چالش جدید اپل برای ایرانی‌ها

 اگرچه برنامه‌نویس‌های ایرانی بسیاری در کشور ما وجود دارد که چه در حوزه سیستم عامل اندروید و چه iOS، اپلیکیشن‌های زیادی را در فروشگاه‌های آنلاین اپلیکیشن قرار دادند، اما برخلاف تصور برخی که شرکت‌های فناوری تحت تاثیر تحریم‌ها قرار نمی‌گیرند، همواره مشکلاتی برای این برنامه‌نویسان و اپلیکیشن‌های ایرانی وجود داشته است. خطای 1009 یکی از شناخته‌شده‌ترین این مشکلات است که مدت‌هاست باعث آزار کاربران ایرانی شده و اغلب از فعالیت کاربران ایرانی جلوگیری می‌کرد.

اما در سال‌های اخیر و جدیدترین نبرد شرکت‌های خارجی و فروشگاه‌های آنلاین آمریکایی با اپلیکیشن‌های ایرانی، از زمانی آغاز شد که اپل تنها چند ماه پس از گشودن درهای فروشگاه آنلاین خود به اپلیکیشن‌های ایرانی در سپتامبر ۲۰۱۶، با فرمان دونالد ترامپ، رییس‌ جمهوری آمریکا برای تحریم علیه ایران، برخی اپلیکیشن‌های ایرانی را از اپ‌استور حذف کرد.

البته محمدجواد آذری جهرمی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- اعلام کرد حذف برنامه‌های ایرانی از اپ‌استور را به‌طور قانونی پیگیری می‌کند. در آن زمان حتی برخی از فعالان حوزه فضای مجازی و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های ایرانی با ارسال نامه‌ای رسمی از تیم کوک -مدیرعامل اپل- درخواست کردند این اقدام را متوقف کند. هرچند این نامه هم به جایی نرسید.

موضوع حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور کاملا حل نشده بود که گوگل نیز به فاصله‌ی دو هفته پس از اپل و در اقدامی مشابه، نرم‌افزارهای ایرانی را از گوگل‌پلی – فروشگاه آنلاین نرم‌افزارهای اندرویدی – با توجیه مشابه تحریم‌های دولت آمریکا علیه ایران حذف کرد. اما به دنبال حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از اپ‌استور، برخی شرکت‌ها و اپلیکیشن‌های ایرانی برای دور زدن این محدودیتِ ایجاد شده، سراغ استفاده از اکانت‌های اینترپرایز (Enterprise) رفتند و بدین‌ترتیب امکان استفاده از اپلیکیشن‌های خود را برای کاربران ایرانی گوشی‌های آیفون فراهم کردند.

این روش تا چندین ماه ادامه داشت تا جایی که فعالیت حساب‌های سازمانی شرکت‌ها هم غیرفعال و استفاده از آن‌ها در گوشی‌های آیفون حذف شد تا بار دیگر امکان استفاده از اپلیکیشن‌های ایرانی در این گوشی‌های غیرممکن شود و توسعه‌دهندگان ناچار به تغییر این اکانت‌های اینترپرایز در مدت‌های زمانی کوتاه شوند و تا امروز هم این روند ادامه دارد و اگر توسعه‌دهندگان ایرانی نتوانند به روش‌های مختلف، اپلپکیشن‌ خود را در اپ‌استور قرار دهند، از اکانت‌های اینترپرایز استفاده می‌کنند.

در اقدامی دیگر که توسط اپل صورت گرفته است، ساخت اپل آی‌دی با شماره ایرانی امکان‌پذیر نیست. درواقع اپل برای افزایش امنیت حساب‌های خود، از کاربران هنگام ساخت حساب کاربری اپل یا همان اپل‌ آی‌دی، کد تایید می‌خواهد که دریافت این کد برخلاف معمول که از طریق ایمیل هم انجام می‌شد، نیازمند شماره تلفن است که با برقراری تماس یا پیامک این کد را ارسال کند، اما از آنجایی که به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران، شماره کشورمان در لیست بسیاری از شرکت‌های فناوری نیست، این بار هم کاربران با مشکل مواجه می‌شوند.

البته آن دسته از کاربرانی که پیش از این موفق به ساخت حساب کاربری اپل بودند، می‌توانند از همان حساب قبلی برای محصولات جدید اپل استفاده کنند و این موضوع برای کاربران جدید که می‌خواهند اقدام به ساختن اپل آی‌دی کنند، مشکل‌ساز شده است. البته بسیاری از کاربران به کمک شماره‌های مجازی به ساخت اپل‌ آی‌دی اقدام می‌کنند، اما این شماره‌ها هم فقط به مدت محدودی قابل دسترسی خواهند بود و پس از آن غیر فعال و به سایر افراد واگذار می‌شوند.

در نهایت با توجه به اینکه شکایت‌ها و اقدامات قانونی نتیجه‌ای نداده، این شرکت‌ها هستند که باید برای مقابله با تحریم‌های یک‌جانبه و ظالمانه، روش‌های توسعه برنامه‌های خود را تغییر دهند و استفاده از محصولات خود را برای کاربران هموار کنند، همان‌طور که در این سال‌ها و با وجود تحریم‌ها، شرکت‌ها و کاربران ایرانی همواره راهی برای مقابله و دور زدن تحریم‌ها پیدا کرده‌اند و باید دید مشکل شماره تلفن برای کاربران ایرانی، چطور به دست شرکت‌ها چاره‌ می‌شود.