به گزارش فناوری فرهنگی،«تیجیسی» بهعنوان مهمترین رویداد بینالمللی حوزه بازیهای رایانهای ایران در سالهای اخیر، در حالی فردا آغاز میشود که هنوز سوالات و ابهاماتی پیرامون ماهیت و کارکردهای آن مطرح است.
نمایشگاه و همایش بینالمللی Tehran Game Convention ۲۰۱۷ که به اختصار «تیجیسی» خوانده میشود را میتوان مهمترین برنامه بنیاد ملی بازیهای رایانهای در حوزه اجرایی کردن سیاست اساسی خود در زمینه برقراری ارتباط میان بازیسازان ایرانی و فعالان صنعت جهانی گیم قلمداد کرد. رویدادی که از سال گذشته زمزمه برگزاری آن در بنیاد ملی مطرح بود و حالا (از فردا) به مرحله اجرا رسیده است.
فردا و پس فردا (پنجشنبه و جمعه ۱۵ و ۱۶ تیرماه) سالن مرکز همایشهای سازمان صداوسیما میزبان این رویداد خواهد بود که قرار است در قالب آن بازیسازان ایرانی در جریان به روزترین تجربیات جهانی صنعت بازیها قرار بگیرند. این رویداد اما به همان میزان که از سوی مسئولان بنیاد تبلیغ و تحسین شده، منتقدانی سرسخت هم داشته است. از افرادی که سویههای سیاسی برگزاری این رویداد را غالب بر جنبههای فنی و تجاری آن میدانند تا بازیسازانی که معتقدند کیفیت برگزاری این رویداد نمیتواند کمکی به وضعیت تجاری بازار گیم در ایران داشته باشد.
خبرگزاری مهر پیشتر در قالب گفتگو با پیر کارده مدیرعامل گیم کانکشن فرانسه بهعنوان اصلیترین حامی بینالمللی برگزاری رویداد تیجیسی در ایران، به بررسی اهداف اولیه و مقدمات برگزاری این رویداد پرداخته بود.
حالا به بهانه طرح برخی ابهامات و به جهت اهمیت میزبانی ایران از این رویداد بینالمللی در قالب میزگردی در خبرگزاری مهر، میزبان حسن کریمیقدوسی مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای و بابک کرباسی بازیساز و کارشناس این حوزه بودیم. میزگردی که تلاش شد در قالب آن اهم ابهامات و شبهات درباره این رویداد مطرح و از جانب رسمیترین مقام متولی برگزاری به آنها پاسخ داده شود.
در ادامه بخش نخست این نشست از نگاه شما میگذرد؛
* برای شروع بد نیست به این سوال جواب داده شود که اساسا انتظار ما از رویداد «تیجیسی» چه باید باشد و برگزارکننده آن یعنی بنیاد ملی بازیهای رایانهای چه اهدافی را مدنظر داشته است، بعد براساس این انتظارات میتوان به انتقادات پرداخت.
کریمی قدوسی: اوایل سال گذشته بود که ما در بنیاد به فکر برگزاری این رویداد افتادیم و دلیلش هم این بود که وقتی در رویدادهای مهم حوزه بازیهای رایانهای در کشورهای مختلف شرکت میکردیم میدیدیم که فضای صنعت بازیها در دنیا یک فضای کاملا بینالمللی است و چقدر بازیسازهای دنیا به فکر بازارهای جهانی هستند. متوجه شدیم که چقدر بازیسازان کشورهای مختلف دنیا در حوزه تخصصی خود با هم دیالوگ دارند و چقدر به دنبال انتقال تجربه هستند.
کریمی قدوسی: گیم کانکشن فرانسه برای همراهی با تیجیسی نه پولی آورده و نه به دنبال سود اقتصادی است. این رویداد پولی از ما گرفته بابت رایزنی با چهرهها و شرکتهای مطرح بازیسازی جهان برای حضور در این رویداد. چهرهها و شرکتهایی که شاید به صورت طبیعی شناختی از صنعت گیم کشور ما هم نداشته باشند و طبیعتا سابقه و اعتبار این رویداد جهانی در این زمینه لازم بود.چرا بازیسازان ما از این فضا محروم بودند؟ بخشی از این محرومیت را زمانی تجربه کردیم که برای اولین بار در نمایشگاه گیم کانکشن حاضر شدیم. زمانی که هنوز بحث برجام به سرانجام نرسیده بود و تصویر ایران در جهان به صورتی بود که در یک نمایشگاه بینالمللی کسی حاضر به حضور در غرفه ما هم نبود! این شرایط اصلا برای ما خوب نبود و در نبود تعامل حتما صنعت گیم ما هم بعد از چند سال به بنبست میرسید. بهدنبال ارتباط بازیسازان ایرانی با بازیسازان جهانی بودیم؛ یعنی قرار نبود با مدیرعامل فلان شرکت مطرح ارتباط برقرار شود بلکه میخواستیم کسی که در آن شرکت برنامهنویسی میکند را با بازیساز ایرانی ارتباط دهیم.
