صدا و سیما علاقه‌اش را به پشتیبانی از انیمیشن از دست داده است

مدیر عامل آسیفای اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایسنا منطقه اصفهان، در خصوص فعالیت آسیفای اصفهان، اظهار کرد: خانه سینما فعالیت‌هایش را در صنوف مختلف دسته بندی کرده است که یکی از آن‌ها آسیفا است و در حال حاضر آسیفای اصفهان به عنوان زیرمجموعه خانه سینما، فعالیت‌های مرتبط با انیمیشن را انجام می‌دهد. فعالیت‌ها اغلب در قالب صنفی است به این معنا که با ادارات دولتی، دفاتر و مراکز مستقل همکاری‌هایی انجام می‌دهیم و به شکلی به نتیجه می‌رسانیم اما متأسفانه خیلی اوقات هم به نتیجه نمی‌رسد.

علی مفضلی افزود: فعالیت صنفی ما به این صورت است که دست اندرکاران یک حرفه یا هنر کنار هم جمع می‌شوند و برای اینکه در آن تخصصی که دارند اعتلای بهتر و پیشرفت داشته باشند و به قول معروف از نقطه الف به نقطه ب برسند طرح‌هایی را مشخص می‌کنند و بعد آن طرح‌ها را به اندازه توان خود به اجرا می‌گذارند. بعضی از صنوف که پایه‌های اقتصادی قوی‌تری دارند، می‌توانند صنف خود را محکم‌تر کنند و فعالیت و پشتیبانی بهتری از اعضا داشته باشند. بعضی از صنوف نیز اتکای دولتی دارند، اما اساساً صنوف هنری خیلی دو تکیه گاه اقتصادی و دولتی را ندارند و به اندازه توان خود تلاش می‌کنند و ما هم از همان‌ها هستیم و با همه این شرایط در حال حاضر در حال فعالیت هستیم که باز هم بتوانیم شرایط بهتری ایجاد کنیم.

انیمیشن یک هنر مرده نیست

مدیرعامل آسیفای اصفهان در خصوص وضعیت تولید انیمیشین در اصفهان، گفت: موضوع تولید انیمیشن نه تنها در اصفهان بلکه در کل کشور دچار مشکل است. اساساً لرزه‌های بزرگی بر اندام انیمیشن وارد شده است که این اندام نحیف و جوان انیمیشن هم توان ایستایی در برابر این ضربه‌ها را نداشته و به این صورت شده که وضعیت تولید انیمیشن در حال حاضر تعریفی ندارد و خیلی قابل اتکا نیست. مخصوصاً در دو الی سه سال گذشته فعالیت این‌گونه مؤسسات یا به طور کامل متوقف و یا کمرنگ شده و یا سود پربازدهی ندارد و مشکلات این چنینی برای تولیدکنندگان این حرفه به وجود آمده است.

ضربه‌هایی که صدا و سیما بر اندام انیمیشن وارد کرد

مفضلی با بیان اینکه نمی‌توانیم بگوییم انیمیشن یک هنر مرده است چرا که در حال حاضر فعالیت در این زمینه انجام می‌شود، اضافه کرد: مشکل بحث سرمایه‌گذاری است. در حال حاضر فیلم‌های کوتاه و تبیلغاتی ساخته می‌شوند و پشتیبانی در حوزه فیلم‌های سینمایی وجود دارد، اما متأسفانه انیمیشن باید استقلال خود را در تولیدات بلند، تولیدات صنعتی و سریال‌های تلویزیونی داشته باشد.

وی ادامه داد: ما تا اواسط دهه 80 خوب جلو آمدیم و گروه‌های زیادی بودند که کار تولید انیمیشن را در دست گرفته بودند و این روند ادامه داشت، اما زمانی که دهه 80 را گذراندیم و وارد دهه 90 شدیم متأسفانه صدا و سیما علاقه خود را نسبت به پشتیبانی از این هنر از دست داد و تکیه گاه خود را خالی کرد و متأسفانه انیمیشن ضربه‌های غیر قابل جبرانی خورد.

مدیرعامل آسیفای اصفهان در رابطه با راهکار برون رفت از مشکلات این حوزه، افزود: راهکار در این خصوص مشخص است، در گذشته فعالیت انجام می‌شد و شرکت‌ها نیز باید به همان وضعیت قبلی خود برگردند. در تمام مجامع هنری صحبت از راهکارهاست و همه به همین راهکارها فکر می‌کنند، ولی به عقیده من قبل از اینکه بخواهیم راهکارها را خودمان پیدا کنیم، راهکارها را باید در نقاط اصلی‌تر ببینیم. به عنوان مثال باید متوجه شویم که آیا ارگان‌های دولتی برنج و گندم دارند که کاشته شود یا نه و حداقل این را بدانیم و بعد در این زمینه سرمایه‌گذاری کنیم و این در خصوص هنر، صنعت یا هر سرمایه‌گذاری دیگری صدق می‌کند.

