پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، چهارمین نمایشگاه ایران نوشت در حالی روز دوم شهریور آغاز به‌کار کرد که ۴۰تولیدکننده داخلی در آن شرکت کرده‌اند؛ حضوری که ۳دوره قبل کمتر از این تعداد بوده و امسال نشان از استقبال و انگیزه بیشتر تولیدکننده‌های داخلی دارد؛ تولیدکننده‌هایی که شاید تا همین دهه گذشته به‌دلیل وفور محصولات خارجی توان رقابت با نوشت افزارهای غیروطنی را نداشتند.
اما در همین مدت کوتاه تعداد تولیدکننده‌های نوشت افزارهای داخلی از 2برند به بیش از 50برند تولیدکننده نوشت‌افزار رسیده و روزبه‌روز نیز به تعداد این تولیدکننده‌ها اضافه می‌شود؛ برندهایی که با محصولات جدید و شخصیت‌های ایرانی- اسلامی حال و گذشته توانسته‌اند توجه خانواده‌ها و کودکان را به‌خودشان جلب کنند.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این روزها حال و هوای دیگری دارد. غرفه‌هایی که بوی ماه مهر می‌دهند و نوید‌دهنده روزهای مدرسه هستند. برای همین بوی کیف و کفش و دفتر و کتاب و مداد نو قرار است حسابی کیفورتان کند. کافی است کمی در بین غرفه‌ها قدم بزنید تا سریع حس و حالتان تغییر کند. حالتان زمانی بهتر می‌شود که می‌بینید در بین تمام محصولات نوشت‌افزار خبری از بن‌تن، باربی، سیندرلا، زیبای خفته و ده‌ها شخصیت‌های خارجی‌ای که دربین کودکان و نوجوان‌ها جا افتاده نیست بلکه جای آنها را شخصیت‌های کارتونی خودمان مانند کلاه قرمزی، شکرستان، دیرین دیرین، پادشاه رم، جناب‌خان و شخصیت‌های تاریخی مانند رستم و سهراب، ابوعلی سینا، فردوسی، حافظ و سعدی و… همچنین شخصیت‌های معاصر و شهدای دوران دفاع‌مقدس، شهدای هسته‌ای و شهدای مدافع حرم گرفته‌اند.
- استقبال مردم با وجود مشکلات، قابل تقدیر است
یکی از غرفه‌ها پر است از کیف‌هایی با طرح‌هایی از شخصیت‌ها و انیمیشن‌های داخلی. این تولیدکننده کیف مدرسه از سال82 کار خود را آغاز کرده و امسال باردومی است که در نمایشگاه ایران نوشت شرکت می‌کند. مسئول این محصول ایرانی درباره تولیدات و استقبال مردم می‌گوید: «زمانی که تصمیم گرفتیم در رقابت با تولیدات خارجی شروع به‌کار کنیم شخصیت دارا و سارا شکل گرفت و رسانه‌ها نیز آن را بسیار مورد توجه قراردادند. همین اتفاق موجب شد تا مردم هم آن را بپذیرند و خوب هم جواب داد. در حال حاضر باز هم شخصیت‌های انیمیشنی پرطرفدار ایرانی داریم اما میزان رسانه‌ای کردن آن کم است برای همین بچه‌ها چندان رغبتی نشان نمی‌دهند. ما تولیدکننده‌ها که قدرت تبلیغات نداریم، رسانه‌ها هم چندان روی شخصیت‌ها کار نمی‌کنند؛ برای همین تا حدودی رقابت سخت است. وقتی یک کودک دائما کارتون باب اسفنجی را ببیند معلوم است دلش می‌خواهد کیف و کفش آن را هم داشته باشد. اما با این حال استقبال مردم نسبت به این مشکلات قابل تقدیر است».