* بهتعبیری بهدنبال ارتباط میان بدنه بازیسازی ایران و خارج از کشور بودید.
کریمی قدوسی: دقیقا. بازیساز ایرانی باید در جریان تحولات بازیسازی جهان قرار میگرفتند. نکته دومی هم به دنبالش بودیم این بود که بازیساز ایران علاقمند عرضه جهانی آثار خود است. انتشار بازی در خارج از کشور هم دو حالت دارد؛ یا باید خودت منتشرکننده باشی و یا باید با ناشر بینالمللی ارتباط بگیری. قطعا صورت دوم بهتر است. ناشرانی که در بازار امروز جهان مشغول هستند اساسا صنعت گیم ایران را نمیشناسند! هر وقت به نمایشگاههای کشورهای دیگر رفتهایم، با عدهای مواجه شدهایم که میگویند مگر ایران هم صنعت بازی دارد!؟
ما در این رویدادها نقش ویترین را داریم. تا زمانی که این فعالان خارجی وارد کشور نشوند و واقعیت موجود در صنعت ایران را لمس نکنند و به باور نرسند که ایران هراسی یک بازی رسانهای است و واقعیت ندارند، قطعا ترغیب به سرمایهگذاری نخواهد شد. این اعتمادسازی باید در سطح جهانی صورت میگرفت و در این مسیر قطعا «تیجیسی» هدف نهایی نیست و حکم گام اول را دارد. تلاشی است برای آنکه ما بتوانیم به استانداردهای جهانی نزدیک شویم و ظرفیتهای بازیسازی داخلی ما هم در معرض دید دیگران قرار بگیرد.
* جناب کرباسی با توجه به این شرح اهداف و برنامهها بفرمائید اصلیترین سرفصلهای انتقادی شما به این رویداد چیست؟
بابک کرباسی: پیش از هر نکتهای باید اشاره کنم بهطور خاص درباره «تیجیسی» و فهرست اهدافی که جناب کریمی الان اشاره کردند، حتما بنده هم نظر موافق دارم و تحت هیچ شرایطی نمیتوانم این اهداف را اهداف غلطی بدانم. همیشه هم درباره این مسئله در جامعه بازیسازان ایران صحبت بوده است که رویداد تیجیسی میتواند دروازه خوبی برای ورود بازیسازان ایرانی به عرصه جهانی باشد. پس هدف و تصمیم اتخاذ شده برای برگزاری این رویداد محترم و بسیار هم خوب است.
* و تحقق این اهداف در شرایط امروز بازیهای رایانهای در ایران را لازم هم میدانید؟
کرباسی: بله قطعا. اما انتقادتی را بر شکل برگزاری این رویداد وارد میدانم. پیشتر نقد اصلی بنده به رویداد تیجیسی زمان برگزاری آن بود که اردیبهشتماه و در هفتههای منتهی به انتخابات ریاست جمهوری اعلام شده بود. طی هر فرآیندی که بود این تصمیم تغییر کرد و حالا با تغییر زمان برگزاری طبیعتا نقد قبلی من دیگر بر این رویداد وارد نیست. اتفاقا در آن مقطع صحبتهایی با جناب کریمی هم داشتیم و خارج از فضای رسانهای هم نکاتم درباره لزوم تغییر تاریخ برگزاری این رویداد را مطرح کردم. در هر صورت این اتفاق رخ داد. قبل از ورود به نقدهایی که مدنظر دارم اشاره به این نکته را هم ضروری میدانم که لزوما همه منتقدان یک رویداد در یک گروه و قالب قرار نمیگیرند، کمااینکه موافقان رویداد هم پای همه مسائل نخواهند ایستاد. جنس مخالفت من الزاما از جنس مخالفت دیگر منتقدان «تیجیسی» نیست. من صرفا در حوزه تخصصی خودم که بازیسازی است، نکاتی را مطرح میکنم و درباره دیگر حواشی و انتقادات طرح شده به این رویداد نظری ندارم.
