پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی،برگزاری جشنواره و نمایشگاه‌هایی در زمینه طراحی لباس با رویکرد میان‌رشته‌ای می‌تواند بر رشد نوآوری و خلاقیت در این زمینه تاثیر بسیار داشته باشد. در این سال‌ها میزان برگزاری نمایشگاه‌هایی با رویکرد لباس از رشد قابل‌توجهی برخوردار شده اما تا این طراحی‌ها وارد چرخه تولید و مصرف نشوند تاثیری که باید بر جریان مد نخواهند گذاشت. نیاز است از آثاری که در جشنواره‌ها پذیرفته می‌شوند برای رسیدن به عرصه پوشاک حمایت‌هایی صورت بگیرد و پلی میان صنایع و طراحان لباس زده شود. اکنون به‌بهانه برگزاری پنجمین جشنواره «نقش تن‌پوش» با الهام زایجانی؛ دبیر این جشنواره گفت‌و‌گو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
خردهای که فعالان عرصه مد و تولیدکننده‌ها به جشنوارههای دانشجویی می‌گیرند این است که اغلب طراحی‌ها چندان بر نیازهای بیرون منطبق نیستند و بیشتر بر زیبایی‌شناسی متمرکزند؛ دیدگاه شما در این خصوص چیست؟
مسئلهای که به آن پرداختید کاملا درست است. نیاز است که در این زمینه بازنگری‌ای داشته باشیم زیرا لباسی که به سطح جامعه راه می‌یابد با طرحی که طراح میکشد فاصله بسیار دارد که همین مسئله یکی از عوامل مهم تولیدنشدن طرح‌های جشنواره‌ای است. فکر می‌کنم این معضل از سوی مسئولان امر نیز نیاز به بازنگری دارد.
در قسمت داوری گزارههایی که داوران به آن‌ها توجه خواهند کرد شامل چه مواردی خواهد بود؟
خلاقیت، مفهوم و کانسپت کار برایمان اهمیت دارد و در مرتبه بعدی ایده‌های نو چراکه این جشنواره بیشتر بر ایده‌های نو متمرکز است. باتوجه به‌این مسئله، تکنیک اجرا -از پارچهسازی تا طراحی و انواع سوزندوزی- را باز گذاشته‌ایم تا شرکت‌کنندگان بتوانند هر طرحی و ایدهای که به ذهنشان می‌رسد پیاده کنند.
دلیل این‌که برای ارائه طرح‌ها تفکیکی براساس جنسیت و سن نداشتید چه بود؟
برای تیشرتها گروه سنی خاصی را درنظر نگرفتیم بلکه برایمان طرح و طراحی تیشرت مهم بود. در این دوره از جشنواره قصد داشتیم که بخش کودک را به جشنواره اضافه کنیم اما ابتدا باید در زمینه جوایز بخش کودک، اسپانسر پیدا می‌کردیم تا هزینههای این بخش را برعهده بگیرد که این اتفاق نیفتاد. بههمین دلیل امسال مانند سال‌های قبل تیشرتهای ارسالی باید در سایز بزرگ (L) باشند.
در کنار جریان برگزاری جشنواره آیا برای آثاری که شرکت‌کرده‌اند، برنامه در نظر دارید؟
اولین مسئله برای ما برگزاری هدفمند جشنواره بوده است. هدفمان از برگزاری این جشنواره استفاده از آثار در جامعه است. امسال برای اولین‌بار برای آثاری که در جشنواره ثبت‌نام می‌کنند موضوعات را تعریف کرده‌ایم اما در دوره‌های گذشته، جشنواره به‌شکل آزاد برگزار میشد و تنها داشتن نقوش ایرانی و اسلامی برایمان شاخصه‌ای مهم بود.
قرار بر این است که کارهای طراحی شده به خط تولید برسند و برای این منظور تولیدکنندههای اصلی و برند کشور اهمیت داشتهاند. در‌حال‌حاضر جلساتی را با تولیدکننده‌ها برگزار می‌کنیم تا در زمان داوری حضور داشته باشند که اگر آثاری از نظر استادان ما، با توجه به شاخصههای نمرهدهی انتخاب نشدند اما تولیدکننده آن‌ها را طرحی مناسب برای تولید دیدند، در چرخه تولید قرار بگیرند.
کارگروه مد و لباس ایران جزو حامیان این جشنواره است، حمایت کارگروه از آثار به‌چه صورت اتفاق می‌افتد؟
در دوره گذشته کارگروه مد و لباس شماره‌های طراحانی را که در جشنواره شرکت‌کرده بودند از ما گرفت تا به این طراحان کد شناسه شیما بدهد که ما پیگیری‌ای نکردیم که آیا کد شیما به طرح‌ها رسیده است یا خیر؛ در این دوره از جشنواره نیز کارگروه مد و لباس به ما این قول را داده است.
