به گزارش فناوری فرهنگی، با جلو رفتن زمان و پیشرفت روز به روز علم و تکنولوژی پیوسته بر زمان استفاده از وسایل ارتباط جمعی توسط مردم افزوده میشود. کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیستند، اما در جهان کودکان بازیهای رایانهای، انیمیشنها و کارتونها بیشتر از باقی این قبیل محصولات توجه آنها را به خود جلب کردهاند.
چهها علاقه وافری به تماشای کارتون دارند. شخصیتهای این گونه کارتونها الگوهای دوست داشتنیای برای کودکان میشوند به گونهای که از آنها حتی در بازیهای روزمره شان استفاده میکنند، حتی عروسکهایی که از روی شخصیت این گونه کارتونها طراحی شده را تهیه میکنند. با این تفاسیر و با این اثرات عمیق سوال این است که آیا دیدن این گونه کارتونها برای کودکان مضر و پیامدهایش نگران کننده نیست؟!
کودکان امروزی در دنیای خود با یکدیگر از “مرد عنکبوتی” و “بن تن” سخن میگویند، طوری که این انیمیشنها در قالب کارتون و بازیهای رایانهای تاثیر زیادی در روند رشد شخصیتی کودکان و نوجوانان دارد و به الگوی قهرمان آنان تبدیل شده است.
انیمیشنهای مختلف جزء لاینفک دوران کودکی هستند و هر کدام از آنها میتوانند روی ذهن کودک چنان تاثیر بگذارند که تا بزرگسالی پابرجا بماند.
تماشای انیمیشنهای کارتونی برای کودکان یک موقعیت یادگیری است
داوود کردستانی، دکترای روانشناسی در این باره با اشاره به اینکه تماشای فیلمهای کارتونی برای کودکان یک موقعیت یادگیری است به ایسنا گفت: برخی از انیمیشنها که در قالب بازی به کودکان ارائه می شود، تاثیر خوبی روی روند یادگیری آنها می گذارد. چون کودکان اغلب از طریق مشاهده رفتار دیگران را یاد میگیرند، انیمیشنها و شخصیتهای کارتونی آنان میتواند برای آنان الگو شود.
تماشای انیمیشنهای خشونت بار اثرات مخربی بر کودکان و نوجوانان میگذارد
کردستانی با بیان اینکه برخی از انیمیشنها تأثیر منفی بر کودکان دارند، اضافه کرد: تماشای فیلمهای خشونت بار اثرات مخربی بر کودکان و نوجوانان میگذارد چرا که آنان علاقه زیادی به دیدن کارتونهای مختلف از خود نشان میدهند. این انیمیشنها به تدریج روی شخصیت کودک تأثیر گذاشته و از او فردی که میخواهند میسازند.
وی افزود: متاسفانه بسیاری از والدین نسبت به این قضیه بیاعتنا و یا بی توجه هستند و اقدام به خرید کارتون انیمیشنهایی با مضمون پرخاشگری و بدذاتی برای فرزندان خود میکنند. والدین باید روی فیلم و بازیهای کامپیوتری که کودکانشان تماشا میکنند نظارت داشنه باشند و از این جهت آنان را کنترل کنند.
کردستانی گفت: هرچقدر سن کودک کمتر و میزان تماشای انیمیشن های او بیشتر باشد، تاثیرات انیمیشن ها شدیدتر خواهد بود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه پیامنور لرستان خاطرنشان کرد: این والدین هستند که باید بر چگونگی استفاده از رسانه ها روی فرزندانشان نظارت کنند چون سازندگان انیمیشن ها غالبا روی جنبه های تجاری محصولات خود توجه می کنند و کمتر به جنبه های تربیتی انیمیشن ها تمرکز می کنند.
این روانشناس اظهار کرد: در واقع این موضوع ثابت شده است که هر چقدر میزان مواجهه با خشونت در رسانه ها بیشتر باشد، روی نگرش و رفتار کودکان تاثیر زیادی دارد و باعث خشونت و رفتار خشونت آمیز در آنها می شود.
