پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی،با پیشرفت فناوری و افزایش نقش ارتباطات دیجیتال در کسب و کار، نقش فناوری اطلاعات در توسعه کشورها اهمیت بیشتری یافت. در چنین فضایی به نظر می‌رسد هوشمندسازی شهرها و ارائه خدمات دیجیتال برگ برنده‌ای برای کشورها در دستیابی به توسعه و اقتصاد پایدار تبدیل شده است.
در آخرین همکاری شرکت‌های مخابرات ایران و کره‌جنوبی، قرار است این دو کشور تفاهمنامه همکاری به امضا برسانند تا بر مبنای آن، ایران از توان و ظرفیت شرکت‌های بخش خصوصی کره‌جنوبی برای توسعه شبکه مخابراتی کشور استفاده کند. به گزارش ایرنا، داود زارعیان، سخنگوی شرکت مخابرات ایران در این زمینه گفت: با امضای این تفاهمنامه، اجرای طرح‌هایی مانند پروژه هوشمندسازی شهر قم سرعت بیشتری خواهد گرفت.
آذر سال گذشته، در دیدار قائم‌مقام، معاونان و کارشناسان شرکت مخابرات کره‌جنوبی با سرپرست شرکت مخابرات ایران، دو شرکت تصمیم گرفتند در قالب توسعه همکاری‌های دوجانبه، طرح‌هایی همچون هوشمندسازی شهر قم را با همکاری یکدیگر انجام دهند.
به گزارش روابط عمومی شرکت مخابرات ایران، قائم‌مقام شرکت مخابرات کره‌جنوبی (KT) به ارائه گزارشی درباره بازدید قم و تشریح نیازهای الکترونیک این شهر پرداخت و گفت: با بازدیدی که از بخش‌های مختلف این شهر داشتیم، دریافتیم ظرفیت زیادی درآن برای استفاده از خدمات الکترونیکی وجود دارد و در راستای اجرای این پروژه آمادگی خود را اعلام می‌کنیم.
باید به این نکته توجه داشت که اجرای پروژه‌هایی مانند شهر هوشمند که بخشی از طرح شهر الکترونیک به شمار می‌آید، زمینه‌ساز دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی در هر نقطه از جهان است. در اجرای طرح این شهرها مسائلی همچون ترافیک، میزان مصرف انرژی، آلودگی، تخریب زمین، بروزرسانی و بهینه‌سازی زیرساخت‌های شهری و بهبود کیفیت زندگی از طریق یک رویکرد نوآورانه و سیستماتیک، با هدف بهینه‌سازی فرآیندهای مدیریت شهری مورد توجه و بررسی قرار می‌گیرد.
ایجاد و توسعه زیرساخت‌های فیزیکی، نخستین نیاز هوشمندسازی
کره‌جنوبی به عنوان یکی از پیشگامان هوشمندسازی شهرها، توانسته از ارتباطات و فناوری اطلاعات استفاده زیادی کند و هم در زمینه اینترنت و هوشمندسازی و هم در زمینه زیرساخت‌های شهری عملکرد خوبی را از خود ارائه دهد. این طرح نه‌تنها در قم بلکه در بسیاری از شهرهای ایران بررسی شده و قابلیت اجرا در سطح ملی را نیز دارد. با این حال در قم به عنوان شهر نمونه آزمایشی برای گام نخست طرح‌های این چنینی در نظر گرفته شده و بر اساس آن در طول یک سال نیز به مرحله بهره‌برداری خواهد رسید. شهرهای هوشمند دارای زیرمجموعه، زیر سیستم و مولفه‌هایی از جمله مدیریت هوشمند شهری، انرژی هوشمند، ساختمان هوشمند، حمل‌ونقل هوشمند، زیرساخت هوشمند، فناوری هوشمند، سلامت و مراقبت‌های بهداشتی هوشمند و شهروند هوشمند است و از همه مهم‌تر آنکه این شهرها براساس زیرساخت‌های زندگی الکترونیک طراحی می‌شود و نیازهای افراد باید با استفاده از آخرین فناوری‌های روز دنیا تامین شود.
