پایگاه خبری تحلیلی فناوری های نرم و فرهنگی رصد و تحلیلی بر وضعیت صنایع فرهنگی و خلاق
به گزارش فناوری فرهنگی، بحث وجود شبکه های اجتماعی و پیام رسانها مدتهاست که بر سر زبانها است و موضوعات مختلفی پیرامون این پیام رسانها و شبکه های اجتماعی مطرح است از بحث های جاسوسی پیام رسانهای خارجی و نحوه درآمد زایی آنها تا ایجاد پیام رسانهای داخلی و بحث و بررسی پیرامون کارآمدی آنها. در این نوشتار سعی می کنیم تعدادی از پیام رسانهای وطنی را معرفی کنیم و ویژگی های آنها را نیز بیان کنیم و مقداری به این مقوله بپردازیم که چرا اقبال عمومی مردم به پیام رسانهای داخلی کم است. البته در سایت های مختلف و تحلیل های اهل فن کم و بیش به این مبحث پرداخته شده است و ما نیز به نوبه ی خود سعی می کنیم به این موضوع بپردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
سروش
این پیام رسان همزمان با دهه فجر سال 1394 توسط سازمان صدا و سیما تولید و رونمایی شد. از قابلیتهای این پیام رسان وطنی ارسال پیام متنی و صوتی، ارسال عکس، فیلم و فایلهای مختلف، تشکیل گروه و کانالهای عمومی متعدد، امکان نظر سنجی و برگزاری مسابقه با سوالات چند گزینهای، امکان ساخت ربات برای ارائه سرویس، دستهبندی کانالها و امکان جست و جو برای یافتن کانالهای این پیام رسان، امکان گفت و گوی دو نفره یا چند نفره به صورت گروهی را دارا می‌باشد. امکان ضبط صدا و فرستادن آن به مخاطبان و هر آنچه که در پیام رسان تلگرام سراغ دارید. تعداد کاربران این پیام رسان از مرز یک میلیون نفر عبور کرده است. این پیام رسان دارای نسخههای اندرویدی، ios و نسخه دستکتاپ می باشد.
ساینا
این نرم افزار نیز یک نرم افزار پیام رسان موبایلی می‌باشد و در شهریور ماه سال 93 توسط یکی از اپراتورها رونمایی شد،و تقریبا تمام امکاناتی را که برای پیام رسان سروش از آنها نام بردیم در این پیام رسان نیز وجود دارد. همچنین این پیام رسان یک ویژگی مختص به خودش دارد. این ویژگی عبارت است از تماس رایگان توسط نرم افزار ساینا با شماره های همراه اول حتی اگر طرف مقابل نرم افزار ساینا را نداشته باشد و به اینترنت هم متصل نباشد، فقط کافیست یکی از طرفین نرم افزار ساینا را داشته باشد و به اینترنت متصل باشد و این ویژگی جزء ویژگیهایی است که فقط توسط پیام رسانهای داخلی قابل اجرا می‌باشد.
بیسفون
کار تحقیقاتی این نرم افزار از سال 89 شروع شد و یک سال به طول انجامید نهایتا در حال حاضر این نرم افزار بیش از 5/2 میلیون نفر کاربر از سراسر دنیا دارد. این پیام رسان بومی مانند دیگر رقبای خود امکاناتی همچون ارسال پیام متنی، صوت و فایلهای گوناگون را دارا می‌باشد و در استیکرهای خود از طرحهای بومی و ملی بهره میبرد که توسط کاریکاتوریستهای ایرانی طراحی شدهاند. همچنین چیدمان گزینههای مختلف این نرم افزار و رنگ بندی قسمتهای مختلف و فونتها، بسیار خوب طراحی شدهاند.
دیالوگ
این نرم افزار توسط یکی از تولید کنندگان گوشی های هوشمند ایران در سال 92 به بازار آمد و با نام گفتگو نیز در فضای مجازی قابل دستیابی است. این نرم افزار به منظور جایگزینی برای نرم افزار محبوب وی چت عرضه شد. در این نرم افزار علاوه بر ارسال پیام، عکس و فایلهای گوناگون میتوانید موقعیت مکانی خود و دوستانتان را بر روی نقشه گوگل مشاهده کنید.
قاصدک
یکی دیگر از نرم افزارهای ایرانی در زمینه ارسال پیام، عکس و فایلهای مختلف نرم افزار قاصدک می‌باشد.این نرم افزار به صورت آزمایشی از سال 92 راه اندازی شد و از سال 94 با تکمیل فازهای خود به بهره برداری نهایی رسید. بودجه لازم جهت پشتیبانی این نرم افزار به صورت سالانه 100 میلیون تومان تخمین زده شده است. ( بر اساس اطلاعات سال94)
انار
یک نرم افزار ارتباطی موبایلی است که به کمک آن می توان پیام رسانی و تماس اینترنتی داشت. در سایت این نرم افزار عنوان شده است که این نرم افزار بیش از 500 هزار بار دانلود شده است.
ای چت
این چت روم فارسی بر روی کامپیوتر، گوشی، تبلت، لپ تاپ و کلیه گجتهای اندرویدی قابل استفاده می‌باشد. از ویژگیهای آن امکان گفت و گوی (متنی، صوتی و تصویری) در اتاقهای عمومی و یا به صورت دو نفره یا چند نفره می‌باشد. امکان پخش کردن آهنگ در محیط روم نیز از دیگر قابلیتهای آن می باشد.