نقش مغفول مانده انیمیشن در دنیای کودکان
فرهاد طهماسبی، دکترای جامعه شناسی نیز با اشاره بر تأثیر کارتون و انیمیشن بر فرآیند جامعه پذیری کودکان گفت: یکی از منابع مهم جامعهپذیری در کنار خانواده و مدرسه، صنایع فرهنگی و از جمله فیلم است. جامعه کودک را به شکل دلخواه خود درمیآورد، کودک از این رو آموزش میبیند تا در نهایت به عضوی لایق و مفید برای جامعه تبدیل شود.
طهماسبی افزود: رشد اجتماعی کودکان اغلب نتیجه کنشهایی جمعی است که محل وقوع آنها جامعه است. این مدرس دانشگاه اضافه کرد: کودکان فیلم را بسیار جدی میگیرند و کاملا از آن تاثیر میپذیرند. دیدن الگوهای خوب رفتاری میتواند بر آنان تاثیرات شگرفی داشته باشد.
وی یادآور شد: انیمیشن باعث میشود سلایق بصری و تفکری کودکان ارتقا یابد و آنان را تحت تاثیر رفتارهای شخصیتهای داستان قرار داده به نحوی که از آن الگو پذیرند ولذا دیدن الگویی از کودک که فعال، پرتحرک و پویا است میتواند کودکان را به همان سبک و سیاق بکشاند. از آنجاست که هرچه به سینمای کودک و انیمیشن بپردازیم باز هم بسیار جای کار دارد.
تمایل کودکان به دنیای انیمیشن بیش از سینمای داستانی است
غلامرضا نعمتپور، کارگردان و کارشناس سینما نیز در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: رسانه، سینما، انیمیشن و کارتون تأثیر زیادی روی جامعه و بخصوص کودکان و نوجوانان دارد. چون در دنیای انیمیشن تخیل بیشتری نسبت به سینمای داستانی به کار برده میشود، تمایل کودکان به تماشای آنها خیلی زیاد است.
نعمتپور افزود: نزدیکی دنیای انیمیشن با دنیای کودکانه عامل ارتباط گرفتن عمیق آنان با دنیای تخیلی انیمیشن است.
این کارشناس سینما با اشاره به اینکه نباید از نقش تولیدات انیمیشن به مثابه ابزاری برای اطلاع رسانی با هدف تاثیر و تقویت رفتار و نگرش کودکان غافل شد، یادآور شد: متاسفانه وضعیت تولید انیمیشن در استان مناسب نیست. انیمیشنسازان خوبی در استان نداریم. این قضیه ناشی از عدم حمایت مسئولان از انیمیشن سازان است.
نعمتپور تصریح کرد: استعدادهای خوبی در استان در عرصه انیمیشن وجود دارد که در صورت حمایت از آنان تولیدات انیمیشنی خوبی خواهند داشت.
سوء استفاده از خامی کودکان و تزریق اعتقادات غربی به آنان از طریق انیمیشن
داریوش دالوند، از موسسان شرکت آریا صنعت تخیل با اشاره به اینکه بروجرد پایتخت انیمینشن کشور است، گفت: با توجه به گسترش روزافزون شبکههای اجتماعی در فضای مجازی و اثرگذاری بسیار عمیق آنها در زندگی رومزه، انیمیشن بسیار میتواند موثر باشد.
وی ادامه داد: متاسفانه برخی از خامی کودکان سوء استفاده میکنند و انیمیشنی با تفکر و عقیده غربی – یهودی به خورد آنان می دهد و با داستانی هیجان انگیز آنان را وادار به اطاعت از این عقیده میکنند. مسئله اینجاست که بیشتر انیمیشنها جزو تولیدات ایرانی نیست. ما با ساخت انیمیشن و موشن گرافهایی با مضمون ایرانی- ایلامی از جمله ناسور، رستم و سهراب و پهلوان پنبه فرهنگ درست را به کودکان القاء خواهیم کرد.
آنچه پژوهشها آشکار میسازد این است که درصد بالایی از کودکان مدت زمانی بیش از زمان حضور در مدرسه و خانواده را در دنیای فیلم و کارتون سپری میکنند، نظارت والدین بر تماشای این کارتونها و نظارت مسئولین بر ورود این فیلمها و حمایت از انیمیشنسازان برجسته کشور بر جلوگیری از غالب شدن فرهنگ بیگانه به کودکان کمک میکند.
منبع: نصف جهان