علیرضا مشک‌فروش، عضو کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه (نصر) در زمینه ایجاد شهرهای هوشمند در ایران به صمت گفت: «به‌طور قطع مسیر زیادی تا رسیدن به جایگاه نمونه‌های موفق جهانی باقی مانده است. ما در همه زمینه‌ها به دنبال داخلی‌سازی بودیم و همین باعث شد از استانداردهای دنیا فاصله بگیریم. به همین دلیل زمان زیادی لازم است تا به جایگاه جهانی برسیم. هرچند تا حدودی زیرساخت‌ها فراهم شده اما به دلایل متنوع امنیتی، سیاسی و گاهی اقتصادی پهنای باند لازم در اختیار کاربر قرار نمی‌گیرد. به عنوان نمونه در زمینه اتصال به درگاه بانک‌ها و استفاده از خدمات الکترونیک گاهی زمان زیادی صرف می‌شود و کاربر ترجیح می‌دهد از این راه صرف نظر کند و در بانک حضور یابد. چنین ضعفی به موضوع تامین نشدن زیرساخت‌های لازم بازمی‌گردد. همچنین شاهدیم که شهرهای بزرگ از جمله شیراز، اصفهان، تبریز و تهران در این زمینه حمایت‌های خوبی شده‌اند اما در شهرهای کوچک فعالیتی در این زمینه نمی‌بینیم. »
وی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: «این موضوع را می‌توان شمشیری دو لبه خواند که هم خوب و گاهی هم بد است و با مشکلات قانونی نیز مواجه است. به عنوان نمونه دسترسی «ساتنا» و «پایا» به درگاه بانک‌های بزرگی مانند ملی و ملت وجود دارد، اما بانک سرمایه چنین قابلیتی ندارد چراکه قدرت مالی پایین‌تری دارد و از نظر سیاست‌های بانکی اجرای آن به ضررش تمام خواهد شد. در بحث امنیت نیز با نگاهی به الگوهای جهانی، بیشتر کشورهای دنیا از نرم‌افزارهای خاصی برای امنیت داده‌ها استفاده می‌کنند و بانک مرکزی نیز همین نرم‌افزارها را خریداری کرده و مورد استفاده قرار داده اما بسیاری از کارشناسان معتقدند این روند با مشکل روبه‌رو خواهد شد اما حقیقت این است که این روند در امنیت و تبادل اطلاعات کمک بسیاری خواهد کرد. »
مشک‌فروش با اشاره به روند دیجیتالی شدن خدمات افزود: «در زمینه هوشمندسازی شهرها نیز که مخابرات متولی اجرای آن است، باید مشکل زیرساخت حل شود و در این صورت طرح‌های مرتبط با آن از جمله شهرهای الکترونیک آماده اجرا خواهند شد. باید دقت داشت که سرمایه‌گذاری مخابرات به عنوان بخش دولتی می‌تواند به توسعه این طرح‌ها کمک کند. »
آنچه لازمه ایجاد چنین شهرهایی است، ایجاد و توسعه زیرساخت‌های فیزیکی است تا بتواند به ابزاری برای ارائه خدمات از سوی مدیران شهری تبدیل شود و نیازهای شهروندان را نیز برآورده کند. شهرهای الکترونیک به دلیل ماهیت خود با اینترنت بیش از هر راه ارتباط دیگری درگیر هستند و بر همین اساس کیفیت پهنای باند و سرعت اینترنت در راه‌اندازی شهرهای الکترونیک حرف نخست را می‌زند.
خدمات دیجیتال، نیازی غیرقابل انکار
مهم‌ترین ویژگی شهرهای الکترونیک آن است که نیاز به حضور فیزیکی در اداره‌ها، سازمان‌ها و سطح شهرها را کاهش می‌دهد و به همین دلیل نیاز به آموزش الفبای «آی‌سی‌تی» به شهروندان جزو مولفه‌های ضروری توسعه این شهرها به شمار می‌آید. در کنار حضور نیافتن شهروندان در اداره‌ها، شبکه حمل‌ونقل شهری نیز با بار ترافیک کمتری مواجه شده و در کوتاه‌ترین زمان ممکن امکان مدیریت بحران در شهرها فراهم خواهد شد. بر همین اساس نیز کارشناسان معتقدند شهر الکترونیک نیازی غیرقابل انکار است که باید با توجه به رویکرد جهانی در طول ۲۰ سال گذشته و اطلاعاتی شدن جوامع با سرعت بیشتری به سوی اجرای آن پیش رفت.
