دانشگاه‌های فنی تنها تئوریسین تربیت می‌کنند!

علیرضا ملاح‌زاده  – عضو هیئت علمی دانشکده مخابرات دانشگاه شاهد – در گفت‌وگو با ایسنا با مقایسه وضعیت تحصیلی ایران و دیگر کشورهای صنعتی بیان کرد: در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان قبل از وارد شدن دانشجو به مقطع ارشد و دکترا موضوع پایان نامه بخشی از یک پروژه بزرگ تعریف شده از طرف صنعت است. حال آنکه چنین روند مهمی در دانشگاه‌های ما آنهم بواسطه عدم ارتباط مناسب بین صنعت و دانشگاه موضوعیت ندارد و زمان زیادی از وقت استاد و دانشجو صرف تعریف موضوع پایان نامه می‌شود.

وی با بیان اینکه در حوزه رشته‌های مخابراتی و فناوری اطلاعاتی در ایران ما بیشتر مهندس طراح تربیت کرده‌ایم تا تکنسین واقعی گفت: در بازار ما که واردات نقش اصلی را ایفا می‌کنند دیگر جایی برای فعالیت مهندسین طراح وجود نخواهد داشت.

ملاح زاده با اظهار اینکه بازار حوزه مخابرات و آی تی ظرفیت جذب همه فارغ التحصیلان دانشگاهی را ندارد گفت: در بسیاری از حوزه‌ها در بازار مخابرات و آی تی به وجود افراد تکنسین نیاز دارند در حالی اکثر فارغ التحصیلان ما مهندسین طراح هستند که با توجه به واردات محور بودن بازار طراحی ما عملا این افراد فرصتی برای جذب نخواهند داشت.

وی با تاکید بر اینکه رسالت اصلی دانشگاه باید تربیت نیروی خبره و کارآمد برای صنعت باشد اظهار کرد: دروس دانشگاهی و آزمایشگاهی باید به نحوی تدوین شوند که دانشجو را با فعالیت های عملی صنعتی آشنا کند. اگر دانشگاه نتواند ارتباط مناسب را با صنعت برقرار کند عملا از نیازهای روز صنعت غافل می‌شود و در نهایت نمی‌تواند نیروی متخصص و آموزش دیده مناسب فعالیت‌های صنعتی را پرورش دهد.‌

وی با انتقاد از روند فعالیت آموزشی دانشگاه‌ها ادامه داد: در خوشبینانه‌ترین حالت دانشگاه‌های ما تنها می‌توانند یکسری تئوریسین تربیت کنند. خروجی اغلب پروژه های پروژه‌های کارشناسی و ارشد و حتی دکترا در نهایت چند مقاله می‌باشد که آنهم به دلیل عدم توان برقراری ارتباط مناسب با صنعت عملا کاری از پیش نمی برد.

این استاد دانشگاه در ادامه با انتقاد از صنف استادان دانشگاه به دلیل ناتوانی از برقراری ارتباط با صنعت و دادن آموزش‌های عملی به دانشجویان اظهار کرد: بخشی از مشکل عدم ارتباط مناسب صنعت به دانشگاه به همکاران من در دانشگاه‌ها برمی‌گردد چرا که اغلب ما قبل از ورود به حرفه تدریس کار صنعتی و کاربردی انجام نداده ایم و لذا با صنعت و نیازهای آن بیگانه هستیم و نکته حاد قضیه اینجاست که یک استاد فنی که با صنعت بیگانه است، چگونه می‌تواند تدریس مباحث فنی به دانشجویان را به درستی انجام دهد؟

او ادامه داد: این موضوع مانند استاد نجاری است که کلیه روشهای نجاری کردن و انواع چوب و لوازم مورد نیاز یک کارگاه نجاری را به نحو احسنت مطالعه کرده است و در حد تئوری مطالب فوق را خوب توضیح میدهد اما در عمل حتی یک جعبه ساده را هم نساخته است؛ بدیهی است شاگرد چنین نجاری هرگز نجار ماهری نخواهد شد و طبیعتا دانشجوی آن استاد تئوریسین نیز در صنعت ما کارایی نخواهد داشت.

ملاح زاده علت این مساله را در نحوه جذب اساتید در دانشگاه‌ها جست‌وجو کرد و گفت: در موقع جذب اساتید هیچ گونه بحثی در خصوص رزومه کارهای صنعتی اشخاص در نمی‌گیرد و متاسفانه صرفا نمرات آموزشی و تعداد مقالات معیار جذب است که نکته جالب این است که اینها هم از تلاش صرفا تئوریک به دست می‌آید.

وی در نهایت برای بخش خصوصی در حوزه فناوری اطلاعات و مخابرات جایگاه و نقش ویژه‌ای قائل شد و با بیان اینکه برای تقویت این بخش در ابتدا باید توسط ستادی کارا و خبره افق چشم انداز فناوری اطلاعات و مخابرات در 10 تا 20 سال آینده تدوین شود و سپس برنامه ای مدون جهت کاهش واردات و حداقل کردن آن در حوزه های فوق تدوین گردد خاطرنشان کرد: در نهایت پس از آن حوزه فعالیت شرکتهای خصوصی بصورت هدفمند و تخصصی در هریک از زیر بخش های فناوری اطلاعات و مخابرات مشخص گردند؛ برای نمونه در حوزه فعالیت یک شرکت در حوزه ایمنی و امنیت شبکه بصورت تخصصی که حوزه بسیار مهمی در فناوری اطلاعات و مخابرات است حمایتهای مادی لازم از آن تعیین و سپس امکان حضور در تمامی مناقصات را یافته و از تسهیلات بانکی جهت توسعه در همین راستا نیز بهره‌مند گردد و راه برای صادرات محصولاتشان هموار شود.در این شرایط است که شرکتهای فعال در حوزه فناوری و مخابرات امکان اشتغال زائی فراوانی یافته و سالانه بسیاری از فارغ التحصیلان مرتبط را جذب خواهند کرد.