معتقدم هم نحوه برگزاری این رویداد و هم زمان آن (منظور مقطع یکساله فعلی است و با نقد قبلی درباره تاریخ ماه و روز برگزاری متفاوت است) و به تعبیری زود بودن برگزاری آن به اهداف اعلام شده منتهی نمیشود. پس بهرغم موافقتم با اهداف اعلام شده و نفس برگزاری «تیجیسی» معتقدم کیفیت برگزاری آن در شرایط فعلی ما را به نتایجی که بهدنبال آن هستیم نخواهد رساند.
* این نقد به شکل برگزاری را کمی بیشتر باز میکنید؟ بالاخره ظاهر امر این است که این جنس رویدادها در سطح بینالمللی استانداردهایی دارد و از نظر شکلی باید منطبق بر همین استانداردها عمل کنیم…
کرباسی: اتفاقا بحث من هم همین استاندارد جهانی است. نمایشگاه گیم کانکشن فرانسه که ما امروز از آن نام میبریم و اصلیترین حامی تیجیسی معرفی شده سالها است در کشور فرانسه برگزار میشود و هر ساله تولیدکنندگان و ناشرانی از کشورهای مختلف دنیا درآن حاضر میشوند و محصولات و تجربیات خود را با یکدیگر به اشتراک میگذارند. در واقع اینگونه نیست که نمایشگاه مختص صنعت بازیهای فرانسه باشد و باقی کشورها بهدنبال بازار این کشور باشند. از این نظر قیاس این رویداد با تیجیسی خیلی منطقی نیست. برگزار کردن تیجیسی با توجه به غرفهبندی صورت گرفته برای بالغ بر ۱۰۰ بازیساز ایرانی، چیزی شبیه همان نمایشگاه بازیهای رایانهای تهران میشود که هر ساله در حال برگزاری است.
کرباسی: منطق این است که خرید و فروش در این بازار برقرار باشد، اما آیا تضمینی وجود دارد که اگر ما فلان رقم خرید داشتهایم، ما به ازای آن فروشی هم داشته باشیم؟ آیا شرایطی طراحی کردهایم که ما به ازای پولی که از کشور خارج میشود، پولی هم به این بازار تزریق شود؟ حالا همان جمع را در جای دیگری گردهم میآوریم، مخاطبان مردمی را حذف میکنیم و با تعریف یک شرایط و پرستیژ ویژهتر چند نماینده از شرکتهای خارجی را دعوت میکنیم. آیا این قرار است ما را به اهدافی که اعلام کردیم برساند؟ شاید جواب دقیق به این سوالات و ابهامات را در روزهای پس از برگزاری تیجیسی راحتتر بتوان داد. شاید مشخص شود من نوعی بد بین هستیم اما باید دید واقعا برنامهها و اهدافی که بنیاد اعلام کرده محقق میشود یا خیر؟
سوالی که به شخصه درباره ترکیب شرکتهای بازیساز خارجی حاضر در رویداد تیجیسی دارم این است که آیا این شرکتها قرار است به واسطه این حضور، تجربه سالها فعالیت و حضور در رویدادهای بینالمللی را با خود به ایران بیاورند و به تعبیری آنچه در جیب خود دارند به ما بفروشند، یا قرار است خریدار هم باشند؟ برخلاف گیم کانکشن، در تیجیسی ما تنها کشور هدف هستیم و اینگونه نیست که بازیسازان کشورهای دیگر هم در این رویداد سهمی داشته باشند؛ اینجا هدف فقط ایران است. منطق این است که خرید و فروش در این بازار برقرار باشد، اما آیا تضمینی وجود دارد که اگر ما فلان رقم خرید داشتهایم، ما به ازای آن فروشی هم داشته باشیم؟ آیا شرایطی طراحی کردهایم که ما به ازای پولی که از کشور خارج میشود، پولی هم به این بازار تزریق شود؟ تعارف نباید داشت ما امروز مشکل اقتصاد و اشتغال در کشور داریم و باید به این نکات هم توجه داشته باشیم…
* درباره تأثیر این رویداد بر ارتباط بازیسازان ایرانی و بازار جهانی چه نظری دارید؟ شکلگیری این ارتباطی که اشاره کردید در شرایط فعلی برای صنعت ایران ضروری میدانید هم منوط به این مباحث اقتصادی است؟
کرباسی: به نظرم میرسد که این ارتباط هم شکل نخواهد گرفت…
* حتی در اندازه آشنایی اولیه با فعالان جهانی صنعت گیم؟
کرباسی: حتی در این اندازه هم اتفاق تازهای رخ نمیدهد. ارتباطی که ما از آن صحبت میکنیم در شرایط فعلی هم با توجه به ابزارهای ارتباطی جدید میان بازیسازان داخلی و خارجی وجود دارد. حتی به صورت اسکایپ ارتباطی برای تبادل تجربیات وجود دارد اما مهم ارتباط اقتصادی است. البته برای کل کشور نه برای یک مجموعه خاص.