انیمیشن را در بازار نمی‌توان نیازسنجی کرد

مفضلی با بیان اینکه موضوع نیازسنجی نیست چرا که نیازسنجی بیشتر به بازار برمی‌گردد، گفت: ما انیمیشن را در بازار نمی‌توانیم نیازسنجی کنیم. چیزی که بتواند برای جوانان ایجاد اشتغال کند و بتواند، هنر را از آن چیزی که هست یک قدم جلوتر ببرد، صرفاً بررسی بازار را شامل نمی‌شود؛ بلکه به حمایت‌های دولتی کلان احتیاج دارد. حمایت‌های کلان دولتی شاید برای ما کلان باشد اما احتمالاً برای دولت حمایت‌های زیادی نیست.

وی ادامه داد: البته منظور من از دولت صرفاً هیئت دولت نیست، بلکه مکانیزم های متفاوتی است که اساساً در حال فعالیت فرهنگی هستند، از مجموعه‌های فرهنگی استان در صنوف مختلف گرفته تا واحدهای تولیدی، صدا و سیما و البته در کنار آن هم نهادهای دولتی و تشکلات.

مدیرعامل آسیفای اصفهان افزود: به عقیده من در این گونه قدم‌ها باید نگاه دقیق‌تری به انیمیشن داشت چرا که اگر نهایتاً بتوانیم نیازسنجی کنیم و حساب کنیم که به عنوان مثال می‌توان با روزی یک دقیقه انیمیشن یک شبکه مجازی یا یک سایت اینترنتی را پشتیبانی کرد، این کار را باید انجام دهیم؛ اما باید توجیه شویم که آیا روزی یک دقیقه انیمیشن می‌تواند اشتغال ایجاد کند؟ از همین قضیه می‌توان نتیجه گرفت که باید یک مقداری به سطوح بالاتر قضیه نیز فکر کنیم.

انیمیشین ایرانی سطح پایین نیست

مفضلی در رابطه با اینکه آیا انیمیشن ایرانی قابلیت صادر شدن را دارد؟ اظهار کرد: شک نکنید که انیمیشن ایرانی قابلیت صادر شدن را دارد. بسیاری از اوقات در کنار اسم انیمیشن ایرانی یک شیطنتی وجود دارد و آن اینکه می‌آییم انیمیشن‌های ایرانی 10 سال گذشته را کنار انیمیشن به روز آمریکا می‌گذاریم و می‌گوییم آن‌ها کجا هستند و ما کجا! این قیاس قیاس درستی نیست و اگر منظور شما از انیمیشن ایرانی، انیمیشن سطح پایین هست، قضیه می‌تواند متفاوت باشد.

وی ادامه داد: از اینکه سؤال شما را اینگونه تعبیر می‌کنم به این دلیل است که زیاد این را می‌شنوم و متأسفانه زمانی که می‌خواهند از انیمیشن سطح پایین و کیفیت پایین صحبت کنند از عبارت “انیمیشن ایرانی” استفاده می‌کنند. می‌خواهم بگویم آنچه در ایران تولید می‌شود اولاً خیلی هم کیفیت پایینی ندارد و ثانیاً اینکه اگر در تولید انیمیشن، زیرساخت‌های موجود باشد و دست اندرکاران با خیال راحت به تولید بپردازند، همه به راحتی می‌توانند وارد قضیه شوند و نهایتاً تولیداتی را انجام دهند و انیمیشن را صادر کنند چرا که صدور انیمیشین مطمئناً از هر فرایند و هر کالای دیگری در هر کشوری ساده تر و راحت تر، بهتر و پربازده تر است.

مدیرعامل آسیفای اصفهان اضافه کرد: اما در قسمت زیرساخت‌ها احتیاج به کار است و در این مقوله باز بر‌می‌گردیم به حمایت‌ها، چیزی را که صرفاً در بازار امکان سنجی کنیم و ببینیم که ما امکان چند دقیقه ارسال انیمیشن را به کجای جهان داریم؟ این کافی نیست. باید یک نگاه دقیق تری داشت.

توجیه سرمایه‌گذاری مهمتر از خود سرمایه‌گذاری 

مفضلی با تأکید بر اینکه نیاز و دغدغه اصلی انیماتورها بحث سرمایه‌گذاری و اطمینان نسبت به سرمایه‌گذاری است، افزود: بحث سرمایه‌گذاری و اطمینان نسبت به آن بسیار مهم است. به این معنا که مطمئناً باید سرمایه‌گذار  بتواند کسی را پیدا کند و روی آن سرمایه‌گذاری کند و در وضعیت فعلی هم سرمایه‌های سرگردان زیادی آمادگی دارند و انسان‌های خوش قلبی هم هستند که حاضرند با حداقل امکانات کارهای بزرگی انجام دهند؛ اما نهایتاً آن شخص سرمایه‌گذار باید توسط من نوعی توجیه شود و زمانی که من نتوانم سرمایه‌گذار را توجیه کنم، ترجیح می‌دهم چنین سرمایه‌گذاری را وارد میدان نکنم چرا که توجیه سرمایه‌گذار مهم‌تر از خود سرمایه‌گذاری است.

