اهمیت موتورهای جستجو و خدمات پایهی وب نظیر پورتالها و خدماتدهندگان رایانامه بر هیچ کس پوشیده نیست. موتورهای جستجو توانایی زیادی در جهتدهی به افکار عمومی در جهان دارند. آن ها میتوانند ترتیب آمدن نتایج را تعیین کنند و از این طریق کاربران را به سایتهای مورد نظر خودشان سوق دهند. آنها همچنین اطلاعات وسیعی از کاربرانشان در اختیار دارند و میتوانند از آنها در جهت منافع مادی خود استفاده و یا در جهت اهداف سیاسی کشورهای خود، سو استفاده نمایند.
علیرغم اینکه اکثر شرکتهای شناخته شده در این حوزه، آمریکایی هستند اما شرکتهای آسیای شرقی نیز توانستهاند به تدریج قدرت خود را به رخ رقیبان غربی خود بکشانند. بایدو[1] (با ارائه ۵۷ نوع خدمت از قبیل نقشه، دایرهالمعارف، موتور جستجو، چت، پورتال، آموزش الکترونیک و …)، تنسنت[2] (با خدماتی نظیر QQ، ویچت، بازیهای آنلاین، پورتال و …)، سوهو[3] (با خدماتی نظیر موتور جستجو،پورتال و بازی های آنلاین و …) و سینا[4] (با خدماتی نظیر میکروبلاگ) از جمله شرکتهای چینی هستند که به رقابت با شرکتهای غربی پرداختهاند و توانستهاند بازار این کشور را از چنگ شرکتهای امریکایی در آورند. اما این همهی ماجرا نیست. شرکتهای چینی حالا چشم به بازارهای خارج از محدودهی جغرافیای خود دوختهاند و بازارهای رو به رشد شرکتهای در حال توسعه را هدف گرفتهاند. در این گزارش به اجمال به بررسی دو نمونه از حضور شرکت بایدو در بازارهای برزیل و مصر و نیز فناوری نوظهوری که این شرکت در حال برنامهریزی و تلاش برای توسعه آن است، خواهیم پرداخت.
بایدو؛ شرکتی که در زمانی مناسب ایجاد و تقویت شد
کمپانی عظیم بایدو به هیچ وجه برای فعالان فضای مجازی، ناشناخته نیست. شرکتی که تقریباً همراه با گوگل، تاسیس شد و به دنبال اختلافات گوگل با دولت چین بر سر موضوع فیلترینگ، قوت گرفت. این موتور جستجوی بومی امروزه توانسته یکهتاز عرصه جستجوی اینترنتی در بازار پر رونق چین شده و درصد بالایی از مشتریان و تبلیغدهندگان را به سوی خود جذب کند. جامعیت، طراحی زیبا و چشمنواز و کیفیت بالای خدمات، سهم بایدو از بازار جستجوی اینترنتی در چین را به بیش از 65% رسانده است.
جستجو تنها یکی از خدمات بایدو است. از بانک مقالات بایدو گرفته که تعداد مقالات چینیاش بیشتر از تعداد مقالاتی است که ویکیپدیا به زبان انگلیسی دارد، تا بازیهای آنلاین و فرهنگ لغت و انواع دیگری از خدمات نیز توسط بایدو ارائه می گردد. بایدو در سپتامبر سال 2011 ششمین سایت پربازدید دنیا و پربازدید ترین سایت چین لقب گرفت و در حال حاضر نیز با بیش از 530 میلیون کاربر، در رده پنجم پربازدیدترین سایت های دنیا قرار دارد. بایدو با سهم بازاری برابر با 16.49% پس از Google، بیشتر از هر موتور جستجوی دیگری در دسکتاپ ها مورد استفاده قرار می گیرد.
همانطور که در نمودارهای زیر ملاحظه میشود، بایدو یکی از شرکتهای پیشتاز در آسیاست و قدرت و نفوذ آن در چین به آن اندازه است که گوگل برای حضور در بازار چین حاضر شده تمامی شرط و شروط دولت چین را در زمینه محتوای ارائه شده به کاربران بپذیرد. این وبسایت همچنین در کشور کرهجنوبی رتبه 5، در هنگ کنگ رتبه 6 و در کشور ژاپن رتبه 21 برترین وبسایتهای اینترنتی را به دست آورده است و حتی جایگاه آن در کشور آمریکا 142 است و همچنان به رشد خود ادامه میدهد.
البته انتقاداتی نیز به بایدو به دلیل معرفی نرم افزارهای قفل شکسته وارد شده است. به طور نمونه،اگر در سایت بایدو عبارت «Photoshop CS3» را جست و جو کنید، سه نتیجه نخست آن شما را به سایت هایی راهنمایی می کنند که به وسیله آن ها می توانید این نرم افزار را به صورت رایگان و قفل شکسته دانلود کنید.این درحالی است که لینک سایت رسمی واقع در چین که قاعدتاً باید در رتبه نخست قرار بگیرد در رتبه ششم این جستجوگر قرار گرفته است. این تجربه در رابطه با بسیاری دیگر از نرم افزارها مانند «Googl2008»، «Camtasia Studio AutoCad»، «Maya» و «3DS Max» نیز برای کاربران پیش خواهد آمد.
[1] Baidu
[2] Tencent
[3] Sohu
[4] Sina