سلام
سلام یک شبکه اجتماعی می باشد که در سال 94 از آن رونمایی شد. در واقع به کمک سلام می توان عکس، صوت، فیلم و فایلهای مختلف را ارسال کرد و تواناییهای آن به مانند تلگرام و اینستاگرام به صورت توامان می‌باشد. از قابلیتهای سلام گفت و گوی خصوصی، گروهی، اشتراک گذاری تصاویر، کمپین سازی و هشتگ گذاری، جست و جو در بین کاربران و تگها می‌باشد. این پیام رسان تا اسفند ماه سال 95 توانسته بود حدود نیم میلیون نفر کاربر را به خود جذب کند.
فانوس
فانوس نیز یک شبکه اجتماعی کاملا بومی می‌باشد که در اردیبهشت سال 94 راه اندازی گردید و از طریق آن میتوان پیامهای صوتی، متنی و تصویری را ارسال کرد. این نرم افزار بسیار کاربر پسند می‌باشد.
نزدیکا
نزدیکا یک شبکه اجتماعی با قابلیت دیگر شبکههای اجتماعی است و در پاییز سال 94 در دسترس مخاطبان قرار گرفت. به کمک نزدیکا میتوانید عکسهای تمام کسانی که این نرم افزار را دارند و در اطراف شما در حال استفاده از این نرم افزار میباشند را مشاهده کنید. یعنی پیامهای نزدیک خود را مشاهده کنید.
ابرک
یک پیام رسان بومی و سریع می باشد این پیام رسان نیز در پاییز 94 رونمایی شد. تمام قابلیتهای یک پیام رسان استاندارد را دارا می باشد و حتی با داشتن اینترنت ضعیف می توانید فایلهای خود را ارسال کنید.
شمسه
از دیگر شبکه های اجتماعی موبایلی وطنی، شمسه می‌باشد. این شبکه اجتماعی در اسفند سال 93 در دسترس مخاطبان قرار گرفت از آن پس این نرم افزار توسط تیم ارائه دهنده آن به نسخههای جدیدتر، به روز رسانی شده است و محیط آن کاربرپسندتر شده است. این شبکه اجتماعی نیز یک شبکه اجتماعی استادندارد است.
آی گپ
یک پیام رسان بومی دیگر که توسط الگوریتمهای قدرتمند رمز نگاری شده است و حتی توسعهدهندگان این نرم افزار نمیتوانند به مکالمات خصوصی کاربران دسترسی داشته باشند. این پیام رسان از جدیدترین کارهای صورت گرفته در داخل کشور است که بهمن ماه سال 95 رونمایی شد و باید منتظر ماند و دید که اقبال عمومی این نرم افزار چگونه خواهد بود. امکانات این نرم افزار بومی کاملا مشابه تلگرام است و قابلیت اجرا توسط سیستم عاملهای اندروید، ios، ویندوز و لینکوس را دارا می‌باشد.
شاید اینطور به نظر برسد که قصد معرفی و به نوعی تبلیغات برای شناسایی پیام رسانها و شبکههای اجتماعی وطنی را داشته باشیم که البته خیلی بیراه هم نیست، اما قصد داریم به نکته ای دیگر اشاره کنیم و آن نکته این است که با وجود چندین پیام رسان و شبکه اجتماعی وطنی که بیشتر و یا حتی تمام قابلیتهای شبکه های اجتماعی خارجی مانند تلگرام و اینستاگرام را دارند اما چرا نتوانستهاند به نرم افزار محبوب 23 میلیون ایرانی مانند تلگرام تبدیل شوند؟
پاسخ به سوال را میتوان در نظرات کاربران مختلف نیز دید. یکی از مهمترین دلایل عدم توانایی پیام رسان های ایرانی در خدمات دهی به حجم انبوهی از مخاطبان است یعنی اگر 23 میلیون ایرانی به جای تلگرام به هر کدام از پیام رسان های ایرانی مهاجرت کنند قطعا آن پیام رسان از خدمات دهی عاجز خواهد ماند یعنی هنوز به نوعی در مرحلهی آزمایشی قرار داریم و نباید انتظارات حجم بالای کاربر را داشته باشیم.
نکته مهم دیگر، موضوع امنیت است، باید اعتماد کاربران را جلب کرد. همچنین میتوان علت دیگر را پشتیبانی و خدمات دهی پیامرسانها و شبکههای اجتماعی به صورت پایدار و طولانی مدت دانست یعنی باید این اطمینان به کاربران داده شود که چند سال دیگر تیم ارائه دهنده و به طور کل سرورهای پیام رسانهای ایرانی وجود خواهند داشت و هیچ اختلالی در خدمات دهی وجود نخواهد داشت که البته متاسفانه در چند سال اخیر پیام رسان های ایرانی یا برای چندین وقت از دسترس خارج شدند که به روز رسانی شوند یا به طور کل سیاستهای آنها و حتی نام آنها تغییر کرده است و همه چیز از نو پی ریزی شده است که این به معنای مرگ آن جامعه کاربر در فضای آن پیام رسان خاص خواهد بودهیچ کدام از مدیران کانالهای تلگرامی علاقه ای به حضور و صرف وقت برای تشکیل کانال در پیام رسانهای ایرانی ندارند چون احساس میکنند با عدم پایداری سیاستهای پیام رسانهای ایرانی زحمتهای آنان به باد خواهد رفت که برای ایجاد اعتماد باید سالها تلاش کرد. شاید به عنوان پیشنهادات برای جلب کاربران ایرانی به پیام رسانهای داخلی تمرکز بر کیفیت پیام رسانها و دقت نظر داشتن بر تمام ریزه کاریهای موجود در این نرم افزارها به توان اشاره کرد. در واقع باید چندین فاکتور اعم از امنیت، کاربرپسند بودن، پایداری در سیاستهای نرم افزار، به روز رسانی و قوی تر شدن سرورها، عدم کاهش سرعت در صورت اقبال عمومی را دارا باشند.
*سید میلاد علیزاده
منابع:
دیجیاتو، ایسنا، باشگاه خبرنگاران جوان
