پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، « شاخص‌های علوم انسانی » نام پروژه‌ای تحقیقاتی است که آکادمی علم و هنر آمریکا آن را اجرا می‌کند. هدف این پروژه جمع‌آوری داده‌های موردنیاز برای تحلیل وضعیت علوم انسانی در آمریکاست. در این پروژه داده‌های مربوط به پنج شاخص تحصیلات ابتدایی و متوسطه در علوم انسانی، فعالیت‌های دانشجویی و فارغ‌التحصیلان علوم انسانی، جنبه‌های کاری علوم انسانی، سرمایه‌گذاری و تحقیقات در علوم انسانی و علوم انسانی در زندگی آمریکایی، در سطح ملی و با دقت و گستردگی زیاد و در گسترۀ زمانی طولانی جمع‌آوری می‌شوند تا زیرساخت‌های اطلاعاتی لازم برای تحلیل روند تغییرات مرتبط با علوم انسانی در آمریکا فراهم شود و به تصمیم‌سازی‌های کلان این حوزه یاری رساند. این بخش به معرفی مختصری از این پروژه اختصاص دارد.
معرفی
عدم دسترسی به داده‌های آماری قابل اعتماد، جامع، به‌روز، متناسب و ثابت که برای ترسیم نمودارها و جداول ضروری‌اند، در سال ۱۹۹۸، «آکادمی علم و هنر آمریکا[۳]» را بر آن داشت تا پروژه‌ای را آغاز کند که تا امروز ادامه داشته و همواره در حال تکمیل و به‌روز شدن است. این پروژه « شاخص‌های علوم انسانی » نام دارد.
این شاخص‌ها عموماً آمار توصیفی کمی، واقعی، در سطح ملی و فراسیاسی هستند و رویکرد آن‌ها تشریح کیفیت زنده و جاری بودن علوم انسانی در متن جامعه و زندگی مردم است. جمع‌آوری، مهندسی، مدل‌سازی و تحلیل این شاخص‌ها در جهت گسترش و تکمیل زیرساخت‌های اطلاعاتی موجود پیرامون روند داده‌پردازی علوم انسانی بسیار حائز اهمیت است.
این شاخص‌ها به پنج بخش عمده تقسیم می‌شوند:
- تحصیلات ابتدایی و متوسطه در علوم انسانی[۴]
- فعالیت‌های دانشجویی و فارغ‌التحصیلان علوم انسانی[۵]
- جنبه‌های کاری علوم انسانی[۶]
- سرمایه‌گذاری و تحقیقات در علوم انسانی[۷]
- ۵ . علوم انسانی در زندگی آمریکایی [۸]
در این گزارش به‌طور خلاصه درمورد اصل این پروژه توضیحاتی ارائه می‌شود و در ادامه به‌طور خاص آخرین شاخص (علوم انسانی در زندگی آمریکایی) مورد بررسی تفصیلی‌تر قرار می‌گیرد. ویژگی این شاخص این است که شاخص‌هایی مثل میزان بازدید از پارک‌های تاریخی، موزه‌های هنری، استفاده از کتابخانه‌های عمومی، آموزش‌های رایج مرتبط با علوم انسانی مثل نویسندگی و زبان‌آموزی را به‌عنوان شاخص‌های حضور و ورود علوم انسانی به زندگی عمومی مطرح می‌کند و براساس آن آمارهایی برای ارزیابی حضور علوم انسانی در زندگی روزمرۀ مردم ارائه می‌دهد.
در این بخش کار با بررسی مهارت‌های بنیادینی چون سواد، مطالعه، یادگیری زبان‌های دیگر و … آغاز می‌شود و با تشریح تلاش‌هایی که برای حفظ جذابیت و توجه به علوم انسانی در سیر آموزش‌وپرورش صورت گرفته است، ادامه می‌یابد. همچنین مروری بر وضعیت کتابخانه‌های آمریکا صورت می‌گیرد که درواقع نقطۀ اصلی تماس مردم با امور و موضوعات مبتلابه علوم انسانی، و خط مقدم دسترسی عمومی به اینترنت است. اثری که اینترنت بر مشارکت عمومی در امور مربوط به علوم انسانی گذاشته، کاملاً محسوس است. به‌طوری‌که محققان در پی راه‌ها و سازوکارهایی برای سنجش کمی و کیفی درگیری و نقش‌آفرینی مردم در فعالیت‌های آنلاین مربوط به علوم انسانی هستند. امروزه ارزیابی میزان آگاهی عمومی از مکان‌های مربوط به موضوعات یا رویدادهای مربوط به علوم انسانی، امری دشوار است.
