گردش مالی کشورهای دنیا در اقتصاد هنر بیش از درآمد نفتی ماست

به گزارش فناوری فرهنگی،ایمانی خوشخو در همایش «اقتصاد هنر» با تاکید بر فرهنگ و هنر به عنوان منابع جایگزین نفتی، گردش مالی کشورهای دنیا در زمینه اقتصاد هنر بیش از درآمد نفتی کشور شمرد.

محمدحسین ایمانی‌خوشخو، رییس کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی عصرشنبه ۹ اسفندماه در همایش ملی «اقتصاد هنر ایران» که در تالار ایران فرهنگستان هنر برگزار شد،‌ در سخنانی در این باره اظهار داشت:‌ امروز در جایگاهی قرار گرفتیم که بسیاری از نهادها و سازمان‌ها مسئله اقتصاد هنر را در دستور کار خود قرار داده‌اند و در فضای کنونی بحث اقتصاد هنر جایگاه روشن‌تری نسبت به گذشته دارد.

این استاد دانشگاه با اشاره به جایگاه اقتصاد مقاومتی ادامه داد: نخستین باری که بحث اقتصاد مقاومتی مطرح شد در سال 1389 بود که مقام معظم رهبری به آن اشاره داشتند و در آن زمان کشور با فشارهایی مواجه شده بود و باید آن‌ها را از سر می‌گذراند که مطرح کردن این مسئله نشان از دوراندیشی ایشان دارد.

خوشخو به واژه اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و یادآور شد: ما در سطح بین‌الملل واژه‌ای معادل اقتصاد مقاومتی نداریم اما معنی آن این است که کشوری در مواجه با بحران‌های مختلف عکس‌العمل نشان دهد و بتواند از آن رها شود.

رییس کمیسیون هنر و معماری شواری عالی انقلاب فرهنگی به منابع نفتی کشورکه بخش عمده اقتصاد کشور به آن وابسته است، اشاره و تصریح کرد: ما امروزه بزرگترین منبع درآمدی خود را وابسته به منابع نفتی کشور می‌دانیم که اگر با مخاطره مواجه شود، اقتصاد ما نیز دچار مشکل خواهد شد و در چنین شرایطی باید طرح‌های اقتصادی را پیگیری نماییم که جایگزینی برای این منابع باشند که اگر روزی استخراج نفت به صرفه نبود، وابسته به این منابع نباشیم.

وی به تشریح منابع جایگزین نفت که قابلیت جایگزینی بین‌المللی را دارند، اشاره و تاکید کرد: نگوییم هیچ چیز برای جایگزین کردن نفت نداریم، همانطور که رییس‌جمهور در سفر استانی خود به اصفهان از لزوم سرمایه‌گذاری در زمینه فن‌آوری‌های نوین، فرهنگ و هنر به عنوان مقدمه‌ جایگزینی منابع نفتی عنوان کرد که با فکر و اندیشه سروکار دارد.

ایمانی درآمد سهل‌الوصولی که از منابع نفتی به کشور می‌رسد، موجب عدم استفاده از توانمند‌ی‌های بالقوه در فرهنگ و هنر دانست و افزود: درآمدهای نفتی که بسیار سهل‌الوصول در این سال‌ها به کشور رسیده اجازه نداده تا توانمندی‌های بالقوه کشور بروز پیدا کند و موجب ضعف در صنعت شده که بهترین صنعت همان صناعت است که هر مقوله‌ای که تبدیل به شغل شود را در بر می‌گیرد. مثل صنعت سینما، صنعت موسیقی و … که موجب گردش مالی در کشور می‌شود و این قابلیت را دارد که یکی از جایگزین‌های نفت شوند و می‌توانند صنایع مولد در کشور باشند.

معاون اسبق هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تجربه دیگر کشورها در زمینه اقتصاد هنر یادآور شد: گردش مالی سایر کشورها در حوزه اقتصاد هنر بیش از درآمد نفتی کشور ماست و به صورت بالقوه می‌تواند راهکاری مناسب برای درآمدزایی باشد.

وی زمینه مطالعاتی اقتصاد هنر را در دیگر کشورها نزدیک به 3 دهه ارزیابی کرد و در مورد این گونه مطالعات در کشور عنوان کرد: گرچه در دنیا نزدیک دو یا سه دهه است که به مسایل مربوط به اقتصاد هنر می‌پردازند و در کشور ما زمینه مطالعاتی کمی دارد اما در سطوح برنامه‌ریزی کشور به هنر اینگونه نگاه نمی‌شود.

ایمانی خوشخو سهم هنر در تولید ناخالص ملی را بسیار اندک شمرد و در خصوص مسایل مربوط به حمایت‌های دولتی افزود: برخی به مقوله هنر به عنوان منابع درآمدی می‌نگرند و برخی نیز برعکس بر این باورند که نمی‌توان به مقوله فرهنگ و هنر به عنوان منابع درآمدزا نگاه کرد و باید مورد حمایت قرار گیرد و آن را ناشی از ویژگی‌های هنر می‌دانند به عنوان مثال عدم رقابتی بودن محصولات هنری، قدرت انتخاب مصرف کننده‌ها و مسایلی از این دست را از جمله این ویژگی‌ها قلمداد می‌کنند و معتقدند که دولت باید به شکلی غیر مستقیم به آن یارانه اختصاص دهد و مورد حمایت قرار گیرد. مثل معافیت‌های مالیاتی یا حمایت از صادرات آثار هنری آن‌ها.

او با اشاره به ویژگی مقوله فرهنگ و هنر در زمان جنگ یادآور شد: سه مقوله هنر، ورزش و گردشگری حتی در زمان جنگ میان کشورها نیز کارکرد خود را دارند همان طور که در دوران مسئولیتم در وزارت ارشاد که ارتباط خوبی با اروپا نداشتیم اما برای ارکستر سمفونیک تور سراسری به کشورهای اروپایی راه اندازی کردیم که بسیار با استقبال روبرو شد.

ایمانی در بخش دیگری از سخنانش به دیپلماسی هنر اشاره کرد و افزود: استفاده از هنر در صادرات نکته تأثیرگذاری در دیپلماسی هنر است و در عرصه بازاریابی بین المللی هم می تواند کمک قابل توجهی داشته باشد.

وی به ضرورت تشویق بخش خصوصی برای ورود به عرصه اقتصاد هنر نیز تأکید کرد و گفت: از آنجا که مسئله امروز ما رفع موانع تحریم‌هاست و به دنبال جایگزینی هستیم پیشنهاد می‌کنم تا کارگروهی با حضور پژوهشگران، نمایندگان صنوف، مدیران و هنرمندان بخش خصوصی داشته باشیم تا الگویی ایرانی اسلامی برای اقتصاد هنر طراحی کنیم.

محمد حسین ایمانی خوشخو در پایان سخنانش تاکید کرد: تجربه دیگر کشورها می‌تواند ما را در ارایه الگوی ایرانی- اسلامی اقتصاد هنر کمک کرده و راه را برایمان کوتاه‌تر کند و می‌توان در کوتاه مدت آن را برنامه‌ریزی کرد، باید جایگاه بخش دولتی، بخش خصوصی،‌ شیوه حمایت‌ها و … مشخص شود و این برنامه‌ریزی در اختیار دولت قرار گیرد که قطعا با استقبال بخش دولتی نیز مواجه خواهد شد.

این نشست با ارائه مقالات علمی به کار خود ادامه داد.

منبع: فرهنگستان هنر