- کاهش قیمت و رقابت با نوشت‌افزارهای وارداتی
تولیدکننده دیگری که به سراغش می‌رویم دفترهای مختلف با طرح و نقش‌های گوناگون تولیدکرده و در حال چیدن آنها روی میز است. سال سوم حضورشان است و می‌گوید: «امسال از سال‌های قبل طرح‌های متنوع‌تری زده‌ایم؛ طرح شخصیت‌های کارتونی، گل و دفترهای رنگین‌کمانی که هر کدام را به رنگ یکی از حلقه‌های رنگین کمان درآورده‌ایم. همچنین طرح‌های دیگری ازجمله ایران 1404 که چشم‌انداز پیشرفت‌های ایران است، تصویر شهدا و پیامبران را نیز به‌تازگی کار کرده‌ایم. با وجود آنکه همچنان از نظر رقابتی با کالاهای خارجی عقب هستیم اما تمام سعی خود را می‌کنیم تا بتوانیم خودمان را به آنها برسانیم. فعلا تلاشمان این است از نظر قیمت تفاوت آنچنانی نداشته باشیم».
- استفاده از چهره شهدا و شخصیت‌های دینی
در یکی از غرفه‌های ایران‌نوشت تا چشم کار می‌کند شخصیت‌های شاهنامه دیده می‌شود؛ کاری که می‌گویند برای سال اول شروع کرده‌اند و می‌خواهند آن را مورد آزمون قرار بدهند: «امسال کاری که کرده‌ایم شخصیت‌های شاهنامه را طراحی و کتاب‌های هفت‌خان رستم را نیز در 3جلد منتشر کرده‌ایم. در همین مدت کوتاه متوجه شدیم که مخاطب‌ها خوش‌شان آمده و 90درصد کسانی که این شخصیت‌ها را روی جلد دفترها دیده‌اند از آنها استقبال کرده‌اند. ما هم اگرببینیم این روند می‌تواند ادامه داشته باشد حتما پیگیری خواهیم کرد.» غرفه دیگر بیشتر طرح‌های ایرانی- اسلامی را مدنظر قرار داده و می‌گوید: «دفترهایی که ما تولید می‌کنیم شامل4برند است و بیشتر تصاویر شخصیت‌های دینی و ایرانی گذشته را مورد توجه قرارداده‌ایم و از آنجا که قیمت هایمان بازرگانی است و نسبت به دفترهای دیگر قیمت کمتری دارد استقبال هم نسبتا خوب بوده است». غرفه دیگر دفترهایی را رونمایی کرده که بیشتر آنها شهدا و شعرا هستند؛ کاری که آنها هم می‌گویند سال اول است: «15سال می‌شود که در کار تولید دفتر هستیم اما تا سال گذشته بیشتر تولیداتمان کلاسیک بود. امسال کار جدیدی که شروع کرده‌ایم استفاده از چهره شعرا و شهداست؛ ازجمله شهدای دفاع‌مقدس، شهدای هسته‌ای و شهدای مدافع حرم. فعلا یک‌ماه است که این تولیدات وارد بازار شده و قضاوت درباره میزان استقبال از طرح‌های جدید زود است».
- از 5سالگی برای فرزندم هفت‌خان رستم خوانده‌ام
پدر و دختری که به نمایشگاه آمده‌اند ازجمله مراجعه کننده‌هایی هستند که رضایت زیادی از محصولات ارائه شده دارند. به‌طوری که پدر می‌گوید: «ما تا آنجا که بتوانیم برای خرید‌ماه مهر و سال تحصیلی جدید از نمایشگاه‌ها خرید می‌کنیم؛ هم تنوع بیشتر است و هم قیمت‌ها مناسب ترند. همین که می‌بینم دو طبقه تماما محصولات ایرانی هستند و می‌توان اینقدر حق انتخاب داشت خیلی خوشحالم. 10سال پیش خبری از این همه برند نبود». مادر دیگری هم که برای کودک 7ساله‌اش بار اول است خرید سال تحصیلی می‌کند، می‌گوید:«پسرم با دیدن دفترهایی که عکس ببعی و جناب‌خان دارد خیلی کیف می‌کند. برای همین برایش دفتر مشق و نقاشی این دو شخصیت را گرفته‌ام. از اینکه با وجود کارتن و شخصیت‌های خارجی اینقدر از عروسک‌های خودمان خوشش می‌آید خیلی خوشحال هستم. قیمت‌ها هم مناسب‌اند برای همین با خیال راحت می‌شود خرید کرد». پدر دیگری از فرزندش می‌گوید که عاشق داستان‌های شاهنامه است: «فرزندم تازه 5سال داشت که برایش داستان‌های هفت‌خان رستم را می‌خواندم. آنقدر علاقه‌مند بود که همیشه در بین تمام کتاب‌هایش از من می‌خواست که برایش هفت‌خان رستم و باقی داستان‌های شاهنامه را بخوانم. الان هم که می‌بینم دفترها و نوشت‌افزارهای شاهنامه به بازار آمده خیلی خوشحالم که می‌توانم آن چیزی را بخرم که فرزندم دوست دارد. زمان ما که این همه تنوع و حق انتخاب وجود نداشت. فرزندان امروز باید قدردان این دوران باشند».