هم‌اکنون این پروژه در قالب یک سایت اینترنتی و به‌صورت آنلاین ادامۀ فعالیت می‌دهد و هرروز از طریق بخش ارتباط و نظرسنجی در صفحۀ اصلی سایت، داده‌های جدید را دریافت می‌کند و مرتب نتایج تحلیلی خود را به شکل جداول و نمودارهای ترسیمی و … بر خروجی همان سایت قرار می‌دهد.
تفاوت این پروژه با پروژه‌های آماری متعارف
- ۱. جمع‌آوری داده‌ها در عین جامعیت و دارا بودن عناوین و زیرمجموعه‌های بسیار، کاملاً دقیق و به‌صورت موردی است و بسیاری از پدیده‌ها و مسائل مربوط به علوم انسانی، رشته‌ها، زیرشاخه‌ها و زیرمجموعه‌های آن را بررسی کرده است؛
- ۲. گسترۀ زمانی طولانی جمع‌آوری این داده‌ها امکانی عالی را برای درک و مشاهدۀ کلی روند ایجاد یا تغییرات یک پدیدۀ مربوط به علوم انسانی فراهم می‌کند. و این در جهت تصمیم‌سازی‌های کلان، بهینه‌سازی سیاست‌گذاری‌های موردی و هدایت صحیح سرمایه‌ها در مسیر تولید علم و ثروت بسیار مورد استفاده بوده و کاملاً کاربردی است؛
- ۳. در این پروژه به‌جای اینکه به بنگاه‌های تولید داده مراجعه شود، با مصرف‌کننده‌های داده‌ها همکاری شده و ضمن تشخیص نیاز مؤسسات و نهادهایی که خروجی این پروژه خوراک آن‌هاست، از ذره‌ذرۀ داده‌های موردی خام و تحلیل‌نشده‌ی هرمؤسسه و نهاد و ارگان، برای تکمیل یک پازل جامع، کامل و عظیم بهره جسته شده است.
برای مثال، داده‌های آماری مربوط به حضور افراد چهل تا پنجاه‌ساله در سینما در چند سال مختلف شاید به‌تنهایی مهم نباشد، اما زمانی که در کنار اطلاعات مربوط به بودجۀ فرهنگی، هزینه‌های هالیوود، فرازوفرود تئاتر، میزان شیوع افسردگی در بین افراد همان سنین و هزینه‌های تحمیلی به بیمه‌های تأمین اجتماعی در همان سال‌ها، قرارگیرد و بررسی شود، نتایج بسیار مهم، مفید و قابل‌توجه خواهد بود. حال هرقدر این بازۀ زمانی گسترده‌تر باشد، خروجی حاصل از تحلیل داده‌ها موثق‌تر و قابل‌اتکاتر خواهد شد.
دپارتمان ارتباط و نظرسنجی
حدود ۱۴۰۰ نهاد علمی و دانشگاهی در رشته‌های علوم انسانی در آمریکا وجود دارد. تعدادی از این نهادها و تشکل‌ها عبارت‌اند از: شورای جمعیت علما و فضلای آمریکایی[۹]، آکادمی مذهب آمریکا [۱۰]، اتحادیۀ ملی علوم انسانی [۱۱]، انجمن تاریخ آمریکا[۱۲]، انجمن علوم سیاسی آمریکا[۱۳]، انجمن هنر و محصولات هنری[۱۴]، جمعیت زبان‌شناسی آمریکا[۱۵] و انجمن زبان‌های مدرن[۱۶]. دپارتمان ارتباط و نظرسنجی پروژۀ «شاخص‌های علوم انسانی»، به‌طور منظم و با سؤال‌ها و فرم‌های یکسان، مدام در حال جمع‌آوری نظر، اطلاعات، داده‌های تولیدی یا به‌دست‌آمدۀ جدید، از اعضای هیئت‌های علمی، هیئت‌های امنا و اعضای معمولی این نهادهای مرتبط با علوم انسانی است. در زمینه‌هایی چون تاریخ، زبان‌آموزی، ادبیات مدرن، تاریخ هنر، سینما، زبان‌شناسی، دین، فلسفه و …
نمونه‌ای از نمودارها
در ادامه مطلب برای نمونه تعداد محدودی نمودار آماری از صدها نمودار موجود در این سایت برای آشنایی بیشتر با رویکرد پروژه، ارائه‌شده است. توجه به این نمودارها، نحوۀ یاری‌رسانی این پروژه به سرمایه‌گذاران و صاحبان مشاغل را برای جهت‌گیری‌های مالی و اعتباری و تصمیم‌گیری‌های زمانمند در حوزۀ علوم انسانی آشکار می‌نماید. لازم به ذکر است این نمودارها از بخش پنجم این گزارش (علوم انسانی در زندگی آمریکایی) انتخاب شده‌اند.
منبع: بردار
