پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، نکته مهمتر مطالعه ریزبینانه رفتار مخاطب در مواجهه با پخش سریالهای امریکایی است. امری که می شود از فرصت به وجود آمده از پخش سریال خانه پوشالی استفاده کرد و تمام تصمیم گیری های بعدی برای پخش آثار مشابه را به نتایج این بررسی موکول کرد.
از چند روز پیش اتفاقی مهم در رسانه ملی رخ داده است، آن هم پخش سریال امریکایی مهم «خانه پوشالی» است که هر شب ساعت ۲۳ از شبکه نمایش پخش می شود. این اولین بار است که صداوسیما به سراغ پخش یک سریال امریکایی به روزرفته است. پخش این سریال می تواند فرصتها و تهدیدهای قابل مطالعه ای را پیش روی مخاطبان و سیاستگذاران صداوسیما قرار دهد.
در واقع پخش این سریال یعنی باز شدن مسیر برای پخش بسیاری دیگر از سریالهای امریکاییِ قابل پخشِ فراگیرِ مشابه، مانند فرار از زندان، فرینج، بریکینگ بد، لاست، ۲۴، لیست سیاه و… که پیش از این در شبکه توزیع نمایش خانگی یا سایتهای در بستر VOD پخش نسخه دوبله آنها انجام شده بود. ابتدا از منظر فرصتها به این رخداد می نگریم…
پخش سریال House of Cards که به فارسی «خانه پوشالی» ترجمه شده است، از سال ۲۰۱۳ در شبکه Netflix آغاز شد. داستان سریال شهوت و قدرت طلبی مردی را نشان می دهد (فرانسیس آندروود[۱] با بازی کوین اسپیسی[۲]) که می خواهد با به دست آوردن قدرت در کاخ سفید و واشنگتن، تمام امور مربوط به کشور را در دست بگیرد. مهمترین نکته ای که در این سریال خودنمایی می کند پشت صحنه روابط در کاخ سفید و هیأت حاکمه امریکاست. امری که در آثار مشابه فراوان دیگری هم به تصویر کشیده شده بود، ولی سریال محبوبِ فیلمساز سیاسی سازِ امریکایی، Beau Willimon با قصه پردازی جذاب و استفاده از توان بالای بازیگری کوین اسپیسی توانسته است گیراترین تصویر موجود درباره کاخ سفید را خلق کند.
مطمئنا با توجه به نزدیکی انتخابات امریکا، مشاهده این سریال می تواند تاثیر بسزایی بر آشنا کردن مخاطبین با ماهیت سیاه کاخ سفید بگذارد و این مهمترین فرصت پخش این سریال از صداوسیماست.
در عین حال با توجه به اینکه تولیدات نمایشی صداوسیما با شتاب بسیاری رو به افول گذاشته است و مدتهاست که سیما نتوانسته است نبض مخاطب را با سریالی تاثیرگذار به دست بیاورد، پخش این سریال می تواند با قدری رقابتی کردن فضای تولید، سریال سازان داخلی را به تکاپوی تولید آثار باکیفیت تر بیاندازد. اما همین فضای رقابتی می تواند تهدیدهایی را هم با خود به همراه داشته باشد.
در سالهای گذشته شاهد آن بوده ایم که پخش سریالهای کره ای از صداوسیما، به شدت توانسته است خانواده ها و به ویژه خانمهای ایرانی را به سمت خود هدایت کند. امری که نیاز به مطالعه و بررسی جداگانه دارد. اما جذابیتهای بصری و روایی این آثار تا حدی بر مخاطب ایرانی تاثیر گذاشته است که می شود گفت ذائقه ای کره ای در مواجهه مخاطب ایرانی با تولیدات نمایشی صداوسیما ایجاد شده است و بسیاری دیگر از آثار سیما را با همین ذائقه می سنجد. ذائقه ای که مولفه هایی از فرم در آن وجود دارد و مولفه هایی از محتوا. شاید شما هم بارها با این موقعیت مواجه شده باشید که تا ریتم یک سریال ایرانی افت می کند، به سرعت توسط دور و بریهای شما با سریالهایی مانند جواهری در قصر یا افسانه جومونگ مقایسه می شود که چقدر ریتم آنها تند بود و ریتم این آثار کند است.
نکته بسیار مهمی که در سبک سریال سازی امریکایی وجود دارد این است که این سریالها پس از سالها تجربه و تکرار، به سیاقی در فرم و محتوا رسیده اند که در عین برخورداری کامل از مولفه های گفتمان غالب در امریکا، حقیقتا جذاب و موثر هستند. از این رو ذائقه تاثیرپذیر مخاطب ایرانی که سالها با فقر ذائقه سازان بومی مواجه بوده است، به سرعت می تواند به سمت سریالهای امریکایی گرایش پیدا کند. امری که پخش بدون قاعده فیلمهای سینمایی امریکایی در سالهای متمادی گذشته، به شدت روی ذائقه مخاطبین برنامه های نمایشی صداوسیما تاثیرات عمیقی گذاشته است، به نحوی که در لایه ای سختگیرانه شاید بتوان عدم اقبال طیف گسترده ای از مخاطبین ایرانی از فیلمهای اکران شده در سینماها را هم بشود به همین ذائقه سازی نسبت داد.
به نظر می رسد مدیر شبکه نمایش که همزمان مدیریت شبکه نسیم را هم بر عهده دارد، به خوبی تشخیص داده است که با پایان خندوانه در نیمه دوم سال، پخش این سریال می تواند به سرعت فراگیر شود و ساعت ۱۱ اکثریت مخاطبین صداوسیما را به خود اختصاص دهد. امری که مطمئنا با اتمام ماه محرم و تغییر فضای برنامه های سیما به شدت به فراگیری این سریال و ایجاد موج مردمی در استقبال از این اثر خواهد انجامید. موضوعی که می تواند راه را برای پخش فصلهای بعدی این سریال و پخش سایر آثار مشابه امریکایی باز بکند. ضمن اینکه موج حرکت به سمت رونمایی از IPTV و توسعه محتوای در بستر VOD و رقابت بین تامین کننده های محتوا، جنگی را به زودی برای تامین و تولید محتوا در فضای رسانه ای کشور راه خواهد انداخت که در این بین پخش سایر سریالهای امریکایی از صداوسیما برای جا نماندن از رقابت به شدت قابل پیش بینی و محتمل است.
در این بین مطمئنا آخرین راه، ممنوعیت پخش این آثار از رسانه ملی است. می شود با رویکردی ایجابی با این آثار مواجه شد و با تولید بسته های مکمل (مانند کاری که صداوسیما معمولا برای آثار الف ویژه خود انجام می دهد منتهی قوی تر و حساب شده تر) تا جای ممکن تهدید پخش این آثار را به حداقل رساند و از فرصتهایی که در برخی از این سریالها وجود دارد حداکثر استفاده را کرد.
اما نکته مهمتر مطالعه ریزبینانه رفتار مخاطب در مواجهه با پخش سریالهای امریکایی است. امری که می شود از فرصت به وجود آمده از پخش سریال خانه پوشالی استفاده کرد و تمام تصمیم گیری های بعدی برای پخش آثار مشابه را به نتایج این بررسی موکول کرد.
منبع: مدرسه آینه