- نمایشگاه گردی
برای آنکه شما هم بتوانید چرخی در این نمایشگاه بزنید ابتدا باید به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در خیابان حجاب بروید. 40غرفه در دوطبقه میزبان شما هستند. وسط طبقه اول را طوری طراحی کرده‌اند که هر بخش آن مانند یک دکور درآمده و شما به همراه فرزندانتان می‌توانید در آنجا بایستید و عکسی به یادگار بگیرید. طبقه بالاتر نیز فضایی را درنظر گرفته‌اند که در آنجا حضار می‌توانند بنشینند و مراسم‌ها و برنامه‌هایی که در طول نمایشگاه برگزار می‌شود را تماشا کنند. از طرفی اگر در حین بازدید از نمایشگاه احساس کردید نیاز به خوراکی دارید در همین طبقه تعدادی از غرفه‌ها با خوراکی‌های خوشمزه چشم انتظار شما هستند. قیمت دفتر مشق‌هایی که در این نمایشگاه عرضه می‌شود نسبت به بیرون اختلاف قیمت فاحشی دارند؛ مثلا دفتر مشق‌های بازرگانی از 700تومان شروع می‌شود یا دفتر مشق‌های یک برند شناخته شده که طرح‌های جذابی هم دارد از 1500تومان قیمت خورده تا 3000تومان. غرفه‌های کیف‌های مدرسه‌ای هم با تخفیف‌ها و فروش‌های ویژه نمایشگاهی حسابی مورد توجه مراجعه‌کنندگان قرارگرفته‌اند.
- تولیدات داخلی،تمام طیف‌های جامعه را درنظر گرفته است
وحید کرایلی، مدیر روابط عمومی و اطلاع‌رسانی ایران نوشت درباره برگزاری چهارمین نمایشگاه نوشت‌افزار ایرانی- اسلامی می‌گوید: «تولیدات جدی نوشت‌افزارهای ایرانی از 5-4سال پیش شروع شد. اوایل با چند برند محدود فعالیت خود را آغاز و سپس با استفاده از کاراکترهای ایرانی، اسطوره‌ها و مفاخر ایرانی- اسلامی به‌کار خود ادامه داد تا اینکه ایده برپایی نمایشگاه ایران نوشت با این هدف که تمام تولیدکننده‌ها بتوانند دور هم جمع شوند و محصولات خود را در یک جا به بازدید عموم قرار دهند شکل گرفت». او با اشاره به شخصیت‌های انیمیشنی داخلی و مشاهیر گذشته و امروز که در طرح نوشت افزارهای داخلی به کاررفته است می‌گوید: «شخصیت‌هایی مانند کلاه قرمزی، جناب‌خان، شکرستان، دیرین‌دیرین، شاهزاده روم، رستم و سهراب، دانشمندان امروز و دیروز، شهدای شاخص دفاع‌مقدس، شهدای مدافع حرم، شهدای هسته‌ای و… نیز تصویرسازی شده‌اند. به همین دلیل طیف‌های مختلفی از مخاطبان از کودک و نوجوان تا کسانی که دانشجو هستند با سلیقه‌های مختلف را توانسته‌اند پوشش دهند». سؤال بعدی مان درباره میزان استقبال مخاطب‌ها در دوره‌های مختلف برگزاری نمایشگاه است که کرایلی توضیح می‌دهد: «در این 4دوره برگزاری نمایشگاه استقبال خوبی از سوی مردم داشته‌ایم. رسانه‌ها و صدا و سیما ارتباط خوبی با نمایشگاه برقرار کرده‌اند و به‌دلیل آنکه فصل خرید محصولات مدرسه هم هست استقبال خیلی خوب بوده. امسال نیز با توجه به هماهنگی‌هایی که کرده‌ایم هر روز بعد از ظهر اجرای برنامه زنده کودک خواهیم داشت.