به‌طور کلی الگوی طرح‌های شهر الکترونیک در ۴مرحله اجرا می‌شود؛ نخست، مرحله پیدایش نام دارد که بر مبنای آن لازم است سند راهبردی بر مبنای مطالعات میدانی از امکانات و ظرفیت‌های موجود تهیه شود، در این زمینه استفاده از تجربه‌های جهانی بیش از هر چیزی تاثیرگذار خواهد بود. پس از آن، مرحله ارتقا قرار دارد که بر مبنای آن شهر الکترونیک فعالیت خود را با ارائه ابتدایی‌ترین خدمات بر شبکه اینترنت از طریق وب‌سایت‌های طراحی شده آغاز می‌کند. در مرحله سوم که تعامل نام دارد، تعاملی دو سویه میان مدیران شهری و شهروندان از طریق وب‌سایت‌ها ایجاد خواهد شد و در نهایت در قالب مرحله یکپارچگی، آخرین حلقه ایجاد شهر الکترونیکی نیز تکمیل و دامنه خدمات ارائه شده به شهروندان گسترش می‌یابد و خدمات متنوع‌تری عرضه می‌شود.
محمودرضا خادمی، از دیگر اعضای کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه (نصر) در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: «در مقایسه با نمونه‌های جهانی و بررسی روند مطلوب خدمات نمی‌توان به طور کلی نظر داد اما باید گفت در بحث سرویس‌های بانکی خدمات مطلوبی ارائه شده است. البته بحث‌هایی در زمینه امنیت این سرویس‌ها وجود دارد که شاید هنوز در سطح بالایی نباشد اما تلاش‌های زیادی شده و هنوز هم در حال بهبود است. باید توجه داشت امنیت امری نسبی است با این حال باید تمام موارد امنیتی در شبکه در حد توان به‌کار گرفته شود. علاوه بر این بسیاری از سازمان‌ها در حال همگام شدن با روند خدمات دیجیتالی هستند. »
وی افزود: «به نظر می‌رسد فاصله چندانی با آمار جهانی نداشته باشیم و تنها با حل شدن مسائلی مانند پهنای باند و بحث شبکه بتوان به حد جهانی رسید البته در چند سال اخیر تغییرات زیادی داشتیم اما هنوز هم به اندازه نیاز جامعه نیست و دسترسی به محتواها با پهنای باند فعلی به سختی انجام می‌شود. تاکنون بخش خصوصی بسیار خوب عمل کرده اما از نظر حجم محتوا دولت رتبه نخست را دارد. »
خادمی روند هوشمندسازی شهرها را لازم و ملزوم شهر الکترونیک خواند و گفت: «شبکه و محتوا بستری برای ارائه سرویس است و به طور عمده با ظهور شهرهای الکترونیک افراد روند استفاده از آن را یاد می‌گیرند. تجربه نشان می‌دهد آموزش به صورت جداگانه نیاز نیست بلکه همراه هر سرویس آموزش و فرهنگسازی نیز به جامعه می‌آید. »
به جرات می‌توان گفت مهم‌ترین خدمت الکترونیکی در شهرهای الکترونیکی، خدمات بانکداری الکترونیک است و در کنار آموزش به شهروندان برای استفاده از این خدمات باید امنیت و سهولت دسترسی به آن نیز تضمین شود. تمامی این موارد نیازمند ایجاد بسترهای مناسب است. بسترهایی که هم از نظر زیرساختی و هم از نظر محتوا قابل بحث و بررسی هستند و به نظر می‌رسد علاوه بر فعالیت‌هایی که تاکنون انجام شده، اجرای طرح‌هایی مانند هوشمندسازی شهرها و به ویژه استفاده از تجربه‌های کشوری پیشرفته مانند کره‌جنوبی به رشد ایران در این بخش از فناوری اطلاعات کمک بسیاری کند.
منبع: صمت