اولین اتفاقات در عرصه مد ایران با هنرمندان عرصه تجسمی و گرافیک و بیشتر با تکنیک چاپ آغاز شد تا این‌که بهمرور بخشهای دیگر و نیز فعالان مد، طراحیهایی را در بخشهای مختلف مانند پارچه و… ارائه دادند. حضور هنرمندان عرصه تجسمی و گرافیک در دوره‌های این نمایشگاه به چه ترتیب بوده است؟
ما سعیکردیم فراخوان جشنواره را به همه دانشگاهها در تمام استانها که شاخههای هنر – اعم گرافیک، تجسمی و…- را ارائه می‌کنند بفرستیم. قوانین مربوط به فراخوان را با همکاری اساتیدی که از آن‌ها دعوت کرده بودیم بازنویسی کردیم؛ اساتید دعوت شده، شامل رشته‌های گرافیک، هنرهای تجسمی، نقاشی، چاپ و طراحی پارچه و لباس می‌شدند.
مشکلاتی که در دوره‌های گذشته برگزاری جشنواره با آن‌ها روبهرو بودهاید چه بوده است؟
معرفی خود جشنواره یکی از معضلات ما بوده است؛ در دوره اول، جشنواره را در سطح تهران برگزار کردیم و در دوره دوم تنها چند استان درگیر این مسئله شدند که بعد نمایشگاه را به استانها بردیم. درواقع با این کار جشنواره را معرفی کردیم و اکنون در سطح گسترده‌تری درحال رخ دادن است که بر این مسئله متمرکز شده‌ایم. چراکه حمایت از این جشنواره‌ها مهم است.
متاسفانه سازمانهای مرتبط با موضوع و اهداف جشنواره پای کار نمیآیند و واقعا باید با آن‌ها صحبت کرد چراکه با اهمیت‌دادن به این آثار -که کار خود بچههای ایران است- از اشتغال دانشجویان نیز حمایت کرده‌اند.
در نظر بگیرید که ما جشنواره‌ای به بزرگی فجر را در حوزه مد و لباس کشور برگزار می‌کنیم و ادعا داریم که با علائم و نشانههایی که از غرب وارد حوزه مد و لباس کشور می‌شود در حال مبارزه هستیم. مسئله این‌جاست که مبارزه کردن فقط شامل جمعآوری لباسها از سطح فروشگاهها نیست و باید نمونه‌هایی جایگزین در این زمینه داشته باشیم که در بخش فرهنگ و هنر اتفاق می‌افتد.
در جشنواره «نقش تن‌پوش» ما به امری فرهنگی می‌پردازیم که به‌واسطه طرح‌ها بر فرهنگ مردم دست گذاشته و هویتسازی می‌کنیم. درواقع ما امکانات بیشتری را به مخاطبان پوشاک ایرانی میدهیم که این مسئله بسیار بر چرخه اقتصادی این عرصه تاثیرگذار است و تشویق فعالان عرصه مد و دانشجویان را نیز در پی دارد. وقتی تولیدکننده و سازمانهای فرهنگی پشت این کار باشند، صداوسیما در این کار بهخوبی می‌تواند کنار ما باشد ولی همه سازمانها با این مسئله به چشم اتفاقی مالی نگاه می‌کنند و برای هزینه تبلیغات از ما پول میخواهند؛ درحالی که شما باید از یک کار فرهنگی که جایگزین هنر غرب می‌شود حمایت کنید.
سوتیتر: مسئله این‌جاست که مبارزه‌کردن فقط شامل جمعآوری لباسها از سطح فروشگاهها نیست و باید نمونه‌هایی جایگزین در این زمینه داشته باشیم که این امر در بخش فرهنگ و هنر اتفاق می‌افتد
بهنظرتان تعلق گرفتن کد شناسه شیما به آثار رسیده به جشنواره، چه امکاناتی را می‌تواند برای آن طرح بهوجود بیاورد؟
در نشستی که با تعدادی از طراحان و تولیدکننده‌ها داشتیم، مطرح کردند که از این کد توقع بیشتری داشته و از آن ناراضی بودند، از نگاه طراحان، با دریافت کد شناسه شیما برای آثارشان، اتفاق خاصی برای آن‌ها نیفتاده بود. مسئله اساسی تولید است؛ یعنی تولیدکننده باید از طراح حمایت کند.
هر چقدر ما نشان تعریف کنیم و کد بدهیم، اتفاقی را در پی نخواهد داشت بلکه مهم بخش تولید و فروش و درواقع دیده‌شدن کارهاست.
آیا در دوره‌های گذشته جشنواره آثاری به مرحله تولید رسیدند؟
در دوره‌های گذشته در زمان برگزاری نمایشگاه، اگر بازدیدکنندهای از طرحی خوشش میآمد، کار را بهعنوان یک کار تک برآورد هزینه می‌کردیم که می‌توانست در بخش تولید پارچه یا چاپ بوده باشد و بازدیدکننده طرح را میخرید. سال گذشته کارگروه مد و لباس به ما گفت که «تولیدکننده‌ها بهطور حتم طرح‌ها را از شما خواهند خرید.» اما این اتفاق نیفتاد. در سال گذشته دعوت از تولیدکننده‌ها را بعد از زمان داوریها داشتیم که در این دوره تولیدکننده‌ها حضور بیشتر و پررنگ‌تری خواهند داشت. برای تولیدکننده مسئله بازار بیشترین اهمیت را دارد اما در بخش داوری مسابقه طرح و نقش مهم است.
منبع:صبا
