک پنجم کاربران بازی‌های رایانه‌ای را در دنیا ایرانیان تشکیل می‌دهند، گفت: کودکان و نوجوانان حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد وقت خود را به بازی‌های رایانه‌ای اختصاص می‌دهند و استفاده از بازی‌های رایانه‌ای در پسران بیشتر از دختران است.
وی با بیان اینکه گاهی فضای مجازی دیوارهای فاصله را کاهش داده و باعث تسهیل انتقال پیام به مخاطبان می‌شود، افزود: با این که افراد در محیط مجازی قرار می‌گیرند، اما ویزگی‌های تعاملات در دنیای واقعی را دارد و از این نظر تاثیر زیادی بر روابط انسان‌ها می‌گذارد.
این متخصص اعصاب و روان در بیان ویژگی‌های مثبت استفاده از بازی‌های رایانه‌ای برای کودکان اظهار کرد: بازی‌های رایانه‌ای مناسب تاثیر مثبتی در یادگیری بهتر کودکان دارند و گاهی مهارتهای گوناگونی مانند مهارت حل مساله در آنها تقویت می‌شود.
وی ادامه داد: بازی‌های مناسب باعث افزایش دقت دیداری و همچنین افزایش توان عکس العمل سریع و مناسب می‌شوند چرا که دراین نوع بازی‌ها فرد می‌آموزد تا در موقعیت‌های مختلف سریع و مناسب تصمیم گیری کند
به گفته رازقیان جهرمی بازی‌های رایانه‌ای مناسب باعث افزایش هماهنگی چشم و سایر اعضاء بدن می‌شود و گاهی با استفاده از این بازی‌ها مهارت کودک در ریاضی افزایش می‌یابد.
شکل گیری هویت و شخصیت در معرض آسیب بازی‌های رایانه‌ای
آیا این سوال را از خود پرسیده اید که اگر فرزندانتان را از رایانه و کنسول بازی دور کنید، آنها وقت شان را چگونه خواهند گذراند؟ کمک کنید که آنها تغییر کنند، زیرا برای احساس راحتی در دنیای واقعی به حس اطمینان و اعتماد نیاز دارند و متاسفانه گاهی به علت استفاده نا به جا از بازی‌های رایانه‌ای بیشتر شاهد عواقب نامناسب آنها درکودکان و نوجوانان هستیم.
این متخصص اعصاب و روان با تاکید بر اینکه چون کودکان و نوجوانان در مرحله شکل گیری شخصیت و هویت قرار دارند، ممکن است از بازی‌های رایانه‌ای نامناسب و فضای مجازی آسیب بیشتری ببینند، تصریح کرد: گاهی ممکن است شخصیت‌های موجود در بازی را به عنوان الگو انتخاب کرده و با آنها همانند سازی کنند.
وی با بیان اینکه یکی از دلایلی که کودکان و نوجوانان به سمت بازی‌های رایانه‌ای می‌روند در واقع ورود به دنیایی است که کنترل آن را در دست خود احساس می‌کنند، تصریح کرد: این موضوع باعث لذت بخش‌تر شدن بازی رایانه‌ای می‌شود و این یکی از تفاوت‌های مهم بازی‌های رایانه‌ای با فیلم و سریال‌های تلویزیون است که کودک یا نوجوان در کنترل آن دخالت ندارد.
رازقیان جهرمی یکی از عوارض جدی بازی‌های رایانه‌ای نامناسب را افزایش خشونت عنوان کرد و گفت: در برخی از بازی‌ها فرد برای رفتن به مرحله بعدی باید با دشمن بجنگد و چنین بازی هایی سبب تقویت رفتارهای پرخاشگرانه در کودک و نوجوان می‌شود و، چون پرخاشگری در دوران کودکی می‌تواند پیش بینی کننده رفتارهای ناسازگارانه در بزرگسالی باشد توجه به این امر از سوی والدین بسیار ضروری و لازم است.
کاهش خلاقیت و ابتکار عمل
کودکان و نوجوانانی که همیشه درگیر بازی‌های رایانه‌ای هستند به انزوا تمایل پیدا می‌کنند و از همسالان خود فاصله می‌گیرند و به این ترتیب مهارتهای اجتماعی آنها کاهش می‌یابد.
این روانپزشک تصریح کرد: گاهی در چنین بازی هایی به دلیل این که کودک و نوجوان با ساخته‌های دیگران روبروست، خلاقیت خود را از دست داده و ابتکار عمل او کاهش می‌یابد و اگر کودکان ساعات زیادی را به بازی رایانه‌ای اختصاص دهند در کنار هم بودن خانواده کاهش یافته و روابط عاطفی کمرنگ می‌شود.
وی با اشاره به اینکه کودکان وابسته به چنین بازی هایی با صرف انرژی زیاد در این زمینه برای انجام تکالیف مدرسه دچار مشکل می‌شوند، اظهار کرد: کودکانی که مبتلا به بیماری صرع هستند در صورت استفاده بیش از حد از بازی‌های رایانه‌ای دچار حملات صرع بیشتری می‌شوند.
کاهش کارایی مغز به دنبال اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای
امروزه استفاده از عبارت اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای افزایش یافته است و اعتیاد به معنی استفاده بیش از حد یا اجباری از بازی‌های رایانه‌ای است، به طوری که باعث تداخل با زندگی معمولی فرد می‌شود و این نوع اعتیاد می‌تواند به اندازه اعتیاد به مواد مخدر مشکل زا باشد، چرا که گاهی بازی برای کودک تنها راه تعامل با جهان است و کودکی که به بازی رایانه‌ای اعتیاد دارد نمی‌تواند در حوزه‌های مختلف زندگی پیشرفت کند.
رازقیان جهرمی با بیان اینکه اثرات منفی بازی‌های رایانه‌ای در کودکان بیش فعال بیش از سایرین است، افزود: نوجوانانی که از بازی‌های گروهی آنلاین استفاده می‌کنند به دلیل اینکه نمی‌دانند با چه کسی همبازی شده اند و ممکن است با طرف مقابل تفاوت سنی زیادی داشته باشند بیش از دیگر نوجوانان در معرض انواع آسیب‌ها هستند.
وی گفت: این مشکل تا اندازه‌ای جدی است که در بعضی از کشور‌ها به دنبال افزایش تعداد معتادان به بازی‌های رایانه‌ای کلینیک ترک اعتیاد راه اندازی شده است.
به گفته این متخصص اعصاب و روان، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای بر لوب پیشانی مغز (قسمتی از مغز که در اعتیاد به موادمخدر نیز دچار مشکل و کاهش کارایی می‌شود) اثر می‌گذارد و با توجه به اهمیت و شیوع اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای توصیه می‌شود والدین نظارت مناسب بر کودک و نوجوانان خود داشته باشند و اطلاعات خود را درمورد بازی‌های رایانه‌ای افزایش دهند.
وی یادآور شد: انتخاب بازی‌ها باید با توجه به گروه سنی کودک و تحت نظارت والدین باشد و از لحاظ زمانی نیز مدت استفاده از بازی‌های رایانه‌ای را برای کودکان تعیین کنند و در اجرای قوانین تعیین شده خود قاطع باشند.
منبع: باشگاه‌خبرنگاران
