به گزارش فناوری فرهنگی، این موضوع وقتی دردناک می‌شود که علاوه بر اعتیاد گسترده دانش‌آموزان و جوانان به حضور مداوم در فضای مجازی، بخش زیادی از جست‌وجوهای این گروه سنی در فضای نت به موضوعات غیر‌اخلاقی منتهی می‌شود. حال آنکه فارغ از موارد مفید و مؤثر فضای مجازی و حضور در این عرصه برای دانش‌آموزان، شاید اگر برنامه‌ای مدون برای پر کردن اوقات فراغت نوجوانان در این بازه سنی وجود داشت، پر کردن خلأ ناشی از بیکاری با چنین آمار وحشتناکی روبه‌رو نمی‌شد.
نسل امروز، بچه‌هایی هستند که با تکنولوژی به دنیا آمده‌اند و با تکنولوژی هم در حال رشد هستند. در دنیای امروزی دور بودن از رایانه و تبلت و موبایل‌های هوشمند تقریباً غیر‌ممکن شده است.
تکنولوژی و در کنار آن اینترنت، برای کودکان و حتی بزرگسالان یک رسانه بسیار مهم شده که در بخش مفید آن موارد یادگیری، ارتباط، تعامل، نوآوری و بازی‌های هوش را به دنبال دارد، اما همین چارچوب مفید و مؤثر دارای اشکالاتی است که حل آن نیازمند برنامه‌ریزی‌های مدون و چارچوب‌مندی‌های دقیق است که تنها متوجه اشخاص در قبال خود و والدین و خانواده‌ها در قبال فرزندان نیست؛ بلکه این خلأهای ناشی از اوقات فراغت است که موجب اشکالات قابل توجه در این بخش می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهد که استفاده بیش از حد و وابستگی به اینترنت به یک مشکل بزرگ و اساسی در میان کودکان تبدیل شده است. بچه‌هایی که تا قبل از گسترش اینترنت با فعالیت‌هایی چون بازی با دوستان یا تماشا کردن تلویزیون زندگی می‌کردند حالا خود را در دنیایی پیدا می‌کنند که وابستگی شدیدی به اینترنت دارند و تمام هم و غم آنها در این دنیا تعریف می‌شود و زندگی در دنیای مجازی را به زندگی در دنیای واقعی ترجیح می‌دهند.
حال آنکه وقتی کودکان بزرگ می‌شوند، وابستگی آنها به اینترنت اثرات منفی روی رفتار آنها در مدرسه، توانایی آنها برای دوستیابی در مدرسه، هوش آنها و روابط آنها با پدر و مادر خود می‌گذارد. طبق آمارهای جهانی کودکان وابسته به اینترنت حدود ۳۰ درصد اختلاف بیشتری با والدینشان دارند نسبت به کسانی که به اینترنت وابستگی ندارند.
همچنین ۵۰ درصد از فرزندان وابسته به اینترنت اعتراف کرده‌اند که آنها ارتباط کمتری با پدر و مادر خود در برابر استفاده از دستگاه‌های متصل به اینترنت دارند. در ادامه بیش از نیمی از ۵۶ درصد فرزندان وابسته به اینترنت، فعالیت‌های آنلاین پر خطر خود را از والدین پنهان می‌کنند، این در حالی است که ۲۸ درصد کودکان غیر‌وابسته به اینترنت فعالیت‌های پرخطر خود را در دنیای آنلاین از والدینشان پنهان می‌کنند.
آمار تکان‌دهنده استفاده از شبکه‌های اجتماعی میان دانش‌آموزان
علاوه بر آمار فوق، حمید صدیق میرزایی، پژوهشگر رسانه‌های نوین و مشاور دبیر کل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان کشور با اشاره به تهدیدات فضای مجازی گفته است: امروز اصلی‌ترین مصرف‌کننده فضای مجازی، افراد زیر ۱۹ سال هستند؛ یعنی حدود ۱۴ میلیون مصرف‌کننده فضای مجازی در این سن داریم.
وی با بیان آمار تکان‌دهنده استفاده از شبکه‌های اجتماعی میان دانش‌آموزان که به طور متوسط روزانه ۵ تا ۹ ساعت می‌رسد، به برخی تهدیدات شاخص این فضا اشاره کرده و معتقد است: یکی از کلیدی‌ترین آسیب‌هایی که ریشه اصلی فساد را در نوجوانان ایجاد کرده است، افراط در استفاده از رسانه‌هاست و بزهکاری، تنبلی، اشتباه اطلاعاتی و سطحی شدن اطلاعات، سواد تصنعی، کتاب نخواندن از جمله عوارضی است که ریشه در افراط مصرف فضاهای مجازی است.
۱۴ میلیون «گیمر» زیر ۱۹ سال در کشور
این پژوهشگر رسانه‌های نوین به قوانین محکم حاکم بر فضای مجازی تأکید دارد و می‌گوید: ۲۴ میلیون «گیمر» در کشور داریم که حدود ۵۸ درصد آنها زیر ۱۹ سال هستند، عددی حدود ۱۴ میلیون می‌شود که روزی ۷۹ دقیقه بازی می‌کنند؛ ضمن اینکه به اعتراف خود بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، بیشتر از ۹۵ درصد بازی‌های مورد استفاده، بازی‌های وارداتی است و تنها ۵ درصد مربوط به بازی‌های ساخت داخل است.
با وجود تمام نقدهای موجود و موارد مؤثری که دنیای مجازی و عرصه جدید به دنبال دارد، اما واقع‌بینی در این زمینه بخش مهم ماجراست؛ چراکه به طور حتم نمی‌توان هیچ کس را به طور کامل از مقابل لپ‌تاپ، تبلت و تلفن‌های هوشمند دور کرد، بلکه فقط باید تلاش کرد زمانی را که فرزندان برای سرگرم بودن در تکنولوژی‌های روز دنیا صرف می‌کند، مدیریت کرد که لازمه دور بودن از تهدیدات این فناوری‌ها، چیدمان برنامه‌ای مدون برای پر کردن اوقات فراغت از سوی والدین و دستگاه‌های مرتبط با این موضوع است.
وقت گذرانی‌های طولانی در فضای مجازی و بازی‌های رایانه‌ای اگرچه به تفریح این روزهای نوجوانان شهر‌نشین تبدیل شده است، اما روستا‌نشینان نیز وضعیت بهتری ندارند و البته در خواب دستگاه‌های مسئول، اوقات فراغت‌شان را به کار در زمین‌های کشاورزی مشغولند. این در حالی است که با گذشت ۱۲سال از تصویب سند ساماندهی اوقات فراغت در شورای عالی جوانان کشور، بررسی‌ها از نحوه پر کردن اوقات فراغت توسط جوانان حکایت از وضعیتی بحرانی دارد. وضعیتی که مقصر اصلی آن بی‌شک کم‌کاری دستگاه‌های مسئول و اجرایی است.
منبع: شمال ما
پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