برنامه‌های تولیدی هم ساخته شده که از شبکه‌های مختلف سیما مانند شبکه دو، شبکه پویا، شبکه کودک‌و… پخش می‌شود». یکی از ویژگی‌های مثبت نمایشگاه امسال حضور 40برند تولیدکننده داخلی است که چشمگیر به‌حساب می‌آید. مدیر روابط عمومی نمایشگاه در همین زمینه می‌گوید: «سال گذشته حدود 25تا 30برند در سومین نمایشگاه ایران‌نوشت شرکت کرده بودند و امسال به شکل قابل‌توجهی به تعداد برندهای حاضر اضافه شده. سال دوم هم شاید نزدیک به 10تا 15برند حضور داشتند اما امسال می‌بینیم این تعداد به 40برند رسیده است. هم‌اکنون تعداد تولیدکننده‌های نوشت‌افزار در سطح کشور حدود 50برند است که امسال 40برند از آنها شرکت کرده‌اند». او انگیزه تولیدکننده‌ها برای رقابت با محصولاتی که وارد کشور می‌شود را بالا می‌داند: « تولید نوشت‌افزار ایرانی- اسلامی از همان ابتدای شکل‌گیری‌اش با این انگیزه بود که محصولات نوشت‌افزاری که در دست محصولات و شخصیت‌های غربی و انیمیشن‌ها و سریال‌های غربی است گرفته شود؛ از بن تن و باربی که معروف‌ترین آنهاست تا برندهای مختلف اسکول میوزیکال و… که با فرهنگ بومی ایرانی- اسلامی ما ناسازگار است. به‌دلیل تناسب نداشتن با فرهنگ ما خانواده‌ها هم اعتراض می‌کردند که وقتی کالایی مطابق با فرهنگ کشور وجود ندارد چاره‌ای ندارند از همان محصولات موجود خریداری کنند. با این دغدغه تولیدکننده‌ها دست به‌کار شدند تا وارد بازار شوند، تولیدکنند و تصویرسازی‌ها آغاز شد. سال‌های اول تصویرسازی کردند و شخصیت‌های نو خلق کردند؛ شخصیت‌هایی که پشتوانه انیمیشن نداشتند. علاوه بر آن برندهای دیگر از شخصیت‌هایی که پشتوانه رسانه‌ای داشته‌اند هم بهره بردند. در همین 5سال هم توانستند سهم قابل توجهی از بازار را در دست بگیرند. البته هنوز کم است و باید به جایی برسیم که بتوانند سهم بیشتری از بازار را آن خود کنند و نیاز مخاطبان را در سطح بازار پوشش دهند».
با وجود تمام تلاش‌هایی که تولیدکننده‌های داخلی برای رقابت در برابر محصولات خارجی می‌کنند اما همچنان این محصولات وارداتی وزنه سنگینی در برابر محصولات داخلی هستند. کرایلی در همین زمینه توضیح می‌دهد: «مشکلات در این راه زیاد است چون به هر حال تولید در کشور ما سخت است. هم هزینه‌های تولید بالاست و هم واردات نوشت‌افزار زیاد است. در چین شاید نوشت‌افزارهایی تولید شود که قیمت تمام‌شده آن کم است و به تولیدکننده ایرانی ضربه می‌زند. قیمت تمام‌شده یکی از مشکلاتی است که تولیدکننده‌ها سعی می‌کنند با مشقت‌های زیاد آن را پایین بیاورند تا بتوانند در بازار رقابت کنند؛ چون نوشت‌افزار ایرانی از صفر تا 100هزینه است. از طراحی و تصویرسازی هزینه‌بر است تا چاپ و توزیع و فروش. اما نوشت‌افزارهای غربی از شخصیت‌هایی استفاده می‌کنند که هیچ هزینه‌ای برایشان ندارند و تنها هزینه چاپ را پرداخت می‌کنند. با این حال تولیدکنند‌ها سعی کرده‌اند این مشکل را برطرف کنند و با آن کنار بیایند و امیدواریم بتوانند از این مانع نیز عبور کنند».
منبع: کالتک
