دو اصل گمنامی و مجاورت شبکه‌های مجازی را جذاب کرده است

 مدیرکل دفتر مطالعات و رصد کالاهای فرهنگی افزود: دو موضوع جهانی شدن و فن آوری‌های نو بر فرهنگ رسمی‌ما تاثیر می‌گذارد و تبلور این موضوع در شبکه‌های اجتماعی خیلی خوب دیده می‌شود چون هم اصل گمنامی‌وجود دارد و هم مجاورت. آدم‌ها با این که به ظاهر در کنار هم هستند اما یکدیگر را نمی‌شناسند. به همین خاطر مهم است که چه افرادی کنار هم قرار می‌گیرند. به عبارتی زمینه‌ها و افراد، مهم تر از تولید محتوا برای شبکه‌های اجتماعی هستند؛ یعنی مهم است که یک موضوع یا یک فرد را چه کسانی دنبال می‌کنند.

کاموس یکی دیگر از کارهای پژوهشی دفتر مطالعات و رصد کالاهای فرهنگی را تحقیق درباره انگیزه بچه‌ها در روی آوردن به بازی‌های رایانه ای دانست و افزود: ما در زمینه اپلیکیشن‌ها، خیلی ورود نکرده ایم اما درزمینه بازی‌های رایانه ای، پژوهشی را انجام داده ایم که اصلا چرا بچه‌ها به بازی روی می‌آورند و انگیزه‌هاشان کدام است؟ ما در این زمینه فراتحلیلی را بر بیش از ۱۰۰ پژوهش معتبر بین المللی انجام دادیم تا به انگیزه کودکان و نوجوانان برای اقدام به بازی رایانه ای و اتفاقاتی که در ذهن آنها می‌افتد پی ببریم.

این نویسنده و پژوهشگر کودک و نوجوان، بررسی «دارک نت» را یکی دیگر از فعالیت‌های دفتر مطالعات و رصد کالاهای فرهنگی برشمرد و گفت: «دارک نت»، قسمت نادیده فضای نت است که در دنیا برای مبارزه با سانسور طراحی شده. اما در حال حاضر  برای شبکه‌های بزهکاری و جرایم بسیار از استخدام قاتل تا کودک آزاری و آزار جنسی و موارد دیگر از دارک نت بهره گرفته می‌شود. ما در این زمینه مطالعه و گزارشی را به صورت محرمانه برای مراکز مربوطه ارسال کرده ایم.

به گفته کاموس، یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های دفتر مطالعات و رصد کالاهای فرهنگی، آینده پژوهی است. آنها از سال ۲۰۱۵ تا ۲۵  را بررسی و براساس انواع پروتکل‌های مطرح شده از سوی شرکت‌های معتبر فضای سایبری پیش بینی کرده اند که هر سال چه فن آوری‌هایی در فضای مجازی خود را نشان می‌دهد. همچنین دیده‌بانی فضای فرهنگی دینی کشور در حوزه تولید کالاهای فرهنگی و تحلیل محتوای این کالاها، شناسایی آثار و کالاهای فرهنگی مهم دنیا، مطالعه، رصد و سنجش چگونگی تولید کالاهای فرهنگی، آینده پژوهی فرهنگی به منظور شناخت فرصت‌ها و تهدیدهای پیش روی تولید کالاهای فرهنگی، پی‌آمدسنجی تولید کالاهای فرهنگی در کشور، مساله‌یابی و جریان‌شناسی فرهنگی دینی تولید کالاهای فرهنگی پیشنهاد و تولید کالاهای الگوی فرهنگی دینی و کمک به تحقق رسالت و مأموریت‌های اصلی سازمان تبلیغات اسلامی‌در حوزه نظارت و سیاست‌گذاری تولید کالاهای فرهنگی در کشور از مهم ترین اهداف ماست.

مدیرکل دفتر مطالعات و رصد کالاهای فرهنگی، رصد را به دو گونه مشاهده‌گر و مداخله‌گر تقسیم کرد و افزود: رصد ما بیشتر از نوع مشاهده‌گر است. ما همچنین به رصد «آینده‌نگار» می‌پردازیم که تفاوتش با رصد آینده‌نگر در این است که برای آینده، سناریو می‌نویسد. به این معنی که ما براساس اسناد بالادستی پیش‌بینی می‌کنیم که در دهه‌های آینده با چه وضعیتی روبه‌رو می‌شویم. به عبارتی، ابتدا وضع موجود را شناسایی می‌کنیم و بعد به بررسی متغیرهای غیرقابل کنترل می‌پردازیم.

کاموس با اشاره به تغییراتی که در کودکان و نوجوانان به وجود آمده گفت: اگر دهه ۹۰‌ها را بررسی کنیم متوجه تغییراتی می‌شویم که دارد اتفاق می‌افتد. ما دیگر اطلات خود را از رسانه ملی نمی‌گیریم. گفتمان رقیب رشد کرده و تغییراتی در نسل جون و نوجوان به وجود آمده است. برای مثال در دهه ۵۰ و ۶۰ نویسنده‌ها از دل آموزش و پرورش بیرون آمدند و کودکان را می‌شناختند  اما در دهه ۷۰ و ۸۰ نویسنده‌ها، پشت میزنشین شدند و نویسنده ای که با کودکان زندگی نمی‌کند یا  از کودک رسانه ای می‌گوید یا کودکی خودش را مرور می‌کند. امروز هم که جریان اصلی در دست نویسنده‌هایی است که با کودک امروز سروکار ندارند.

مدیرکل دفتر مطالعات و رصد کالاهای فرهنگی به خروجی این دفتر اشاره و بیان کرد:دفتر مطالعات، سنجش و رصد محصولات فرهنگی زیر نظر معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی‌بنیاد نهاده شده است؛ این دفتر دیده‌بانی، جریان‌شناسی، تحلیل و بررسی ارزش‌ها و فرهنگ منبعث از کالاهای فرهنگی تولید داخل و خارج را با هدف شناسایی به‌هنگام جریان‌ها، آینده‌پژوهی فرهنگی و ارائه راهبردهای مواجهه و مقابله هوشمندانه با آن‌ها به انجام می‌رساند و ما سه گونه خروجی داریم که عمده ترین آن  ارائه گزارش به نهادهای بالادستی و بالاترین نهاد رسمی‌حاکمیتی است. دوم، اگر کسانی به دفتر مراجعه کنند، در صورت صلاحدید مواردی را در اختیارشان می‌گذاریم و سوم، انتشار عمومی‌مثل برگزاری نشست‌هاست.