کسب و کار در بستر فضای مجازی

شرایط کنونی اقتصادی که هزینه های مختلفی از جمله قیمت سرسام آور بنزین را به کسب و کارها تحمیل کرده است، فروش اینترنتی را ضروری ساخته است. در طول تاریخ، هیچ گاه فروش تا این اندازه آسان و از نظر سطح پوشش جغرافیایی وسیع نبوده است. این روش، راهی عالی برای جلوگیری از صرف هزینه های بیشتر هم برای فروشنده و هم برای خریدار است چرا که قیمت نهایی به دلیل حذف شدن عوامل هزینه ساز فروش سنتی کاهش می یابد. فروش آنلاین، شکلی از تجارت الکترونیکی است که برای خریداران این امکان را فراهم می سازد که بتوانند در فضای مجازی کالاها و یا خدماتی را به طور مستقیم از یک فروشنده خریداری کنند.

فناوری که موجب تسهیل شدن بسیاری از امور به گونه ای شد که حتی پیش از این کسی تصور نمی کرد، تحولی بزرگ در فرآیند خرید ایجاد کرد. هنوز به یاد داریم که برای خرید کردن، مجبور بودیم خانه یا محل کار خود را ترک و به بازار «برویم». اکنون اما با چند کلیک که وقتی هم از ما نمی گیرد، هر چه را بخواهیم بی کمترین زحمتی در برابر خود حاضر می یابیم. وب سایت های خرید آنلاین به تازگی رشدی قارچ گونه داشته اند تا تقاضاهای فزاینده و نیازهای مشتریان را برآورده سازند. به این ترتیب، دامنه انتخاب خریداران بیش از پیش شده و می توانند آنچه را که مناسب تر می بینند، آسان تر به دست آورند.

پدیده خرید آنلاین تا حدی رشد یافته است که امروز مفهومی تحت نام های گوناگونی مانند «وب سایت مقایسه قیمت» یا «ابزار تحلیل قیمت»، یا «موتور خرید مقایسه ای» که یک موتور جستجوی عمودی برای مقایسه کردن کالاها از نظر قیمت، ویژگی ها، و سایر معیارها است، رایج و فراگیر شده است. اکنون هر کسی به آسانی با استفاده از رایانه شخصی، لپ تاپ، تبلت، و یا گوشی هوشمند، دامنه وسیعی از کالاها را جسته، بررسی کرده و در نهایت، پس از پرداخت اینترنتی، کالاهایی را خریده و چنانچه کالا فیزیکی باشد، پس از گذشت زمان مشخصی، و چنانچه دیجیتالی باشد (مانند نرم افزار، البوم موسیقی و غیره) تقریبا بلافاصله در محل خود آن ها را تحویل می گیرد.

اگر به خاطر آوریم که تقریبا بلافاصله پس از ابداع و ارائه تار جهان گستر از سوی تیم برنرز لی در سال 1990، کاربرد تجاری آن آغاز شد، درک چرایی رشد روز افزون گرایش به کسب و کار در فضای مجازی چندان دشوار نخواهد بود. این رشد چنان است که بر پایه بررسی های انجام شده، حجم مبادلات آنلاین در جهان به بیش از 74/1 ترلیون دلار در سال 2016 رسید و برآوردها، حکایت از رسیدن این رقم به بیش از 2 ترلیون دلار در سال های آتی دارند.

فروش آنلاین امروزه به سریع الرشد ترین و یکی از ارزشمندترین و سود آور ترین صنایع به شمار می رود.

آن گونه که از آمارها بر می آید، حدود 71 درصد فروشندگان امروز، کالای خود را به طور آنلاین به فروش می رسانند چرا که در پی انجام معاملاتی بهترند. به علاوه، 80 درصد جمعیت آمریکا به طور آنلاین خرید می کنند و نیمی از آن ها بیش از یک بار چنین می کنند. به عبارت دیگر، 198 میلیون آمریکایی خریداران آنلاینند. طبق اعلام اداره آمار آمریکا، در حدود 5/7 درصد از کلیه خرده فروشی سال 2015 این کشور، به طریقه آنلاین انجام شده است.

همین منبع، سهم تجارت الکترونیک سال 2015 را در آمریکا با 1/5 درصد افزایش 29.7 درصد ذکر کرده است. جالب این جاست که 25 درصد خریداران آنلاین را افراد 54 ساله به بالا تشکیل می دهند.

پیشتازان عرصه کسب و کارهای آنلاین به ترتیب بریتانیا، چین، نروژ، فنلاند، کره جنوبی، دانمارک، آلمان، ایالات متحده، و ژاپن هستند. پیش بینی می شود نسبت خریداران آنلاین به درصد جمعیت اینترنت در مقیاس جهانی که در سال 2014 در حدود 43 درصد بود، به بیش از 47 درصد در سال 2018 افزایش یابد.

نمونه های موفق جهانی کسب و کارهای آنلاین

چنانچه نگاهی به ارزش ناخالص کالا (GMV)- که عبارت از ارزش کل کالاهای فروخته شده در وب سایت های گوشه و کنار جهان است- بیاندازیم، خواهیم دید که در میان فهرست 10 فروشگاه بزرگ آنلاین، علی بابا و آمازون تقریبا نیمی از بازار جهانی تجارت جهانی را در اختیار خود دارند.

بر اساس تحلیل های Internet Retailer ، سایت علی بابا به تنهایی در حدود 27 درصد از سهم بازار را در اختیار دارد و آمازون با حدود 13 درصد بر جایگاه دوم ایستاده است. هر دو در کشورهای خود غالبند و با توجه به رعایت دو اصل قیمت اندک و تحویل سریع، قدرت انتخاب بزرگی به مشتریان داده اند. تقریبا یک سوم تمام تراکنش های خرده فروشی آنلاین در آمریکا در سال گذشته میلادی در آمازون انجام شد که نسبت به سال 2012 رشدی 10 درصدی را نشان می دهد. از آن سو نیز، Jd.com که یکه تاز خرده فروشان آنلاین در چین است، سهم خود را از 1/5 درصد در سال 2012 به 3/11 درصد افزایش داده است. این در حالی است که سهم بازار ای بی و علی بابا در کشورهای یاد شده به ترتیب 8/1 و 6/2 درصد کاهش یافته است.

رتبه های اول تا دهم بزرگترین خرده فروشان آنلاین در سطح جهان را به ترتیب وب سایت های علی بابا (با سهم 6/26 %، چین)، آمازون (13 %، آمریکا)، ای بی (5/4 %، آمریکا)، دی جی ( 8/3 % ، چین)، راکوتن (5/1 % ، ژاپن)، اپل (4/1 % آمریکا)، سانینگ (3/1 %، چین)، ژیوامی ( 0/1 %، چین)، دل (9/0 %، آمریکا) و وال مارت (8/0 %، آمریکا) در اختیار دارند.