بررسی تکنولوژی سه بعدی در سینما

این روزها حتما کلمه ی سه بعدی را زیاد شنیده‌ایم، آیا می دانید فیلم سه بعدی چگونه ساخته می شود؟

حتما فکر می کنید تکنولوژی ساخت فیم سه بعدی، تکنولوژی بسیار جدیدی است که تازه مورد استفاده قرار گرفته است. اولین تصاویر سه بعدی در تاریخ سینما، 98 سال پیش یعنی در سال 1294 شمسی در نیویورک آمریکا توسط ادوین پورتر و ویلیام ودل ساخته شده، ولی می توان گفت اولین فیلم رسمی سه بعدی که در سینما اکران شد، فیلم شیرهای زولو در سال 1331 شمسی بود که در دو سالن سینما در شهر لس آنجلس امریکا به نمایش گذاشته شد.

اما به علت هزینه های گزاف، ساخت فیلم های سه بعدی تا همین چند سال پیش فراموش شده بود اما با پیشرفت فناوریهای جدید در این زمینه و پایین آمدن هزینه ی ساخت این نوع فیلمها، در حال حاضر جایگاهی ویژه پیدا کرده‌اند.

به گزارش بروز در ادامه می خواهیم بررسی کنیم که فیلمهای سه بعدی چگونه ساخته می‌شوند فیلم آواتار را می ‌توان به عنوان سنگ بنای تحول تکنولوژی سه بعدی در سینما در نظر گرفت. شاید بتوان گفت جیمز کامرون، دوباره تکنولوژی سه بعدی را به سینما برگرداند.او مدت زیادی صبر کرد، تا فناوری به جایی برسد که بتواند فیلم خودش را بسازد. از ایده ی اولیه ی فیلم تا اکران فیلم در سال 1388 چیزی حدود 23 سال گذشت. این مدت زمان به این دلیل بود که کامرون برای فیلم برداری فیلمش به دوربینی نیاز داشت تا وزن مناسبی داشته باشد، جالب است بدانید دوریبن های سه بعدی در آن زمان چیزی حدود 200 کیلوگرم وزن داشتند و در نهایت شرکت سازنده(سونی) توانست وزن دوربین را برای ساخت فیلم به 20 کیلوگرم کاهش دهد. دوربین های سه بعدی در اصل کارکرد چشم انسان را شبیه سازی می کنند و با استفاده از دو لنز مثل چشم راست و چپ و تلفیق این دو تصویر با هم بعد سوم را برای ما می سازند.

حالا فیلم های سه بعدی در سینما را چگونه باید دید؟ در حال حاضر برای دیدن فیلم های سه بعدی در سینما ها، باید از عینک های مخصوصی استفاده کرد که این عینک ها به سه دسته ی کلی تقسیم می شوند: اولین دسته عینک های active نام دارد که این عینک ها بیشتر در تلویزیون های سه بعدی کاربرد دارد و مورد استفاده قرار می‌گیرد، در این تکنولوژی دو تصویر متناوب برای چشم راست و چپ پخش می شود. این عینک در هر لحظه جلوی دید یکی از چشم ها را می گیرد تا تصویر مربوط به چشم دیگر، پخش و دیده شود. زمانی که این تصاویر با سرعت با یکدیگر ترکیب می شوند، تصویری را می سازند که بیننده می تواند در آن، عمق یا بعد سوم را مشاهده نماید. تصاویر در این عینک با سرعت 144 بار در ثانیه، یعنی برابر با سرعت تحلیل تصاویر در مغز چشمک می زنند. این عینک ها به دلیل تکنولوژی ای که دارند عمدتا قیمت بالایی دارند و همچنین به دلیل تغییر متناوب تصویر برای هر چشم، بعد از مدتی باعث خستگی چشم می شوند، همچنین این عینک ها به باتری هم نیاز دارند.

دسته ی دوم عینک های passive نام دارند که از این عینک ها بیشتر در سینما استفاده می شود و امروزه کم کم عینکهای active هم دارند در تلویزیون ها جایشان را به این عینک ها می‌دهند. اساس کار این عینک‌ها قطبی کردن نور است. شیشه‌های این عینک‌ها نورهای ساطع شده از پرده را در جهت مخالف یکدیگر پلاریزه کرده و بدین ترتیب یک چشم، نور قطبی عمودی و دیگری نور قطبی افقی را می‌بیند . البته پروژکتور مورد استفاده در این تکنولوژی، برای از بین بردن پرش در تصاویر، هر فریم را سه بار پخش می‌کند. عینک های passive بسیار ارزان قیمت بوده و مانند عینک های معمولی است و هیچ نیازی به باتری ندارند. دسته ی سوم عینک های سه بعدی به نام dolby 3D معروف است، این عینک‌ها بر اساس طول موج کار می کنند در این تکنیک با نصب یک فیلتر ویژه چرخان در پروژکتور مخصوص نمایش، طول موج‌ها دسته بندی شده و به صورت سه نور قابل دیدن برای انسان شامل قرمز، آبی و سبز به پرده می‌رسند. با چندتایی شدن طول موجهای ارسالی، عینک Dolby 3D موجب می‌شوند تا هر چشم تنها طول موج خاصی از هر رنگ را ببیند که به این ترتیب تصاویر عمق یافته و سه بعدی دیده می‌شوند.این عینک ها نیز قیمت بالایی دارند.

البته امروزه تمام کمپانی های معتبر در تلاش هستند که کلا عینک را از معادلات مربوط به فیلم های سه بعدی حذف کنند و چند شرکت توانسته‌اند این کار را برای گوشی‌های همراه انجام دهند ولی برای خود سه بعدی بینی در سینما بنظر می‌رسد هنوز هم راه طولانی در پیش باشد. در کشور ما هم تلاشهای خوبی برای به روز کردن سینماها صورت گرفته است ولی چیزی که مشخص است این است که هنوز در تجهیز سینماهای کشور به آخرین تکنولوژی های دنیا و همچنین ساخت فیلم های سه بعدی در اول راه قرار داریم و ساخته شدن اولین فیلم سه بعدی ایرانی می تواند شروع خوبی برای این راه طولانی باشد.

گردآورنده : ندا روشنی