* خب فکر نمیکنید با توجه به فهرست اهداف و انتظاراتی که در ابتدای همین نشست از طرف آقای کریمی مطرح شد این انتظار اقتصادی فراتر از اهداف تیجیسی است؟
کرباسی: این دقیقا سوال من است. معتقدم بدون این ارتباط اقتصادی آن پل ارتباطی هم میان بازار داخلی و بازار جهانی گیم شکل نخواهد گرفت. اگر قرار بر این نیست خوشحال میشوم توضیحات جناب کریمی را هم بشنویم.
کریمیقدوسی: چند نکته در صحبتهای شما وجود داشت که نیاز به توضیح دارد. اول اینکه رویداد «گیم کانکشن» که در فرانسه برگزار میشود هیچ پسوندی ندارد و مثلا «فرانسه گیم کانکشن» نیست. ما به دنبال آن بودیم که رویدادی با عنوان «گیم کانکشن میدل ایست» اما با آن موافقت نشد چرا که گفتند این رویداد مختص بازار داخلی شما است و اتفاقا باید نامش «تهران گیم کانونشن» باشد. پس تیجیسی ارتباطی با ماهیت گیم کانکشن ندارد. آنجا عدهای بازیساز حاضر میشوند و با یکدیگر ارتباط میگیرند و خرید و فروش میکنند، اینجا اما قرار چیز دیگری است. کارکرد این دو رویداد اساسا متفاوت است. کمااینکه گیم کانکشن فرانسه برای همراهی با تیجیسی نه پولی آورده و نه به دنبال سود اقتصادی است. این رویداد پولی از ما گرفته بابت رایزنی با چهرهها و شرکتهای مطرح بازیسازی جهان برای حضور در این رویداد. چهرهها و شرکتهایی که شاید به صورت طبیعی شناختی از صنعت گیم کشور ما هم نداشته باشند و طبیعتا سابقه و اعتبار این رویداد جهانی در این زمینه لازم بود.
* یعنی طرف فرانسوی صرفا در حوزه لابی با شرکتهای مطرح بازیساز جهان به تیجیسی ارائه خدمات میکند؟
کریمیقدوسی: بخشی از تعهدشان این است و بخشی دیگر هم مشاوره در زمانبندی و برنامهریزی کلی رویداد است که طبیعتا در مختصات بینالمللی ما تجربه لازم را در آن نداشتیم. این اتفاق هم افتاد و به واسطه اعتبار این شرکت چهرههای شاخصی از کشورهای مختلف برای حضور در تیجیسی وارد کشور شدهاند. آیا ما میخواهیم این حس اعتماد را به دیگر کشورها منتقل کنیم؟ به نظر من که باید این اتفاق رخ دهد.
درباره مذاکرات و برنامهریزی برای تبادلات اقتصادی هم که شما به آن اشاره کردید، حتما در جریان هستید که ما در این رویداد مهمانانی داریم که کاملا توجیه شدهاند که قرار نیست برای فروش محصول به ایران بیاند و قرار است جلساتی با بازیسازان ایرانی داشته باشند و محصولات آنها را برای عرضه جهانی خریداری کنند. جهت اطلاع ما نرمافزاری را برای برنامهریزی جلسات و دیدارها در این بازه دو روزه طراحی کردیم که مستند به برنامههای ثبت شده در این نرمافزار، بیشتر درخواست از سمت بازیسازان ایرانی ثبت شده و بیشتر پذیرندهها هم ناشرران خارجی هستند. این یعنی بازیُساز ایرانی به دنبال ارتباط با ناشر خارجی است. اصلا کسی که به ایران میآید فروشنده محصول نیست بلکه کارکردش بازاریابی در کشورهای مختلف است. حالا اگر در این میان یک بازیساز بخواهد شیطنت کند و خودش مذاکرات دیگر داشته باشد حتما من به صورت امنیتی نمیتوانم همه دیدارها را زیرنظر داشته باشم و مچ گیری کنم! نکته اصلی این است که هدف ما چیز دیگری است و بعید است بیش از یک درصد اتفاق دیگری در این حوزه رخ دهد.
* پس در ترکیب مهمانان خارجی تیجیسی اساسا فردی با هویت فروشنده بازی حضور ندارد و همه از ناشران هستند؟
کریمی قدوسی: صددرصد اینگونه است…
ادامه دارد…
منبع: مهر