به گزارش فناوری فرهنگی، شخصیت های کارتونی، عروسک ها و اسباب بازی ها ابزاری برای پرورش فکر ، آرمان ها و خلاقیت نسل کودک برای دوران بزرگسالی است و از نظر علم روانشناسی هیچ تردیدی در ضرورت آنها وجود ندارد.کودکان از یکسو به علت خصوصیات ذاتی شان و از سوی دیگر مبتنی بر آموزش هایی که سینما در طول زمان به آنها داد پذیرای الگوهای طراحی شده توسط این رسانه بوده و امروزه به سهولت می توان نتیجه ی این فرایند اثرگذاری رسانهای را در کودکان و نوجوانان به شکل تغییر مدل زندگی و تقلید از سبک پوشش گفتار و رفتار بازیگران و در کل شبیه کردن خود به کاراکترهای مورد علاقه مشاهده کرد.
خلق شخصیت کارتونی و عروسک سازی دو لبهی یک قیچی
کشورهای خارجی پس از طراحی شخصیتها و تبدیل آن به انیمیشن اقدام به ساخت عروسک کرده و آنها را به دنیای کودکان می برند تا بدین ترتیب کودک با شخصیت کارتونی که با آن ارتباط برقرار کرده بود از نزدیک بازی کند و آن را لمس کند در نتیجه ی این پروسه(زنجیره تولید) که از خلق شخصیت تا ساخت انیمیشن و در نهایت طراحی عروسک ادامه دارد می توان در تمام ابعاد زندگی کودک اعم از طرز پوشش ، لباس ، نوع غذا خوردن و زندگی کردن تاثیر گذاشت.
بر همین اساس متولیان امر باید شخصیت های کارتونی داخلی و بومی را مطابق با فرهنگ ایرانی اسلامی طراحی کنند و سپس در تولید انیمیشن ها و در نهایت محصولات جانبی مانند عروسک از آن شخصیت ها استفاده کنند و کودکان را که سرمایه های ملی آینده کشور هستند با فرهنگ غنی ملی آشنا کنند. از طرفی کشورهای خارجی برای تغییر طرز فکر کشورهای دیگر وارد عمل شده و از این موقعیت برای ترویج ارزشهای خود و ازریق فرهنگ خود به دیگر کشورها استفاده می کنند. مثلاً در سینمای هالیوود تیم طراحی کاراکترها وارد طبیعت شده و با مشاهده وقایع طبیعی در محیط با تیم روانشناسی به صورت متخصصی بحث کرده و پس از آن شخصیت های کارتونی را به شکل زیبا طراحی می کنند اما بد نیست بدانید شخصیت پردازی دارا وسارا در ایران به صورت معکوس انجام شد و قبل از اینکه شخصیت پردازی به مخاطب معرفی شود عروسک های آنها به بازار راه پیدا کردند و همچنین عکس های آنها را روی محصولات جانبی مانند لوازم تحریر و کیف های مدرسه طراحی شدند که باعث شد هیچ گونه جذابیتی برای مخاطب به دنبال نداشت.
متاسفانه علیرغم اینکه ۸۵ نهاد فرهنگی در مجلس شورای اسلامی در ردیف بودجه فرهنگی قرار دارند و بودجه اختصاصی فرهنگی در بین این نهادها تقسیم می شود اما اغلب این نهادها برای رفع تکلیف سازمانی خود اقدام به تولیدات فرهنگی بدون خط و مشی مناسب می کنند و به سمت تولید آمار و گزارش عملکرد پیش می روند و به کلی از کیفیت تولیدات فاصله گرفته اند.
کشورهای خارجی در کنار سود فرهنگی به سود اقتصادی می اندیشند
انیمیشن های خارجی با هدف و برنامه ریزی بلند مدت تولید می شوند و بعد ازساخت انیمیشن و خلق کارکترو شخصیت، محصولات جانبی آن مانند عروسک، لوازم التحریر، تخت خواب، رو تختی، پتو و غیره در بازار تولید می شوند که در واقع این افکار پیش تولید شخصیت های کارتونی در انیمیشن ها هستند که پس از معرفی شخصیت کارتونی، از آنها به عنوان منبع سود و درآمد استفاده می کنند و پس از آن اقدام به تولید محصولات جانبی می کنند و از این طریق در فرهنگهای جوامع نفوذ می کنند..درهمین راستا بد نیست نگاهی کوتاه به فروش اسباب بازی هایی با اقتباس از کاراکترهای کارتون های مشهور داشته باشیم.کارتون ماشینها کمتر از ۲میلیارد دلار فروش داشته اما اسباب بازیهای کاراکترهای مشهور آن قریب به ۱۰میلیارد دلار فروش کرده اند،
عروسک های داستان اسباب بازیهای فروشی به ارزش تقریبی ۲میلیارد دلار و عروسک های اسباب بازی لاکپشتهای نینجا نیز ۴۵۰میلیون دلار فروش داشته اند.
در ایران نیز انیمیشن شاهزاده روم، تهران ۱۵۰۰ و اخیراً با تدارک ساخت انیمیشن جوانمردان به همراه لوازم تحریر مربوط به آن و اسباب بازی هایی با اقتباس از کاراکترهای آن سعی در ورود به این عرصه سودآور و البته مهم فرهنگی شده است.
در مجموع کارهای انجام شده در چند سال اخیر نشان دهنده نوعی جهش در راستای بهبود کیفیت انیمیشن های ارائه شده می باشد. (البته باید در نظر گرفت که ساخت چند انیمیشن در سال نمی تواند جواب گوی نیاز قشر کودک و نوجوان باشد.) ساخت انیمیشن های خوب نشان دهنده ی وجود پتانسیل کافی از طرف متخصصان داخلی است و برای گسترش چنین صنعت هایی مسولین باید وارد عرصه شوند و با حمایت های خود این صنعت را به نقطه قابل رقابت با کمپانی های بزرگ دنیا تبدیل کنند. اما بواقع باید بررسی کینم که چرا همین چند عدد انیمیشن خوب نتوانسته بازار جانبی غنی داشته باشد و از محصولات جانبی به سود اقتصادی خوب برسد و از طرفی با خلق شخصیتهای متناسب با فرهنگ اسلامی ایرانی از لحاظ فرهنگی نیز بتواند موثر باشد؟
در نوشتار بعد به چرایی این موضوع خواهیم پرداخت.
**مهدی سیدی
منابع
-
نسیم آنلاین
-
خبرگزاری مهر
-
سایت فنافر