وی ادامه داد: بخشی از فعالیت انیمیشن قطعاً از اندیشه‌ها دور مانده است و آن هم این است که یک سری از انیمیشن‌هایی است که در حال حاضر دارند در جشنواره‌های داخلی یا خارجی خوش می‌درخشند و کیفیت‌های به شدت قابل قبولی هم دارند تا جایی که هر منتقدی اگر آن‌ها را ببیند مطمئناً نظر او نسبت به آن چیزی که قبلاً در مورد آن صحبت کردیم و به آن گفتیم انیمیشن ایرانی تغییر خواهد کرد؛ اما طبیعتاً ما وقتی می‌خواهیم یک ساختمان کوچک بسازیم خیلی کار سختی نیست، اما اگر بخواهیم امارت‌های چندین طبقه و آسمان خراش ایجاد کنیم، کلاً کار تغییر می‌کند. یکی بحث توان است و دیگری بحث امکانی که داریم و طبیعتاً ساخت یک آسمان خراش برای کسی که امکانات ندارد دیگر خیلی به این راحتی هم نیست.

شرکت در جشنواره؛ تنها راه حیات انیمیشن

مفضلی در رابطه با شرکت در جشنواره‌ها، اظهار کرد: تقریباً می‌توان گفت یکی از تنها راه‌های حیات انیمیشن در حال حاضر شرکت در جشنواره‌هاست. اگر جشنواره‌ها هم نبودند خیلی راحت‌تر می‌شد در مورد معدوم شدن این هنر صحبت کرد، ولی اتفاقاً الان بهترین جایی که می‌تواند انیمیشن خود را نشان دهد همین جشنواره‌هاست و به نظر می‌رسد که این فرصتی است که در اختیار افراد این حوزه قرار گرفته تا کم و بیش فعالیت خود را ادامه دهند.

وی افزود: در حال حاضر در اصفهان جشنواره حسنات وجود دارد که برای چندمین سال تکیه جدی خود را روی انیمیشن گذاشته و برنامه‌های مدونی نیز دارد. هرچند که حسنات تنها یکی از این جشنواره‌هاست و جشنواره‌های زیادی به صورت ملی و زیر سر ما در حال برگزاری است.

به هدف ورود به جشنواره فیلم ساخته نشود

مدیرعامل آسیفای اصفهان با بیان اینکه فیلم ساختن به هدف ورود به جشنواره اصلاً توصیه خوبی نیست، گفت: ممکن است یک فیلم سه بار در سه سال متوالی به جشنواره ارائه شود و سال اول هیئت انتخاب آن را رد کنند، سال دیگر همان را هیئت انتخاب، قبول و هیئت داوری رد کنند و سال سوم جایزه بهترین فیلم را هم بگیرد! بالاخره این اتفاق می‌افتد و داوری آثار هنری خیلی قطعی نیست و اینکه به هدف حضور در جشنواره فیلم ساخته شود؛ ممکن است یک فرایند کوچک انیماتورها را از ادامه کار دلسرد کند اما برای برخورد با بحران فعلی ساختن فیلم کوتاه به هدف تجربه کردن بهترین راه است.

با تولیدات کوتاه به مسیر خود ادامه دهید

مدیرعامل آسیفای اصفهان در خصوص اینکه برای بهبود این وضعیت چه پیشنهادی برای انیماتورها و کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند دارید؟ گفت: این وضعیت توسط انیماتورها به وجود نیامده است که حالا بخواهند خودشان آن را بهبود دهند. در سال‌های فعالیتم موارد مشابهی دیده‌ام نه در این اندازه اما موارد مشابهی اتفاق افتاده که انیمیشن روزهای بدی را از سر گذرانده اما آن زمان گذشته و واقعیت قضیه این است که یک روزی نه در سال‌های آتی بلکه در فاصله‌ای نه چندان دور مشکلات برطرف می‌شود و دوباره تولید انجام می‌گیرد و کار ادامه پیدا می‌کند. کسانی که در این زمینه قدم برداشته‌اند باید با تولیدات کوتاه و امیدواری به آینده مسیری را که طی کرده‌اند محکم و ثابت قدم ادامه دهند و البته امید به فردا هم داشته باشند.

مفضلی در رابطه با فعالیت تولیدکنندگان، گفت: گروه‌ها ، دفاتر و شرکت‌هایی را می‌شناسم که هنوز مشغول هستند و فعالیت می‌کنند. حتی امسال یک فیلم ویدئویی بلند انیمیشن هم پروانه ساخت گرفته و تولید شده و فیلم‌های کوتاهی نیز در حال ساخت هستند.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر جریان انیمیشن سازی در ایران  وجود دارد اما نه به عنوان یک رود خروشان بلکه همچون آب باریکه‌ای  که در جریان است و  باید بگویم که این هم برای ما راضی کننده است چرا که اگر برگردیم به چند سال گذشته می‌بینیم همین ‌قدر در جریان نبود و در حال حاضر شرایط مقداری بهبود یافته است.