جشنواره دورهمی فجر، شگفتی آفرید!

این بهت فقط برآمده از آن نیست که به مانند همه سالهای اخیر برخی از آثار وابسته به جریان سینمای دولتی توانسته اند نامزدیهای پرشماری داشته باشند بلکه ناشی از آن است که برخی از ضعیف ترین آثار جشنواره صدرنشین کمّی نامزدی سیمرغ هستند.

برای آن که قضیه روشن شود به مرور کمّی آثار غیرموجهی می پردازیم که صدرنشین دریافت سیمرغ هستند.

*صدرنشینی “ابد و یک روز” با ۱۰ نامزدی

بالاتر از همه فیلمهای دیگر اثری وجود دارد به نام “ابد و یک روز” به کارگردانی سعید روستایی؛ فیلمی که فقط از منظر قاب بندی سینمایی و تعدد لوکیشن که سنجیده شود یکی از کم بضاعت ترین آثار جشنواره است. فیلمی که بخش عمده اش در یک خانه محقر در حاشیه شهر می گذرد و از ابتدا تا انتهایش درگیریهای دو برادر لمپن مآب را نشان می دهد که انگار جز دست به یقه شدن کاری ندارند؛  فیلمی که تا می تواند نماهایی از توالت و چال آن را به انحاء مختلف نشان می دهد و برای آن که رقت قلب فراوان مخاطب را موجب شود لگن قرار دادن زیر یک ازکارافتاده را هم چاشنی کار می کند، شاید برای چشمک زدن به جشنواره های آن طرفی که ولوشده مشتری درجه دویی برای این محصول پیدا شود.

“ابد و یک روز” که شنیده هایی درباره سرمایه گذاری غیرمستقیم یکی از نزدیکان رییس دولت یازدهم که اخیرا سریال سازی در شبکه خانگی را هم تجربه کرده در آن وجود دارد در ۱۰ رشته نامزد دریافت سیمرغ شده است و البته در رشته های بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه آن هم در حالی که فیلمنامه آن تقلیدی از “مادیان” علی ژکان است.

*۹نامزدی عجیب و غریب “امکان مینا”

“امکان مینا”ی کمال تبریزی با ۹ نامزدی دیگر پیشتاز عجیب و غریب فهرست کاندیداهاست. چرا عجیب و غریب؟ چون این فیلم نه تنها استانداردهای تصویری مدیوم سینما را ندارد بلکه در طراحی صحنه و اجرا حتی در کارنامه سازنده اش هم اثر زیر حد متوسطی است.

کافی است یادمان بیاید اجرای سردستی نقاط عطف این فیلم در کاخ جشنواره با واکنش دفعی مخاطبان و سوت و کف مواجه شد تا دریابیم چقدر قرار گرفتن این فیلم در میان بالانشینهای نامزدی عجیب و غریب است.

البته که “امکان مینا” هم در هر سه رشته بهترین فیلم، کارگردان و فیلمنامه کاندیدا شده است!

*۷ نامزدی برای مدیرعامل خانه سینما

“دختر” رضا میرکریمی با ۷ نامزدی، دیگر مورد پرسش برانگیز هیأت داوران است. این فیلم که حتی یک گره روایی درست و منطبق بر اصول دراماتیک ندارد و در کارگردانی نیز حرف تازه ای در کارنامه میرکریمی نیست در سه رشته بهترین فیلم، کارگردانی و فیلمنامه هم کاندیدا شده است؛ رشته هایی که در هیچ یک از آنها حرف تازه ای برای گفتن ندارد.

فقط درنظر بگیرید تصویرسازی فیلمنامه نویس “دختر” از نوجوانان امروزی آن قدر تخیلگرا، مغلوط و برآمده از ذهنیت سناریست نسبت به دختران یک دهه قبلتر است که بعید است حتی یک دختر متولد دهه هفتاد بتواند خود واقعیش را در چنین اثری ببیند.

اینکه چنین فیلمی که کارگردانش هم مدیرعامل خانه سینماست نامزد ۷ سیمرغ بلورین شده است نیز از جمله موارد عجیب و غریب کاندیداتوریهای امسال است.

*۵ نامزدی برای فیلمی که نمی تواند گره گشایی کند…

“آخرین بار کی سحر را دیدی؟” فیلم جنایی فرزاد موتمن که در نقاط عطف به جای آن که مخاطب را منکوب کند او را به خنده وامیدارد با ۵ نامزدی دیگر مورد عجیب نامزدیهای امسال است. این فیلم هم به مانند “امکان مینا”، “دختر” و “ابد و یک روز” در هر سه رشته بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه کاندیدای دریافت سیمرغ است.

با محترم شمردن تلاشهایی که موتمن در این فیلم برای ساخت یک اثر جنایی دلهره آور انجام داده و البته این تلاشها در نیمه ابتدایی فیلم به بار نشسته اما مشکل اینجاست که نیمه دوم اثر به شدت سطحی و دمدستی اجرا شده و موتمن نتوانسته همان طور که گره خلق می کند آن را به نقطه پایانی نزدیک کند و البته که در این ضعف به اندازه کارگردانی، سناریست هم نقش دارد.

*بی توجهی به “بادیگارد” و…

فهرست عجیب و غریب بالانشینهای نامزدی را که کنار بگذاریم می رسیم به بی توجهی به یکی از شایسته ترین آثار جشنواره امسال یعنی “بادیگارد”.

“بادیگارد” ابراهیم حاتمی کیا یکی از معدود آثار جشنواره امسال بود که تمام و کمال برای مدیوم سینما تولید شده بود و نه فقط نماهای اکشن درست و درجه یکی در دل فیلم گنجانده شده بود که پیام به روز و البته مبتنی بر اوضاع منطقه ای اثر هم کمک می کرد تا این فیلم حداقل در چند رشته اصلی و از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی کاندیدا شود.

اما شاید موضع گیریهای صریحی که حاتمی کیا نسبت به سیاستگذاریهای جشنواره فجر داشته و البته واکنش اش به ماجرای عدم حضور بر فرش قرمز باعث شد این فیلم مورد توجه هیأت داوران قرار نگیرد.

دیگر فیلمی که ساختار سینمایی و سروشکل درستی داشته است و در فهرست نیست “سیانور” بهروز شعیبی است.

این فیلم هیچ که نداشته باشد اجرای درستی از برهه ای از زمان دارد که واقعا تصویرسازی درستی از آن در سینمای دهه اخیرمان نداشته ایم اما “سیانور” در هیچ رشته ای نامزد دریافت سیمرغ نشده است و از آن طرف یک کمدی کاملا تلویزیونی که بعید است حتی خود کارگردان هم بتواند بیشتر از ۱۰۰ کلمه برای آن فیلمنامه بنویسد نامش در فهرست نامزدیها به چشم می خورد.