پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
در دسته بندی صنایع جدید، فناوریهای فرهنگی به آن دسته از فناوری های نوینی می گویند که تاثیر مستقیمی بر فرهنگ جامعه دارند و میتوانند باعث ارتقا یا تخریب ارزشهای فرهنگی شوند؛ از جمله موارد می توان به صنعت سینما، اینترنت، بازی رایانه ای، انیمیشن و .. اشاره کرد. البته باید توجه کرد که ما چیزی به نام فناوری انیمیشن نداریم اما فناوری هایی داریم که در جهت تولید انیمیشن استفاده می شوند یا صنعت سینما داریم مثل صنعت سینمای چین یا هالیوود یا بالیوود که کاملا بطور صنعتی و منظم به تولید محصولات فرهنگی و فیلم و غیره می پردازند. در این میان صنعت انیمیشن جذابیت های خاص خودش را دارد که در دنیای امروز جایگاه ویژه ای نیز پیدا کرده است.
«فناوریهای فرهنگی» نقش اساسی در افزایش توان دفاعی کشور در مقابله با «جنگ نرم» دشمن دارند. “ما در صنایع و فناوریهای مختلف ترجیح می‌دهیم عمدتاً تولیدکننده و صادرکننده باشیم تا واردکننده‌ی محض؛ اما در صنایع فرهنگی سخن از ترجیح نیست؛ سخن از یک ضرورت اجتماعی است. چرا که واردکننده و مصرف‌کننده فرهنگ دیگران بودن به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست.” این سخن را یکی از رهبران سیاسی جهان سالهای قبل گفته که اهمیت وافر این صنعت را نشان می دهد.
در میان صنایع و فناوری های فرهنگی، در کشور ما انیمیشن و بازی رایانه ای با شرایط بومی و سلایق ما بیشتر هم خوانی دارد که در این مقاله به صنعت انیمشن می پردازیم.
انیمیشن «پویا نمایی» توانایی زیادی در انتقال مفاهیم غیرمادی به مخاطب خود دارد و تا به حال طرفداران زیادی سرتاسر دنیا پیدا کرده است. البته پویانماییها در فیلمهای واقعی نیز کاربرد زیادی پیدا کرده که به آن جلوههای ویژه ی دیجیتال نیز میگویند. بطوریکه طبق مراجع آماری ده فیلم از ۵۰ فیلم پرفروش تاریخ جهان، کاملاً پویانمایی بوده و تقریباً در ۷۵ درصد بقیه نیز به شدت از پویانمایی و جلوههای ویژه دیجیتال استفاده شده است. شاید یکی از علل این همه اقبال به انیمیشن و استفاده از جلوه های خلق شده کامپیوتری در ساخت فیلم های سینمایی، این باشد که می توان از طریق انیمیشن هر نوع ایده، تخیل یا فکری که کارگردان مد نظر دارد را به صحنه آورد که در دنیای واقعی یا اصلا امکان پذیر نیست و یا با هزینه گزافی مواجه است. فیلم های بزرگی مثل ارباب حلقه ها، ترانسفورمرها، مرد عنکبوتی و … مثال های واضحی از این دست هستند. از طرفی فیلم هایی که تماماً انیمیشن هستند هم، در ارائه ایده های نو و جذاب و خلق جهان های جدید با قوانین جدید بسیار جذاب هستند. فیلم رانگو که دنیای یک مارمولک را نمایش می دهد، لیون کینگ داستان یک شیر، عصر یخبندان، پاندای کونگ فو کار و … انیمیشن هایی هستند که جذابیت و فراگیری این صنعت را در اشاعه و انتقال ارزش ها و باورها نشان می دهد.
ازطرفی مدتهاست صنعت سینمای ما به علت ضعف عمده در پیامها و محتواهایی که به مخاطب مسلمان خود انتقال میدهد مورد نقد از سوی عالمان دین قرار گرفته است. به نظر میرسد استفاده از قدرت بالای انیمیشن در انتقال مفاهیم دینی و معنوی به مخاطب، در کشور به کلی نادیده گرفته شده بطوری که سینمای ما هیچ اقبالی به استفاده از این فناوری در انتقال پیام ندارد!
این در حالی است که واقعا می توان موضوعاتی مانند بهشت و جهنم، مشاهده عاقبت اعمال در این دنیا و در آخرت، معاد و احادیث مربوطه، فرشتگان و ارتباط آنها با انسان در زندگی دنیایی همچون فرشتگانی که شاهد اعمال ما هستند، زندگانی ائمه به عنوان اصلیترین الگوی فرزندان ما و … را با استفاده از انیمیشن و جلوههای ویژه ی دیجیتال در فیلمهای سینمایی وارد کرد.
البته سینمای غربِ امروز در انتقال پیامهای ضددینی، ترویج خرافه و تخریب تفکر دینی و البته با استفاده از همین جلوههای ویژه و فناوریهای مرتبط، بسیار عملکرد خوبی داشته است. در واقع این فناوریها مانند شمشیر دولبهای هستند که در پیشبرد اهداف خیر و شر قابل استفاده هستند.
نویسنده: سید مهدی شاهچراغ
